Page 10 - BİOMEDYA SAYI 15

10 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ Eylül - Ekim 2018 www.biomedya.com

İLAÇ DEVİ

GLAXO,

DNA TEST

ŞİRKETİ

23ANDME

İLE

YOKSA BEŞİNCİ BİR TEMEL BİRLİKTE

KUVVET Mİ VAR? ÇALIŞIYOR!

Zeynep Aleyna KAHRAMAN
Bir parçacık deneyinin sonuçları fizikçiler arasında tartışma yarattı. Eğer bu
tahmin doğru çıkarsa, evrenle ilgili anlayışımız tamamen değişebilir. GlaxoSmithKline; genetik test şirketi
23andMe'nin 5 milyon müşterisinden
alınan DNA test sonuçlarını, yeni
ilaçlarının tasarlanmasında kullanılacak.
Radyoaktif berilyumun parçalanması gerçekten de bilinmeyen bir parçacığı Bozunum verilerinden anlaşıldığı üzere,
sırasında keşfedilen anomali, bazı işaret edebileceğini gözlemledi. Ancak bu bu bozon normal maddeyle çok kısıtlı Ortaklığın bir parçası olarak şirket,
araştırmacılara göre evrende henüz durumda Feng’in teorisi bir adım daha olarak etkileşebilir. Buna göre protonlar 23andMe tarafından paylaşılan DNA
bilinmeyen beşinci bir kuvvete işaret ileriye gidiyor. Yani fenomenin arkasında üzerinde etkisi olmamasına rağmen test kitlerini alan milyonlarca insanın
ediyor olabilir. Bilim insanları, “Karanlık yepyeni bir gösterge bozonun varlığını elektronlar ve nötronlar üzerinde - her gönüllü olarak paylaştığı genetik
verilerine göz atabilecek.
Bozon”un varlığının mümkün olabileceğini tahmin ediliyor. ne kadar çok küçük mesafede olsa
düşünüyorlar. bile - etkili olabilir. Ve eğer bu gerçekse; Glaxo, bu konuyla ilişkili 23andMe
Fiziğin standart modeline, bu kuvvet beşinci temel kuvvetin keşfi, evrenle ilgili şirketine 300 milyon dolarlık yatırım
Tartışma, Macar araştırmacılarının parçacıkları evrendeki dört temel (zayıf ve anlayışımızı tamamen değiştirebilir. yaptı. Aynı zamanda şirketle, Glaxo'ya
berilyum 8’in radyoaktif bozunumu kuvvetli çekirdek kuvvet, elektromanyetik ilaç geliştirebilmesi ve DNA test analizi
sırasında oluşan parçacıkların kuvvet ve kütle çekimi) kuvvetin Bununla birlikte beşinci bir temel yapabilmesi için iş birliği oluşturma
incelenmesine dayanan deneyleriyle bağlayıcılarıdır. Örneğin bir fotondaki kuvvet ve bozonu için hâlihazırdaki hakkı veren dört yıllık bir anlaşma
başladı. Araştırmanın amacı, Karanlık kuarklar, gluonlar tarafından bir arada veri tabanı günümüzde oldukça zayıf. imzalandı.
Madde’de “zayıf etkileşimli ağır tutulur; fotonlar da elektromanyetik Deneyde bir hata olabilir ya da bugüne 23andMe; müşterilerine bilimsel
parçacıklarla” (WIMP /Weakly Interacting kuvvetin aktarıcıları olur. Ancak çekim dek hiç bilinmeyen nükleer fiziksel bir araştırmaya katılmak isteyip
Massive Particles) birlikte Karanlık kuvvetinin taşıyıcı parçacıkları şimdiye dek etki olabileceği konuşuluyor. Fakat istemediğini soruyor ve dilediği zaman
Madde’nin olası bir parçacığı kabul tamamen varsayımsaldır. olayın iyi tarafına bakarsak, söz konusu iptal edebilme imkânı sunuyor. Bu
edilen “Karanlık Fotonlarla” ilgili ipuçları anomalinin diğer deneylerle kolayca verilere dayanan ilk proje insanları,
bulmaktı. Fakat araştırmacılar bunun Feng ve ekibinin görüşüne göre; kontrol edilebileceği söylenebilir. Sonuçta Parkinson hastalığına neden olan
yerine bilinmeyen diğer bir parçacığa potansiyel parçacık, elektronun 30 misli LRRK2 genini taşıyacak olanlar…
işaret eden bir anomali keşfettiler. Macarların potansiyel parçacıkları diğer bir kütlesiyle pek de ağır sayılmaz ve birçok
ileti parçacığı olabilir. Çünkü analizlerine laboratuvarda kanıtlanabilir. Geçen yıl Gıda ve İlaç İdaresi; şirketin
göre veriler, ne bir madde parçacığıyla müşterilere genetik riskleri hakkında
Aşağı yukarı her milyonda bir bozunumda, on farklı hastalık ve belli oranda
foton tarafından üretilen elektron ve ne de hipotetik “karanlık fotonla” Bazı araştırma grupları bu konuda bilgi vermeyi vaat eden açık pazar
pozitron aynı yöne doğru değil zıt yönlere örtüşmüyor. Bunun yerine araştırmacılar; çalışmaya başlamışlar bile. O halde bu test yapmak istemesine onay verdi.
doğru vınlıyor. Bu gözlemlerden yola “Bir gösterge bozonunun varlığı, beşinci parçacık niçin daha önce saptanamadı? Mart ayında da, insanlara BRCA1 ve
çıkan araştırmacılar; bozunum sırasında bir temel kuvvet olarak açıklanabilir” diyor. Feng; bunu bozonun normal maddeyle BRCA2 genine dayanan meme kanseri
yaklaşık olarak bir elektronun 30 misli etkileşiminin zayıf olmasına bağlıyor. risklerini ortaya koyabilecek başka bir
kütlesine sahip bilinmeyen bir parçacık Diğer bir temel kuvvetle ilgili fikir aslında Sadece belli başlı partiküller, belli başlı test için de onay aldı.
oluştuğu sonucuna vardılar. Ama burada yeni değil. Fizikçiler uzun bir süredir, koşullarda etkilendikleri için bu sinyal
söz konusu olan; “Bir madde parçacığı karanlık maddenin kendi içindeki bir uğultuların arasında kaybolup gidiyor. Kaynaklar
mı yoksa kuvvet taşıyan parçacık mı?” kuvvetten etkilenebiliyor olabileceği Fizikçiler, yine de arayışların önümüzdeki geneticsandsociety.org
sorusunun cevabı netleşmedi. üzerinde tartışıyor. Feng ve ekibi, iki yıl içinde kesin sonuçlar vereceğinden
bozondaki bozunum verilerinde bulunan eminler. “Karanlık madde” üzerinde
Bu konuya açıklık getirmek anomalinin tam olarak beşinci temel etkili olan bir beşinci bir temel kuvvetin
isteyen Kaliforniya Üniversitesi kuvvete işaret ettiğinin mümkün olduğu gerçekten de var olup olmadığı da o
araştırmacılarından Jonathon Feng; kanısında. Yani karanlık maddenin zaman anlaşılacak.
Macar fizikçilerinin ve daha önceki benzer parçaları, “karanlık bozonlardan” birini
deneylerin verilerini inceledi. Sonuç olarak değiştirerek birbirleriyle etkileşime Kaynak
da; bozunum verilerindeki anomalinin, girebilirler. sciencealert.com