Page 4 - BİOMEDYA SAYI 04
P. 4

Genler ve                                     arkadaş çevresinin etkisi yadsınamaz ama bütün bunlar   hormondur, eksik veya fazla olması karakter oluşumunu

                                                                                                        etkiler. Serotonin en bilinen etkileri insana mutluluk,
                                                        var olan genetik etkinin çevre tarafından rötuşlanmış
          karakter                                      halinden başka bir şey değildir.                canlılık ve zindelik hissi vermesidir.

                                                                                                        Serotonin’in aşırı eksik ve aşırı fazla olduğu
                                                        Örneğin genetik yapısı kriminaliteye yatkın birisinin
          oluşumu                                       suç profili, eğitimsiz, güvenden yoksun bir ortamda,   durumlar: Serotonin aşırı düşük olduğu hallerde
                                                                                                        keyfsiz, tepkisiz, intihara, şiddete eğilimli, normalin
                                                        adam öldürme soygun, gasp gibi ağır kriminal olaylar
                                                                                                        üzerinde olduğu durumlarda ise aşırı titiz, aşırı düzenli
                                                        olabilirken, varlıklı bir ortam, iyi bir eğitimle bu suç
                                                        profili şantaj, tehdit, genel adaba aykırı davranışlar,   ve aşırı evhamlı bir ruh hali görülür. Kişinin sosyal
          Mehmet Saltuerk                               agresiflik gibi kısmen daha hafif sayılabilecek suçlara   statüsüne göre beyindeki serotonin yükselir. (2)
                                                        dönüşebilmektedir.
                                                                                                        Düşük kolesterol ve suça yatkınlık

                                                        Vücudumuzda değişik genler tarafından kodlanan   Kolesterolün düşük olması durumunda hücre plasma
                                                        yüzlerce değişik protein ve hormon görev yapmaktadır,   membran akışkanlığı bozulur ve serotoninin hücreye
                                                        bunların yapısı ve miktarı değişik karakterlerin   girişi engellenir.
                                                        oluşmasına sebep olabilmektedir. Bu yazıda sadece
                                                        birkaç  hormon ile birkaç karakter arasındaki ilişki ele   Kolesterolün aşırı düşük olması da serotonin eksikliğinde
                                                        alınacak.                                       olduğu gibi saldırgan, kavgacı, agresif ve kontrol
                                                                                                        edilemeyen kişilik bozuklukları gibi semptomların
                                                        Maceracılık Geni (DRD4)                         görülmesine sebep olur.
                                                        11. kromozomda 1360 harf uzunluğunda DRD4 adında
                                                        bir gen bulunmaktadır. Bu gen Dopamin adında    Bu konuda yapılmış bir araştırma: Erkek çocukları
                                                        bir protein kodlar ve bu kodlanan protein dopamin   üç nesildir gangster olan Hollandalı aile ile yapılan bir
                                                        reseptörleri tarafından yakalanır ve o andan itibaren   genetik çalışmada ailenin erkeklerinde monoamine
                                                        sinir hücrelerinde elektriksel sinyaller başlar ve ardından   oxidase A geninin değişik bir versiyonu bulundu ve
                                                        bu sinyaller bir dizi kimyasal sinyallere dönüşür.  bu değişik versiyonun kodladığı monoamine oxidase
                                                                                                        hormonunun da kanda kolesterol seviyesini düşürdüğü
                                                        Fazla dopamin maceracı yapıyor                  tespit edildi.
        Uysal, agresif, kriminal, neşeli, üzgün,        DRD4 geninin ortalarında 48 harf uzunluğundaki
        ihtiyatlı, maceracı, kendine güvenli,           bir bölgenin içinde kişiden kişiye değişen 2 ile 11   Kolesterolün serotonin üzerindeki bu indirekt etkisi
        kötümser, iyimser, utangaç, sessiz,             tekrarı(repeats) olan bir dizilim bulunur (VNTRs: variable   beyinde serotonin seviyesinin düşmesine ve buna
        gürültücü, inatçı…                              number tandem repeats).                         bağlı olarak kişinin mutsuz, doyumsuz, agresif ve suç
                                                                                                        işlemeye eğilimli bir ruh haline bürünmesine sebep olur.
        Karakter oluşumunda birçok etkenin rol oynadığı   Genin bu bölgesindeki tekrar sayısı ne kadar fazla ise   (3)(4)
        bilinmektedir. Elbette ki karakter oluşumunda aileden   reseptörlerin dopamin yakalama kabiliyeti o kadar
        ve okuldan alınan eğitimin, içinde yaşanılan kültürün,   yüksek olur ki, bu da dopaminin beyinde artmasına ve   7 ülkede 350.977 kişi ile 6 yıl boyunca yapılan Mr Fit
                                                        kişinin motivasyonunun yükselmesine sebep olur. Çok   olarak adlandırılan geniş çaplı araştırmada, düşük
                                                        yüksek motivasyon bir süre sonra kişinin her şeyden   kolesterollü kişilerin yüksek kolesterollü kişilere göre
                                                        çok çabuk sıkılmasına ve yeni maceralara yönelmesine   belirli bir yaş grubunda ölüm sebebinin genellikle kaza
                                                        sebep olur.                                     cinayet ve intihar olduğunu saptandı. (5)

