Page 2 - BİOMEDYA SAYI 19

02 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ Mart - Nisan 2019 www.biomedya.com

BİR KLİŞE OLAN

“MUTLU OLMAK?”

Oğuzhan TUVANÇ

Bu terim biz insanlar için ne kadar da anandamide etkinliğini biraz daha yüksek çalışmalara göre; cinsel birleşme sonrası, nazaran daha kapsamlı bir faaliyet alanına
önemli, değil mi? Doğduğumuz andan düzeyde taklit eder. doğumda ve doğum sonrası annenin sahiptir. Sizi mutlu edecek tüm aktiviteler,
itibaren birbirini ardı sıra takip eden süt salgılamasının yanı sıra birbirine seratonin davranışını yüzde olarak
“Mutluluk” çalışmaları içerisinde oluyoruz. Anandamide, en çok bilinen sarılarak selamlaşan, hatta tokalaşan arttırmaktadır. Lakin bu davranışlardan biri
Hatta çoğu zaman ebeveynler, siz endokanabinoid’dir. Kanabinoid sisteminin insanlarda bile oksitosin miktarının arttığını olan âşık olma durumunda daha farklı bir
doğmadan bu çalışmalara başlıyorlar. Peki farklı bir kilidine giren ve çeşitli şekillerde gözlemleniyor) olmaması oksitosini durum meydana gelmektedir.
bu terim, yani “Mutlu Olmak” neden bu algı ve bilinç durumlarını değiştiren bir azaltır ve tekrar bu kişiyle bağ kurulması
kadar önemli? Önemine gelin hep beraber anahtar gibi davranır. Endokannabinoidler ihtiyacını hissettirir. Ancak oksitosinin Seratonin seviyesi, aşkın ilk safhalarında
bakalım. Öncelikle metabolizmamız birçok varyasyonunu kendimiz üretebiliriz kadınlarda olduğu gibi erkeklerde de aynı belirgin bir düzeyde düşüş gösterir. Bu
mutluluk hissini nasıl tanımlıyor onu ancak nörobilimcilerin onları izole etmesi etkiye sahip olup olmadığı konusunda da âşık olan kişinin ruh halindeki “Kapalı
inceleyelim. onlarca yıl gerektirir. bazı tartışmalar buluyor. Erkeklerde, Hava” karamsarlığının nedeni olarak
vazopressin (Oksitosine oldukça benzeyen düşünülebilir. Bunun temel nedeni ise
Vücudumuzun Orkestra Şefi: Böylelikle anlıyoruz ki endokannabinoidler bir molekül) asıl “bağlanma molekülü” aşk durumu ve diğer mutluluk veren
Hipotalamus “Mutluluk” durumunun tetiklenmesinde olabilir. Fakat yine de en temelde faaliyetlerin birbirinden karakteristik olarak
doğal olarak rol oynamakta. bedensel temas, aşk, sevgi, yakınlık ve ayrılmasından kaynaklanan bir durumdur.
Beynimizin hayatta kalabilmesi için mutlu hissetmenin anahtarlarından Yani âşık olan kişinin hipotalamus
milyonlarca farklı sistemin bir uyum Dopamin: “Ödül molekülü” olarak biridir. Böylelikle görüyoruz ki oksitosin aktivitesinde seratonin eksikliğinin yanı
içerisinde çalışması gerekmektedir. adlandırılan Dopamin, ödül odaklı davranış ve vazopressin bağlanma içgüdüsünü sıra sürekli olarak oksitosin/vazopressin
Özellikle hormon sisteminin çalışmasında sisteminin merkezini oluşturmakta. tetikleyerek dopamin hormonuna etki eder. tetiklenmesi meydana gelecektir. Çünkü
etken faktörlerden olan kan dolaşımımızda Her ödül arayış davranışı (örneğin, aşk Bu durumunda dolaylı olarak “Mutlulukla” oksitosin/vazopressin tetiği kişinin âşık
oldukça etkilidir. Açlık tokluk hissinden, duygusunun beyinde dopamin seviyesinin ilintili olmasını açıklar. Ayrıca bu iki olduğu kişiye zihinsel ve fiziksel mesaisini
