Page 2 - BİOMEDYA SAYI 01
P. 2
Biyo Elizabeth çelişkili yönlerinden dolayı profesyonel sağlık çalışanları
ve bilim insanları tarafından eleştirilmekteler. Chicago
teknolojinin Holmes Üniversitesi klinik kimya laboratuvarı yöneticisi Dr.
Jerry Yeo hakemli incelemelerin, bulguları bilimsel
tartışmaya açmanın ve ürünün profesyoneller tarafından
değerlendirilmesinin tamamen bypass edildiğini
Jobs’u: söylüyor. Ancak 2015 yılında Theranos Inc. FDA onayını
aldı ve FDA onaylı olarak artık hizmetlerini sürdürmeye
devam edecek. Theranos Inc. bu tür eleştirilere,
geliştirdikleri ürünü korumak için bunu yaptıklarını
ve bilgilerini gizli tuttukları şeklinde cevap veriyor.
Belki bir kısmınız daha önce sosyal Ancak hali hazırda ellerindeki geliştirmelerin hepsini
medyanın paylaştığı haberde patentle koruyorlar, patentle korudukları halde neden
hala verilerini objektif değerlendirmelere açmadıkları
kendisini gördü, belki bir kısmınız muamma olarak görünüyor.
Forbes’teki yazılarda okudu ve
belki de bazılarınız hiç haberdar Mikroakışkanlar
değil. Dünya milyarderler listesine Son zamanlarda iyice dikkatleri üzerine çeken bir
giren bu kadında 19 yaşında konu olan “lab-on-a-chip” teknolojisinin Holmes’ı
Stanford’daki kimya eğitimini üniversitedeki ilk yılında etkilediği biliniyor ve araştırma
bırakıp kendi şirketini kurma kararı laboratuvarında bu tür çalışmalarla ilgilendiği biliniyor.
Mikroakışkan teknolojisi ile çok küçük miktarlarda
alanlardan. Ailesinin üniversite biyolojik örneklerin çok daha verimli analiz edildiği ve
eğitimi için biriktirdiği parayı bu sonuç alındığında ortaya konmuş bir gerçek. Holmes ilk
işe harcayacağını söylemesi ile patent başvurusunu 2003 yılında yapıyor ve bu başvuru
macerası başlıyor. 2007 yılında kabul ediliyor. Bu patent çalışmasında
ise tek bir damla kandan analiz teknikleri ile ilgili
geliştirmeler yer alıyor. Holmes’ın 31 tane ABD patenti
Elizabeth, 2002 yılında Stanford’a başlıyor. Ailesinin erken tedavi ve daha yüksek yüzdelerde başarılı bulunmakta 270 tane ise global patent başvurusu var.
eğitimi için biriktirdiği paranın öneminin farkında olacağını belirtiyor.
