Page 15 - BİOMEDYA SAYI 39
P. 15

15
             www.biomedya.com                TEMMUZ - AĞUSTOS           2022     BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ






























        KANSER TEDAVISI IÇIN NANO


        PARÇACIKLAR TÜMÖRLERE GIRIYOR



                  MIT, kanserli hücreleri tedavi etmek için
                  kan-beyin bariyerini aşan nano parçacıklar geliştiriyor.


        Yüksek ölüm oranına sahip agresif bir   çalışmaya başlamıştı. Beyin hayati bir   Araştırmacılar bu nano parçacıkları   sisplatin taşıyan kaplanmış nano
        beyin kanseri türü olan glioblastoma   organ olduğu için beyni çevreleyen   hem glioblastoma hem de sağlıklı   parçacıkların farelerde tümör
        için çok az iyi tedavi seçeneği   kan damarları, potansiyel olarak   beyin dokusunun doku modellerine   büyümesini yavaşlatabileceğini, ancak
        bulunmaktadır. Hastalığın tedavisinin   zararlı molekülleri dışarıda tutmak için   ilettiklerinde, AP2 peptidi ile   etkinin doku modelinde gördükleri
        bu kadar zor olmasının bir nedeni,   vücuttaki diğer kan damarlarına göre   kaplanmış parçacıkların tümörleri   kadar güçlü olmadığını gösterdiler.
        çoğu kemoterapi ilacının beyni   çok daha kısıtlayıcıdır.        çevreleyen damarlara nüfuz etmede   Araştırmacılar, bunun tümörlerin
        çevreleyen kan damarlarına nüfuz                                 çok daha iyi olduğunu buldular.   daha ileri bir aşamada olmasından
        edememesidir.                    Bu yapıyı bir doku modelinde taklit   Ayrıca araştırmacılar, taşımanın   kaynaklanabileceğini dile getirdiler.
                                         edebilmek için araştırmacılar, mikro   tümörlerin yakınında normal beyin   Şimdi araştırmacılar hangisinin en
        Massachusetts Teknoloji          akışkan bir cihazda hastalardan alınan   damarlarından daha fazla bulunan   büyük etkiye sahip olabileceğini
        Enstitüsü'nden (MIT) bir araştırmacı   glioblastoma hücrelerini büyüttüler.   LRP1 adlı bir reseptörün bağlanması   görmek için çeşitli nano parçacıklar
        ekibi, ilaçlardan daha verimli bir   Daha sonra ise tümör hücrelerinin   nedeniyle gerçekleştiğini de   tarafından taşınan diğer ilaçları
        şekilde beyne giren ilaç taşıyan nano   küresini çevreleyen küçük tüplerde   gösterdiler.        test etmeyi umuyorlar. Ayrıca diğer
        parçacıklar geliştiriyor. Bilim insanları,   kan damarlarını büyütmek için insan                 beyin tümörlerini modellemek için
        tasarladıkları kan-beyin bariyerini   endotel hücrelerini kullandılar.   Araştırmacılar daha sonra   yaklaşımlarını kullanmayı planlıyorlar.
        doğru bir şekilde kopyalayan bir   Model ayrıca moleküllerin kan-  parçacıkları yaygın olarak kullanılan
        insan doku modelini kullanarak   beyin bariyerinden taşınmasında rol   bir kemoterapi ilacı olan sisplatin   Straehla, "Bu daha etkili nano
        parçacıkların tümörlere girebileceğini   oynayan iki hücre tipi olan perisitler   ile doldurdu. Bu parçacıklar,   parçacıklar tasarlamak için
        ve glioblastoma hücrelerini      ve astrositleri de içermektedir.  hedefleyici peptit ile kaplandığında,   kullanabileceğimiz bir model. Sadece
        öldürebileceğini gösterdiler.                                    doku modelinde glioblastoma     bir tür beyin tümörü test ettik, ancak
                                         İlaçların kan-beyin bariyerini aşması   tümör hücrelerini etkili bir şekilde   bunu gerçekten genişletmek ve