vücudun şeker-tuz dengesine, duygu artmasına neden olduğu bilimsel bir hormonun eksikliğinde oluşan depresif yönlendirmesine sebep olacaktır.
değişimlerinden onların kontrolüne kadar gerçektir) beyindeki dopamin iletim durumun kişinin yalnızlığıyla tetiklendiği de Yukarıda bahsi geçen “Kapalı Hava”
hemen her şeyi kontrol etmektedir. seviyesini artırıyor. Bir dopamin dozu düşünülmektedir. karamsarlığı durumu âşık olunan kişinin
Dolayısıyla hayati işlevi bulunan almak istediğinizde, hedef belirlemek yanında ortadan kaybolmaktadır. Bu
Hipotalamus’un “Mutlulukla” doğrudan ve başarmak yeterli oluyor. Dolayısıyla, Seratonin: “Mutluluk molekülü” olarak da zaten âşık olma hissinin tam olarak
bağıntısı bulunmakta. dopamin aktivitesinin dozuna ve süresine adlandırılan ikinci önemli hormon kendisini oluşturmaktadır. Sonuç olarak
bağlı olarak insan zihninde şiddetli bir seratonindir. Canlılık, mutluluk ve zindelik bu durumun karşılığında seratonin
Mutluluk Mutfağı düzeyde hedeflenmiş ödüle bağımlık hissi veren bir nörotransmitterdir. seviyesi âşık olunan kişinin yanında
durumuna neden olmaktadır. Kısacası Seratonin ruh halini, uykuyu, iştahı, artış gösterirken oksitosin/vazopressin
Endokannabinoid: “Mutluluk molekülü” dopamin, “Mutluluk” durumunun öğrenmeyi, hafızayı, cinsel ve sosyal seviyesinde belirli bir miktar düşüş
olarak da adlandırılan endokannabinoidler, tetiklenmesinde etkili oluyor. Ayrıca davranışları düzenlemede doğrudan gerçekleşecektir.
kanabinoid sisteminin CB-1 ve CB-2 insanlarda ki tek eşlilik içgüdüsünün etkilidir. Eksikliği durumunda depresyona,
reseptörleri üzerinde çalışır. Bunlardan kaynağının da dopamin olduğu söylenebilir. sinirli ve huzursuz bir ruh haline sebep Burada anlatılan durum için basitçe
CB-1 beyinde en yaygın dağılımlı olabilir. Yeterli salgılanmayan seratonin “Bağımlılığının En Masum Hali”
reseptördür. Yıllar yılı uyaran (esrar) madde Oksitosin: “Bağlanma molekülü” olarak hormonu sonucu mutsuzluk, sosyal açıklamasını yapabiliriz. Sonuç olarak
kullanımı dolayısıyla gelişen bir reseptör adlandırılan oksitosini, gerçek aşkın ilişkilerde olumsuzluk, uyku sorunları, şu çıkarım yapılabilir; bunca hormonun
olduğu zannedilmiştir lakin sonradan gerçek olmasını sağlayan hormon olarak iştah problemleri, ruh haline yansıyan salgılanmasında düşüncelerimizin yanı
bu reseptörlere bağlananın “Endojen adlandırmak çokta yanlış olmaz. Ayrıca olumsuzluklar gibi durumlarla karşılaşılır. sıra davranışlarımızın da oldukça büyük bir
Transmitterler” olduğu anlaşılmıştır. güven ve sadakati artıran bir hormondur. Seratonin eksikliği sonucu duygusal etkisi vardır.
Bunlardan en bilineni anandamide'dir. Bazı çalışmalarda, yüksek düzeydeki yönden çöküşler başlar. Depresyona kadar
Uyaran (esrar) maddenin etken maddesi oksitosinin romantik bağlılıkla ilişkisi giden etkiler ortaya çıkabilir. Görüldüğü Kaynak: Kimsenin Bilemeyeceği Şeyler - Sinan
THC’de bu reseptöre bağlanarak keşfedilmiştir. Fiziksel temasın (Yapılan üzere seratonin diğer hormonlara Canan / 2018 TUTİ KİTAP