Page 6 - BİOMEDYA SAYI 19

06 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ Mart - Nisan 2019 www.biomedya.com

İDRAR HÜCRELERİNDEN

MİNİ BÖBREKLER Aslı Nur AKAYDIN

Bu araştırma böbrek hastaları için daha araştırmacılar bunları belli böbrek Laboratuvarda, mini böbreğe bazı
kolay ve geniş ölçekte yeni tedavilerin hastalıkları için kullanabilecekler. hastaların böbrek nakli sonrası kaptığı bir
geliştirilmesine yön verebilir. Utretch Üniversitesi Moleküler Genetik viral enfeksiyonu verebiliriz. Daha sonra
Merkezinde profesör ve Hubretch bu enfeksiyonun belli bir ilaçla tedavi edilip
Utrecht Kök hücre araştırmalarındaki devrim Enstitüsü’nde grup lideri olan Hans edilemeyeceğini tespit edebiliriz.”
Üniversitesi niteliğindeki gelişmeler sayesinde, Clevers, şu açıklamayla dikkat çekiyor; Venhaar; doktorlar, araştırmacılar ve
teknik uzmanlarla birlikte çalıştıklarını
bilim insanları laboratuvarda mini
“Çeşitli hastalıkları modellemek için mini
Tıp Merkezi bağırsak, karaciğer, akciğer ve pankreas böbrekleri kullanabiliriz: Kalıtsal böbrek söylüyor; “Bu şekilde iş birliği yapmak
ve Hubrecht gibi organlar geliştirebiliyorlar. Yakın hastalıkları, enfeksiyonlar ve kanser gibi. çalışmamızda büyük bir farklılık yarattı.
zamanda, “Pluripotent” kök hücre isimli
Bu tam olarak neyin yolunda gitmediğini
Birlikte, böbrek hastaları için yeni tedaviler
Enstitüsü’nden hücreleri büyüterek bunu böbrekler anlamamıza olanak tanıyabilir. Sağlıklı geliştirebileceğimize inanıyoruz. Uzun
bilim insanları, için de uygulamayı başardılar. Utretch böbreğin çalışmasını daha iyi anlamamıza vadede; mini böbrekleri kullanarak gerçek,
Üniversitesi’nden araştırmacılar
işlevli bir böbrek –kişiye özel bir böbrek-
neden olacak ve umarım bu sayede ileride
başarılı bir çalışmalarında, ilk kez doğrudan hastadan böbrek hastalıkları için yeni ve daha geçerli üretebilmeyi umut ediyoruz ama bunun
şekilde idrar alınan yetişkin kök kullandılar ve sonuç tedaviler geliştirebileceğiz.” için önümüzde daha uzun bir yol var.”
hücrelerinden olarak da idrar hücrelerinin bu amaç için Utretch UMC Deneysel Nefroloji’de Araştırmanın sonuçları Nature
uygun olduklarını kanıtladılar.
böbrek benzeri profesör olan Marianne Verhaar; böbrek Biotechnology’de yayınlandı.
organlar Laboratuvarda oluşturulan mini böbrek, nakli olan hastaların viral enfeksiyon Kaynak: Sciencedaily.com
normal bir böbrek gibi görünmüyor ama
kapma riski taşıdığına dikkat çekiyor
oluşturdu. basit hücre yapıları gerçek böbreklerin ve şöyle bahsediyor; “Maalesef, şu
birçok özelliğini paylaşıyor. Dolayısıyla anda bunun için etkili bir tedavi yok.