ve bunu iyi değerlendirmek istiyor. Holmes okula Bunlara ek olarak pek çok insanın ihtiyacı olduğu Mikroakışkan teknolojisinden başka Theranos, parmak
başladığında Channing Robertson’un Kimya sağlık yardımına ve laboratuvar testlerine erişimde ucundan alınan 25ul kanla ilgili de eleştiriliyor. Damar
Mühendisliğinde yürüttüğü PhD programını hedefine sıkıntı yaşadığını anlatıyor. Ulaşamayanlar, pek çok içinden alınan kan ve parmak ucundan alınan kan
koyuyor. Bir lisans öğrencisi olarak doktora çalışmalarına insanın bu testleri yaptırmak istememesi ve gönülsüz arasında farklar bulunmakta ve testlerde yanılmalara
ve araştırmalarına katılan Elizabeth o dönemde sevdiği davranmaları, psikolojik olarak uzak durmayı tercih sebep olabilmekte. Çünkü parmak ucundan alınabilen
bir yakınının kanser olması ile, kanser ve hastanede etmeleri, sevmemeleri gibi noktalar Elizabeth’in dikkatini kan miktarı düşük oluyor ve eğer teknisyen iyi bir
geçen süreçleri öğrenmeye başlıyor. Bitmiş tükenmiş çekmiş. Ama o geliştirdikleri ürün ve sundukları hizmet uygulamada bulunmazsa bir kaç kez parmak ucunu
hastalardan, tekrar tekrar kan alınması, sürekli testlerin ile hastaların keyifli vakit geçirebildikleri, hatta bu testler delmek zorunda kalabiliyor bu durumda ise epitel
tekrarlanması, psikolojik zorluklar… Bunları görünce gerçekleşirken eğlenebildikleri bir laboratuvar testi hücreleri hasar görebiliyor. Zarar gören epitel hücreleri
kanser hastalarının hayatında bir şeyleri iyileştirmek deneyimi sunduklarını anlatıyor. ise testlerde hatalı bulgulara neden olabiliyor. Bu
isteği doğuyor içinde. Laboratuvar testlerinin daha eleştiriye ise Holmes, parmak ucundan özel bir araç
ulaşılabilir, daha hızlı ve etkin olmasını hedefliyor. Şişe Erken teşhisin önemi ve bu konuda bir çözüm yaratmak ile kan alarak mikro örnekleme yaptıklarını ve bu tür
istemesiyle birlikte bu konuda çözüm geliştirmek üzere
şişe kan alınmadan gerçekleştirilebilmesini hedefliyor. yola çıkmaya karar veriyor. Çok uzun süre okumalar problemleri engellediklerini belirterek cevap veriyor.
Hayalleri ile okula geldiğinde tüm vaktini bu konu yapıp üzerine çalıştığını anlatıyor. Bunların yanı sıra mikroakışkan konusu Holmes’ın
üzerine araştırma yaparak harcamaya başlıyor. Bir tekelinde bulunan bir alan değil ve çok daha öncesinde
yandan da vicdanı ile mücadele etmeye çalışıyor. Ucuz de bu alanda çalışan ve ürün geliştiren firmalar
olmayan bir okulda ailesinin tüm ömrü boyunca onu İş Dünyası bulunmakta bunlardan birisi ise IBM’in İsviçredeki
okutmak için topladığı parayla bulunuyor, ama okulla Elizabeth, işlerini yürütürken şunu fark etmişti, amaçları laboratuvarı. Ancak mikroakışkan teknolojisini pazarda
ilgilenmiyor ve tüm vaktini bu işlere yönlendiriyor. Bu güzeldi, insanlara yardım etmek istiyordu ve bunun en etkin şekilde ilk kullanan firma Theranos.
durum iyice canını sıkıyor ve ailesini arıyor. Stanford’u için gerçekten sıkı çalışıyordu. Bilimsel olarak yoğun Ancak 2015 yazında çıkan haberler, Theranos’un her
bırakacağını, bir şirket kuracağını, eğitim için ayırdıkları çalışmalar gerçekleştiriyordu. zaman kendi sistemini kullanmadığı, bazı analizlerde
parayı burada değerlendirmek istediğini söylüyor. Ancak bunların hiçbirisinin amaçlarına ulaşması için konvansiyonel metotlarla test yaptıklarını işaret ediyor.
Stanford’dan ayrıldıktan sonra bir evin alt katında yeterli olmadığını fark etti ve “iş”in (bussines) bu Bu konuda yatırımcıları Walgreen’de Theranos’a uyarıda
küçük bir oda tutup, burayı ofis yapıyor ve işine amaçları hedefine götürecek yol açıcı bir araç olduğunun bulunmuş. Lakin Theranos hala önde gelen sağlık
başlıyor Holmes. Hatta etrafın örümcek ağlarıyla farkına vardı. teknolojisi girişimlerden biri olarak duruyor.