                                                        Tekrar sayısı azaldıkça beyindeki dopamin miktarı da   Bencillik
                                                        azalır ve dopamin miktarındaki bu azalma kişinin mutsuz   Kadında yumurtalık, böbrek üstü bezleri ve adrenal
                  Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü  bir ruh haline bürünmesine hatta depresyona girmesine   kortekste az miktarda testosteron üretilmektedir.
                         Süleyman GÜLER                                                                 Genetik sebeplerden dolayı bazen testosteronun miktarı
                                                        sebep olur. (7)
                            Editör                                                                      artabilmekte ve bu da kadının karakterinde değişikliklere
                          Taşkın EROĞLU                                                                 sebep olmaktadır. University College London tarafından
                                                        Toronto Üniversitesi’nin 1999 yılında DRD4 geni ile
                          Grafik Tasarım                                                                yapılan araştırma, testosteron miktarı arttıkça kadınların
                        Özlem ALTAN DEMİR               yapmış olduğu enteresan bir araştırma var. Araştırma,   daha bencil, daha inatçı, olduğunu ortaya çıkardı.
                        Gülden KARADENİZ                DRD4 geninin uzun formuna sahip Heteroseksüel ve
                        Hukuk Danışmanları              Homoseksüel erkeklerin maceraya daha yatkın olduğunu
                   Av. Ersan BARKIN      Av. Murat TEZCAN  gösteriyor.                                  İki kişilik gruplardan oluşturulan kadınlara çeşitli
                                                                                                        günlerde çeşitli dozlarda testosteron hormonu verilerek
                         Mali Danışman
                          İrfan BOZYİĞİT                Araştırmadan çıkan sonuçlar                     yapılan araştırmada yüksek dozda testosteron tabletleri
                            SMMM                                                                        verildiği günlerde kadınların daha inatçı, kendi fikrini
                                                        DRD4 geninin uzun formunu taşıyan Heteroseksüel
                          İdare Merkezi                 erkeklerin başka bir erkekle yatma sayısı, kısa formunu   kabul ettirmede daha ısrarcı dominant bir karaktere
                Oğuzlar Mah. 1374 Sok.  No:2/4 Balgat - ANKARA                                          büründükleri, düşük placebo tabletlerin verildiği
                 Tel: 0 312 342 22 45  Fax: 0312 342 22 46  taşıyanlara göre altı kat daha fazla.
                                                        DRD4 geninin uzun formunu taşıyan Homoseksüel   günlerde ise birlikte karar verme ve daha kooperatif
                           Yayın Türü                                                                   davranma eğiliminde oldukları gözlendi. (6)
                           Yerel Süreli                 erkeklerin bir kadınla yatma sayısı, kısa formunu
                                                        taşıyanlara göre beş kat fazla. (1)             Dipl. Biologe Mehmet Saltuerk
                                                                                                        Institute for Genetics
                                                        Dopaminin diğer etkileri: Dopamin, vücutta kalp   University of Cologne
                   www.prosigma.net - info@prosigma.net  atışı ve kan basıncını düzenleme gibi görevlerinin yanı   Kaynaklar
                                                                                                        (1) http://www.nature.com/npp/journal/v21/n1/full/1395298a.html
                           Basım Yeri                   sıra beynin ödüllendirme sisteminde de önemli rol   (2) http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0031938408003120
            Başak Matbaacılık ve Tan. Hiz. Ltd. Şti. Anadolu Bulvarı Meka   oynar. Ayrıca beyinde dopamin miktarının düşmesi,   (3) http://www.personalityresearch.org/papers/jones.ht0ml
              Plaza No:5/15 Gimat / ANKARA Tel: 0 312 397 16 17                                         (4) http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1600-0447.1994.tb01483.x/
                                                        hareketlerin kontrolünün zorlaşmasına sebep olur. Bu   abstract
                          Basım Tarihi                                                                  (5) http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM198904063201405
                      Ekim 2016 - Ankara Ücretsizdir.   durumun uzun süre devam etmesi halinde ise Parkinson   (6) http://rspb.royalsocietypublishing.org/content/early/2012/01/27/
                        İki ayda bir yayınlanır.        gibi ağır hastalıklar da ortaya çıkabilir.      rspb.2011.2523
                                                                                                        (7) https://circle.ubc.ca/handle/2429/1554
                                                        Serotonin, titizlik ve  vurdumduymazlık
             Biomedya Gazetesi’nde yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlara aittir.
                                                        Serotonin de dopamin gibi beyinde etkili görev yapan bir

                                                                              4
   1   2   3   4   5   6   7   8   9