SONOGENETİK: BEYİN HÜCRELERİNİ

SES DALGALARIYLA KONTROL ETME Gamze GÜLDEN

Beynin fonksiyonlarını anlamlandırılması Yapılan çalışmada TRP-4 iyon varılmıştır. Sonogenetik tekniğinde
ve vücut ile ilişkisinin bağlantılarının kanallarında ultrason dalgaları ile Optogenetik tekniklere nazaran herhangi
çözümlendirilmesi için birçok çalışma oluşturulmuş uyarılara duyarlılığın bir cerrahi işlem kullanılmaması
yürütülmektedir. Araştırmacılar; geçmiş test edilmesi için trangenik kurtçuklar daha uygulanabilir olduğunu ve
zamanlarda beyin hücrelerinin ışık ile çalışma yürütmüşlerdir. Transient sinir hücrelerinin fonksiyonlarının
ile uyarılmasını “Optogenetik” olarak Receptor Potential (TRP) kanalları ilk aydınlatılmasında büyük yer kazanacağı
nitelendirmişlerdi. olarak Drosophila da fotoreseptör düşünülmektedir.
hücrelerinde tespit edilmiş ve yoğun
Optogenetik, sinirbilim alanında büyük Araştırmacılar, tekniğin kullanımı olarak Ca geçirgen transmembran iyon Sonuç itibariyle, gelişmekte olan
+2
ses getirmişti. Optogenetik yönteminde esnasında yüksek basınçlı ultrason kanalları olduğu gün ışığına çıkarılmıştır. sonogenetik teknolojisinin travma
sinir hücrelerinin ışık yardımıyla dalgaları ile maruz bıraktıklarında hücre Sonucunda ise TRP-4 iyon kanallarının sonrası yaşanan psikolojik bozukluklar,
uyarılması aşamasında kullanılan zarının yapısının bozulduğunu fark düşük basınçlı ultrason ile mikrobaloncuk Parkinson, epilepsi gibi nöronal
fiber-optik kablolar cerrahi müdahale ederek; hasar oluşumunu önlemek uygulanması sonucu duyarlı olduğu hastalıklarda ilaç tedavisi veya cerrahi
gerektirmekteydi. Bu işlem ise beynin için düşük basınçlı ultrason dalgaları gözlemlenmiştir. uygulamaların yerine kullanılabilir
iç kısmında yer alan sinir hücrelerinin kullanmışlardır. Bu ise etki etmeyecek Bu gözlemler sonucunda araştırmacılar; olabileceği büyük bir umut ihtiva
uyarılmasında sorun teşkil ediyordu. özellik göstermiştir. canlıda gözle görülür değişiklikler etmektedir.
olduğunu belirtmişlerdir. Örneğin;
Salk Enstitüsü’nden Ibsen ve ekibi; Bunun üzerine ise bilim insanları transgenik C. elegans’ta bazı hücrelerin Kaynaklar:
beyin hücrelerini ses dalgalarıyla kontrol ‘’mikrobaloncuk’’ ismi verilen yağ kaplı (AWC, ASH, PVD, AIY) uyarılması sonucu Ibsen S., Tong A., Schutt C., Esener S., Chalasani
etme olarak bilinen ultrason dalgalarını ve içeriğinde perflorahekzan gazı ile kurtçuklarda geri dönüş, kıvrılma gibi S. H. (2015). Sonogenetics is a non-invasive
approach to activating neurons in Caenorhabditis
kullanarak Caenorhabditis elegans’a ait hava karışımı bulunduran baloncukların davranışsal olarak değişikliklerin olduğu elegans. Nature Communications volume: 6;
bazı sinir hücrelerinin aktive edildiğini düşük basınçlı ultrason dalgalarını gözlemlenmiştir. 8264.
göstermiştir. Sonogenetik, optogenetiğe kuvvetlendirmesinden yararlanarak TRP-4 iyon kanalının sinir hücrelerinin Öz A. ve Uğuz A. C. (2014). Migren patogenezinde
nazaran beynin iç kısmındaki dokuları hedeflenen hücre yüzeyinde etki faaliyetleri ile kurtçukların davranışları oksidatif strese duyarlı TRP kanallarının rolleri.
uyarabilmesi avantajına sahiptir. oluşturmayı başarmışlardır. arasında bağlantı olduğu sonucuna Medicine Journal Sakarya Dumlupinar University.
22(4): 144-150.