Page 2 - BİOMEDYA SAYI 06

02

KANSERDE YENI TEDAVI DEVRI: aspirinin deoxycholate uyarısıyla oluşan
protein kinaz C izoformları arasındaki
değişiklikleri restore ettiği ve aynı zamanda
''ASPIRIN TEDAVISI'' kaspaz kaskad aktivasyonu koruduğunu
rapor etmişlerdir. Khan ve ark. aspirinin
küçük olmayan karaciğer hücre hatlarında
epitelyal mezenkimal dönüşümleri ile
K-ras ekpresyonuna bağlı hücre göçünü
siklooksigenaz (COX) sistem inhibitörü kanser gelişim riskini düşürdüğü rapor baskıladığını ve bunu yaparken E-kaderini
Ebubekir Dirican olarak bilinmektedirler. COX sisteminin edilmiştir. En geniş çaplı çalışmaların down-regüle ederek gerçekleştirdiğini rapor
Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi iki izoformu COX-1 ve 2 bulunmakta olup, birinde 301.240 yetişkin bireyde düzenli etmişlerdir. Mc Menamin ve ark. akciğer
Biyoloji Anabilim Dalı, farklı özelliklere sahiptirler. Bununla birlikte, aspirin kullanımının kanser riskini %14 kanser kohortunda yaptığı çalışmada
COX1 ve COX2’nin insan vücudunda düşürdüğü bildirilmiştir. Bir randomize düşük doz aspirinin kullanımının kansere
aktivitelerinde bir denge durumu olduğu da çalışmada ise %70’i uzak metastazlı özgü mortaliteyi azda olsa düşürdüğünü
unutulmamalıdır. Aspirin bu COX sistem bireyde düzenli aspirin kullanımıyla %50’ye bildirmişlerdir Jiang ve ark. 19835 akciğer
enzimini irreversible (geri dönüşümsüz) varan düzeyde kolorektal kanser riskinde kanser vakasından oluşan bir meta
olarak asetillenmesini sağlamaktadır. azalma belirlenmiştir. Meme kanserinde analizde aspirin kullanımının kanser riskini
COX-2 enzimi prostanlandin E2’yi sentezler COX-2 ekspresyon seviyesi ve prognostik etkileyebildiğini göstermişlerdir. Ramon
Son yıllarda kanserin ve tümör hücrelerinde apoptozu baskılar, değeri hala tartışma konusudur. 1350,913 ve ark. Aspirin gibi NSİ’ların hemetolojik
tanı ve tedavisinde angiogenezis, proliferasyon ve migrasyon gönüllü katılımcıyla yapılmış bir çalışmada malinlerde COX-2’yi inhibe ederek tedaviye
durumunu stimüle etmektedir (Şekil
aspirin kullanımının meme kanser riskini
birçok önemli gelişme 1). Bu kanserleşme sürecinde etkili olan azalttığı saptanmıştır. Bir başka çalışmada yardımcı olduğunu bildirmişlerdir.
olmasına rağmen, sinyal yolaktaki anormallikler (mutasyon, ise hormon reseptör pozitif potmenapozal Birçok çalışmada gördüğümüz gibi
kadınlarda aspirin kullanımının farklı
ekspresyon veya metilasyon) COX-2’nin ve
dünya çapında apoptozun inhibisyonunu indükler. Yapılan etkileri olabileceği rapor edilmiştir. Aspirin kanserin tüm dünyada ciddi bir sağlık
sorunudur ve kanserden korunmada
hala mortalitesi ve deneysel modellerde aspirinin platelat kullanımının in situ meme kanser riskini ve tanıda etkili yöntemlere ihtiyaç
morbiditesi yüksek ciddi agregasyonu tetiklemesini ve metastaz azalttığı rapor edilmiştir. Bu çalışmada duyulmaktadır. Bu yüzden bilim insanları
oluşumunu baskıladığı gösterilmiştir. Bütün
COX-2’nin hem invazif hem de in situ
farklı tedavi stratejilerini araştırmakta ve
bir sağlık sorunudur. Bu bu bilgiler ışında biz de bu derlemede meme kanserde overeksprese durum denemektedirler. Bu tedavilerden biri olan
yüzden bilim insanları aspirin kullanımının kanser tedavisindeki sergilediği fakat COX-2 ekspresyonu en NSİ’lar arasında aspirin kullanımının birçok
yüksek frekansta in situ meme kanserli
önemi hakkında yapılmış çalışmaların
son zamanlarda bir literatür özetini sunmaya çalıştık. Bu örneklerde saptanmıştır. Liao ve ark. kanserde riski düşürdüğüne dair ciddi
veriler elde edilmiştir.