        Önceden birçok potansiyel        genellikle cerrahi, radyasyon ve   öldürebildiler. Bununla birlikte   diğerleriyle özellikle de çalışılması
        glioblastoma tedavisi hayvan     oral kemoterapi temozolomid     peptitlere sahip olmayan parçacıklar   zor olan nadir tümörlerle test etmek
        modellerinde başarı göstermiş, ancak   kombinasyonu ile tedavi edilen   tümörleri hedef almak yerine sağlıklı   istiyoruz, çünkü çok fazla örnek
        daha sonra klinik deneylerde başarısız   glioblastoma tedavisini iyileştirmek   kan damarlarına zarar verdi.  olmayabilir" dedi.
        olmuştu. Bu yüzden araştırmacılar   için kritik öneme sahiptir. Hastalık için
        bunun daha iyi bir tür modellemeye   beş yıllık sağ kalım oranı yüzde 10'dan   Hajal, "Çıplak nano parçacıklar veya   Araştırmacılar diğer laboratuvarların
        ihtiyaç duyduğunu düşündüler.    azdır.                          serbest ilaca kıyasla peptit kaplı nano   da kullanabilmesi için yakın tarihli bir
                                                                         parçacık ile tedavi edilen tümörlerde   Nature Protocols makalesinde beyin
        MIT’den onkolog Joelle Straehla,   MIT araştırmacısı Paula T.    hücre ölümünün arttığını gördük.   dokusu modelini oluşturmak için
        “Bu nano parçacıkları çok daha   Hammond'un laboratuvarı,        Bu kaplanmış parçacıklar, her şeyi   kullandıkları yöntemi açıkladılar.
        gerçekçi bir modelde test ederek   çekirdeklerinde ilaç taşıyan yüzey   spesifik olmayan bir şekilde öldürmek
        klinikte çalışmayan şeyleri denemek   işlevli nano parçacıkları oluşturmak   yerine tümörü öldürme konusunda   Makale: “A predictive microfluidic
        için harcanan zaman ve enerjinin   için kullanabilecekleri, katman katman   daha fazla özgüllük gösterdi” dedi.  model of human glioblastoma to
        çoğunu azaltabileceğimizi umuyoruz.   montaj adı verilen bir tekniğe öncülük                     assess trafficking of blood–brain
        Ne yazık ki bu tip beyin tümörü için   etti. Araştırmacıların bu çalışma için   DAHA ETKILI PARÇACIKLAR  barrier-penetrant nanoparticles”
        yapılan yüzlerce denemeden olumsuz   geliştirdikleri parçacıklar, daha önceki                    by Joelle P. Straehla, Cynthia Hajal,
        sonuçlar alındı" dedi.           çalışmalarda nano parçacıkların kan-  Araştırmacılar daha sonra nano   Hannah C. Safford, Giovanni S.
                                         beyin bariyerini geçmesine yardımcı   parçacıkları, beyinde hareket eden   Offeddu, Natalie Boehnke, Tamara
        KAN-BEYIN BARIYERININ            olduğu gösterilen AP2 adlı bir peptit   nano parçacıkları izlemek için özel   G. Dacoba, Jeffrey Wyckoff, Roger D.
        MODELLENMESI                     ile kaplanmıştır. Bununla birlikte,   bir cerrahi mikroskop kullanarak   Kamm and Paula T. Hammond, 1 June
                                         doğru modeller olmadan, peptitlerin   farelere ulaştırmayı denediler.   2022, Proceedings of the National
        Birkaç yıl önce MIT’den Roger D.   kan damarlarından tümör hücrelerine   Parçacıkların kan-beyin bariyerini   Academy of Sciences.
        Kamm'ın laboratuvarı, beynin mikro   taşınmaya nasıl yardımcı olduğunu   geçme yeteneğinin insan doku
        akışkan modeli ve kan-beyin bariyerini   incelemek zordu.        modellerinde gördüklerine çok   DOI: 10.1073/pnas.2118697119
        oluşturan kan damarları üzerinde                                 benzer olduğunu buldular. Ayrıca
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20