Page 2 - BİOMEDYA SAYI 02
P. 2
Doç. Dr. Kadir DEMİRCAN
Tıbbi Genetik Uzmanı
On
Yüz
BEYİN
Önemli Not:
1990’lı yıllarda master eğitimim Bu bir popüler bilim yazısıdır. Uzmanlarına
sırasında konuyla ilgili çeşitli test ettirmeyi unutmayınız.
haberler okudum. Yarı fantezi yarı Bilgiyi dikkatlice kullanalım. Yanlış bilginin
bilim kurgu bir sözdü. Yıl 2016 zararlı etkilerinden kendimizi koruyalım.
olmuş hala aynı konu konuşuluyor.
İnsanlar normalde beyinlerinin yüzde
10’unu kullanırlar(!) O zaman bu Beyin yüzdesi de çalışmayarak, tembellik ederek, okumayarak
kapasitemizi arttırmak mümkün! Bir uydu anteni reklâmında şöyle deniliyor: performansını az kullananları ima etmiş olabilirler.
Hatta bırakın arttırmayı 2014 “Potansiyel beyin gücünüzün %11’ini kullanıyorsunuz. Sözü Einstein’a atfedenler de var.
yapımı Lucy filminde olduğu gibi Şimdi bir tercihiniz var. Bizim ürünümüzle artık bu
kapasiteyi aşarak olağanüstü güçler oranı artırabilirisiniz.” Washington Üniversitesi’nde anestezi uzmanı olan
kazanmak bile mümkün! Birçok film Yine bir havayolu şirketi kendi reklamında şu Dr. E. Chudler’e göre yanlış bir düşüncedir, bir
cümleleri kullanmaktadır: “İnsanların, beyinlerinin
söylentidir ve gerçekle bir alakası yoktur. Peki bu
ve dizi bu konuyu işlemeye devam %10’unu kullandığı söyleniyor, bizim havayolumuz ile söylenti nereden çıktı? Bunu hiç kimse bilmiyor. Dr.
etmektedir. Uzman veya uzman uçtuğunuza göre siz daha fazlasını kullanıyorsunuz”. Jay, şimdiye kadar bu şekilde düşünen hiçbir nöroloji
olmayan herkesin bir fikri var. %90’ını kullanmıyorsanız atın gitsin! uzmanıyla karşılaşmadığını ve bu sözün dünya
çapında yaygın bir deyim haline gelmesini hayretle
Klişe sözler gerçek olsun olmasın Beyin kapasitesini ölçen birim nedir? Hangi birime karşıladığını belirtiyor. İlgili uzmanlarının yapacağı
herkes üzerinde etki bırakmaktadır. göre konuşulmaktadır? Şu an için böyle bir birim ve bilimsel çalışmalar ve sonuçlar yakın gelecekte
1980 yılında RogerLewin “Science” bir bilgi mevcut değildir. bakalım hangi sonuçları önümüze serecek.
dergisinde “beynimiz gerekli mi” Şimdilik ispatlanamayan ve yanlış
başlıklı bir yazı yayımlamıştır. Zaman Kuyuya taşı kim attı? bilinen bu mit nerden çıkmış olabilir?
zaman bana da genetik bilim doktoru “Beynimizin %10’unu kullanıyoruz,” ifadesi, Harvardlı 1. Bilim adamlarının sözlerinin ve çalışmalarının yanlış
Psikolog William James adlı kişiye atfediliyor. “İnsanın
olarak bu soru sorulduğu için kısaca Enerjisi” (The energies of men) adlı eserinde yorumlanması olabilir. Böyle bir ifade ilk defa 1800’lü
bir giriş yapmak istedim. Konuyu (1908), “insan fiziksel ve zihinsel güçlerinin çok azını yıllarda Einstein’ın ve P. Florins’in sözlerinin farklı
gerçek uzmanlarına havale edip kullanmaktadır” der, William. Bu sözü birçok şekilde değerlendirilmeleri sonucu ortaya çıkmış olabilir. K.
yorumlamak mümkündür. Kimileri buradaki “çok az”
Lashley, 1920’lerde farelerin beyinlerinin büyük bir
kısaca bir göz atalım isterseniz. sözünü %10 gibi yüzdelerle yorumlarken, kimileri kısmını çıkararak bir seri çalışma yapmıştır. Deney
2
