Page 21 - BİOMEDYA SAYI 45
P. 21
21
www.biomedya.com TEMMUZ - AĞUSTOS 2023 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
Küçük ölçekli bir yağmur ormanı larında tipik olarak karşılaşılanlara Peltophorum dubium ve cedro blan- dı. Daha fazla ihmal edilen bir faktör
restorasyonu denemesi, terra preta daha yakın koşullar altında ne ka- co (Cedrela fissilis). Bunlar seçildi ise ADE ve karışık topraklarda gelişen
olarak da bilinen Amazon kara topra- dar iyi performans gösterdiğine dair çünkü Ambay genellikle hasardan ancak kontrolde gelişmeyen ve bitki-
ğı (ADE) kullanılarak gerçekleştirildi- daha titiz bir testi açıklamaktadır. sonra geri dönen ilk Amazon ağaç- lerin besin maddelerine erişmesine
ğinde başarılı olurken, normal toprak Yazarlar, Amazon’un kalbindeki bir larından biridir, P. dubium ikinci nesil yardımcı olmuş olabilecek mikroor-
kullanıldığında başarısız oldu. ADE ve araştırma istasyonundan ADE ve São orman bitkilerinin tipik bir örneğidir ganizma dizisiydi.
diğer toprakların 1:4 oranında karış- Paulo eyaletindeki bir ziraat okulun- ve cedro blanco restore edilmiş bir
tırılmasıyla bazı türlerin yerleştiği, da ürün yetiştirmek için kullanılan ormanın işaretidir. ADE; düşük yoğunluklu yangınlardan
ancak hepsinin yerleşmediği görüldü. toprağı topladılar. ADE, tarım toprağı 90 gün sonra ne tarımsal ne de kar- elde edilen odun kömürü, hayvan ke-
Harap olmuş ormanları geri getirmek veya bir ölçek ADE’ye dört ölçek top- ma topraklarda tek bir Ambay kabak mikleri, kompost, gübre ve hatta ça-
21. yüzyılın en önemli zorluklarından rakla doldurulmuş 36 saksıyı 34°C’ye ağacı bile yetişmemişti, ancak hepsi nak çömlekten oluşan bir karışımdır.
biri olacak gibi görünüyor ve 1.600 yıl (93°F) ısıtılmış bir seraya yerleştir- saf ADE’de iyi durumdaydı. Diğer iki Modern bilim insanları tam formülü
önceki Amazon yerlileri en iyi rehber- diler. Sıcaklık, ormansızlaşmanın ağaç her üç ortamda da büyüdü, an- yeniden yaratmakta zorlanmışlardır.
lerimiz olabilir. başlıca nedenlerinden biri olduğu cak ADE’nin bulunduğu yerde iki ila Formülün bin yıldan fazla bir süre
gelecekteki küresel ısınmaya izin altı kat daha iyi performans gösterdi. içinde oluştuğu düşünülmektedir.
Geniş Amazon havzası, daha geniş vermek için kasıtlı olarak mevcut Bunlar için, saf ADE karışımdan daha Güney Amerika’da ve başka yerlerde
ormanın olağanüstü çeşitliliğini sıcaklıkları aşıyor. iyi performans göstermiştir, ancak restorasyona ihtiyaç duyan ormanla-
korurken, insanlar için en yararlı mütevazı bir şekilde. Pompa ağacı rın ölçeğine uyacak şekilde hızlı bir
ağaçların sanki evcilleştirilmiş gibi Yazarlar gerçekçi olması için saksıla- göz ardı edilirse, karışımın daha dü- şekilde çoğaltılması, modern kapasi-
geliştiği zengin koyu renkli toprak ra, Brezilya’da sığır yetiştirmek için şük maliyetinin küçük farka değdiği telerle bile kolay bir iş olmayacaktır.
parçalarıyla doludur. Bu koyu renkli ormansızlaştırılan bölgelerde sıklıkla düşünülebilir. São Paulo Üniversitesi’nden kıdemli
topraklar, karbon depolama ve bit- yetişen çitlembik otu ekmişlerdir. Ya- Pompa ağacının normal topraklar- yazar Profesör Siu Mui Tsai yaptığı
ki büyümesini artırma konusunda zarlar, sadece Brezilya’da 2021 yılında daki başarısızlığı, olağan iyileşmesi açıklamada, “Önerilerimiz ADE’nin
görünüşte mucizevi bir kapasiteye her saat 189 hektar (467 dönüm) or- göz önüne alındığında şaşırtıcıdır; kendisini kullanmak değil, daha zi-
sahiptir ve diğer insan toplulukları manın, çoğunlukla sığır otlakları için makale, özellikle yüksek sıcaklıklar- yade gelecekteki ekolojik restorasyon
yaşadıkları toprakları tahrip ederken kaybedildiğini belirtiyor. dan etkilendiğini öne sürmektedir. projelerinde kullanılmak üzere özel-
biriktirilmiştir. liklerini, özellikle de mikroorganiz-
Otlar büyüdükten sonra kesildi, Önceki gözlemlerle tutarlı olarak, ADE malarını kopyalamaktır” dedi.
Terra preta, iklim değişikliğiyle mü- ancak köklerine dokunulmadan bı- toprakları çalışmanın başlangıcında
cadelenin ve ekosistemleri restore rakıldı, böylece otlatmadan sonra 30 kat daha fazla fosfor da dahil ol- Kaynak: https://www.iflscience.com/
etmenin anahtarı olarak tanıtıldı, an- ne olduğu taklit edildi. Son olarak, mak üzere çok çeşitli besin maddeleri bizsiziz.com - Derleyen: Figen Berber
cak bu iddialara ilişkin kanıtlar büyük saksılar üç yağmur ormanı türünün açısından çok daha zengin ve daha
ölçüde tartışmalı. Yeni bir makale, tohumlarıyla yeniden dikildi: Ambay az asidikti. Bu besin maddelerinden
ADE’nin orman restorasyon çaba- pumpwood (Cecropia pachystachya), bazıları bitkiler tarafından hızla alın-