kaplı olduğunu, burayı güzelce temizleyip yerleştiğini Tabi röportajında daha sonra acı bir gülümseme ile iş Aslında bu noktada tartışılması gereken konu sadece
anlatıyor. Daha sonraki on yıl boyunca burada gizlilik nasıl yapılır, iş dünyasının yapısı nasıldır, bunların hepsini teknoloji bazlı olmuyor. Bilindiği gibi Steve Jobs yazılım
modunda çalışmalarını sürdürüyor. Tek bir gün bile tatil öğrendiğini belirtiyor. Ki belki de en zor safhanın fikri uzmanı olmayan bir girişimciydi ancak şu anda yaptığı
yapmadığını söylüyor. olgunlaştırıp yol haritasını çıkarmak olduğu zaman çalışmalarla dünyada hemen herkesin hayatını değiştirdi.
olsa da, en acı tecrübeler sanırım ticaret ve iş dünyası Bu değişimi ise vizyonuyla ve aslında pazarlama
Theranos safhasında edinildiğini düşünebiliriz. Elizabeth’in yetenekleriyle yaptı. İş çevrelerinde çeşitli uzmanlar
Elizabeth’in kurduğu şirket Theranos, diagnosis ve çalışmaları ve şu anki büyüklüğüne ulaşması 11 yıl bu durumun Elizabeth için de geçerli olabileceğini
therapy kelimelerinin bir araya gelmesiyle olmuş bir almış. söylüyorlar. Theranos’un Apple ile olan benzerliği ve
isme sahip. pazarlama yaklaşımları yükselmesine hız kesmeden
Diagnosis, bir hastalığın semptom ve işaretlerinin Teknoloji? devam edeceğini gösteriyor.
gözlenmesi ile teşhis edilmesini ifade etmektedir. Theranos’un bu önlenemez yükselişi, kullandığı
Therapy ise tedavi sürecini ifade etmektedir. Elizabeth’in teknolojilerin açık olmaması ve getirdiği yeniliklerin Kaynaklar
yaptığı işin özünde buradaki diyagnoz paradigmasını aslında tam olarak piyasadakilerden ayırt edilememesi http://finance.yahoo.com/news/scientists-skeptical-secret-blood-test-100000161.html
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25013718
kaydırmak bulunuyor aslında. Çünkü tıbbi olarakta ise pek çok tartışma ve soruya sebep olmuş durumda. http://www.degruyter.com/view/j/cclm.2015.53.issue-7/cclm-2015-0356/cclm-2015-
bilinen bir gerçek var ki erken teşhis hayat kurtarır. 10 yıl boyunca gizli modda çalışmış bir firma olması, 0356.xml?format=INT
http://www.makers.com/elizabeth-holmes
Ancak diyagnoz süreçlerinde artık hastalığın kapıya gelip bu sırada bazı yatırımlar alması tabi ki dikkatleri http://www.eurekalert.org/pub_releases/2015-06/dgo-t-a062915.php
çattığını gösteren semptomların tespit edilmesiyle, yani üzerine çekiyor. Dikkat çektiği konulardan birisi http://onedio.com/haber/meet-the-world-s-youngest-female-billionaire-a-college-
dropout-and-medical-genius-380982
hastalık belli bir mesafe kat ettikten sonra, tedavinin hakemli dergilerde (bilimsel yayınlarda) geleneksel http://www.inc.com/larry-kim/21-surprising-facts-about-the-world-s-youngest-female-
billionaire.html
etkinliği çok daha düşük oluyor. Ama Elizabeth, çok yöntemlerle karşılaştırmalı çalışmaların bulunmaması, https://www.crunchbase.com/person/elizabeth-holmes
az miktarda bir kanla, pek çok işaretçi molekülü erken laboratuvar çalışmalarında elde ettikleri bilgilerin https://www.crunchbase.com/organization/theranos
https://www.theranos.com/
teşhis edebileceğini söylüyor ve böylece erken teşhis- ulaşılabilir olmaması ve dataların açıklanmaması gibi http://www.quora.com/Elizabeth-Holmes-3#
2