‘hedefe yönelik yüzden aspirinin hangi kanser türünde PIK3CA mutasyonu taşıyan meme kanser
hastalarında aspirin yararının daha
nasıl yarar veya risk durumları olduğu elde
tedavi’ şekillerinin edilmiş verilerle açıklanmaya çalışıldı. Bu fazla olduğunu belirlemişlerdir. Skriver Sonuç
Biz bu derlemede kanser tedavisinde ve
üzerinde yoğunlaşmış derlemenin gelecekte yapılacak çalışmalara ve ark. uzun dönem düşük doz aspirin korunmada hem elde edilmiş bulgulara
yol gösterici olacağını düşünmekteyiz.
kullanımının prostat kanserden korunmada
durumdadırlar. önemli olabileceğini rapor etmişlerdir. hem de var olan şuan ki bilgiler ışığında
moleküler ve genetik biyomarkerlar için
Barton, aspirin kullanımının prostat
Klinik ve Araştırma Etkileri kanser mortalitesini düşürebileceğini aspirin kullanımının önemini anlatmayı
hedeflemiştik. Kolorektal ve meme kanseri
Karsinogenezis birçok moleküler yolağın belirtmişlerdir. Huang ve ark. 24 gibi bazı kanser türlerinde aspirinin kanser
rol aldığı çok aşamalı bir süreçtir. Klinikte epidemiyolojik çalışma ile yaptıkları meta riskini düşürdüğüne dair önemli veriler elde
doğal veya sentetik bazı kimyasal analizde özellikle uzun süre düzenli aspirin
maddeler kullanılarak bu kanserleşme kullanımının prostat kanser gelişme riskini edilmişken, bazı kanserlerde ise henüz
Hedefe yönelik geliştirilecek bir inhibitör sağlam verilere ulaşılamamıştır. Bu yüzden
ilacın kanserleşme sürecinde hücre süreci baskılanmaya çalışılır. Ama en azalttığını göstermişlerdir. Cossack ve ark. daha geniş hasta popülasyonlarında ek
proliferasyonu veya hücre büyümesini önemli sorun bu süreçte rol alan genlerdeki Aspirin kullanımıyla BRCA mutasyonları çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Böylece
baskılayarak başarılı sonuçlar elde değişiklerin belirlenmesi ve bunlara yönelik taşıyan erkeklerde düşük prostat kanser hem aspirinin kanser riskini düşürme
hedeflemelerle tedaviye yardımcı olunmaya
riskiyle ilişkili olduğunu rapor etmişlerdir.
edilmesini sağlayacaktır. Bu amaçla çalışmaktır. Bu değişiklerin başında birçok Bir başka önemli çalışmada ise aspirinin arasındaki ilişkilerin hem de yarar dozu
birkaç önemli çalışmada düşük doz kanserde COX-2 overeksprese durumunun prostat kanser hücre hatlarında androjen veya toksik yan etkilerin ortaya konmasında
aspirin kullanımının kolorektal, meme, önemli gelişmelere kapı açacaktır.
gastrik, akciğer veya diğer kanserlerin önemli olduğu belirlenmiştir. NSİ’ların reseptörü ve prostat spesifik antijeni (PSA)
insidansını ve mortalitesini düşürdüğü *Şekil Açıklamaları:
gösterilmiştir. Biz de bu derlemede Şekil 1: Aspirinin etki mekanizması. (EP
aspirin kullanımı ve kanserdeki etkilerinin 1-4: E-prostoglandin reseptör serisi; COX:
moleküler mekanizmalarını yapılmış Siklooksigenaz; NSAIDs: Non-steroidal
güncel çalışmalarla özetlemeye çalıştık. inflammatory drugs; PG: Prostaglandin;
Bu mekanizmaların aydınlatılması kanser PPAR: Peroksizom proliferator aktivasyon
tedavisinde önemli gelişmelerin ortaya reseptörü; TXA2: Tromboxane A2 )
çıkmasına ışık tutacaktır. Bu yüzden her bir
kanser türünde hastaların aspirin kullanım KAYNAKLAR
Liao X, Lochhead P, Nishihara R, et al. Aspirin use, tumor
profillerinin belirlenmesi gerekecek ve hangi PIK3CA mutation, and colorectal-cancer survival. N Engl J Med
kanser türünde düşük veya yüksek doz 2012;367(17):1596-606.
Honn KV, Tang DG, Crissman JD. Platelets and cancer metastasis: a
aspirin kullanılacağı ve risk-yarar durumları causal relationship? Cancer Metastasis Rev 1992;11(3-4):325-51.
belirlenmiş olacaktır. Sonuç olarak ucuz, Brasky TM, Bonner MR, Moysich KB, Ambrosone CB, Nie J, Tao MH.
Non steroidal anti-inflammatory drug use (NSAID) and breast cancer
ulaşılabilir ve kolay temin edilebilir bir risk in theWestern New York Exposures and Breast Cancer (WEB)
non-steroidal ilaç (NSİ) olan aspirinin anti- Study. Cancer Causes Control 2010;9:1503–1512.
Li X, Gao L, Cui Q, Gary BD, Dyess DL, Taylor W, et al. Sulindac inhibits
kanser etkilerinden yararlanılarak kanser tumor cell invasion by suppressing NF-κB-mediated transcription of
hastalarının sağkalımları arttırılabilecek COX-2 ekspresyonunu düşürdüğü veya down-regüle ettiğini göstermişlerdir. Li microRNAs. Oncogene 2012;31:4979–4986.
Cole BF, Logan RF, Halabi S, Benamouzig R, Sandler RS, Grainge
ve gelecekte kansere bağlı ölüm riskleri baskılayarak tümör yayılımını azalttığı ve ark. p53 knockout fare gastrik kanser MJ, et al. Aspirin for the chemoprevention of colorectal adenomas:
düşürülebilecektir. saptanmıştır. Aspirinin anti-kanser hücrelerinde proliferasyon ve migrasyonu meta-analysis of the randomized trials. JNCI J Natl Cancer Inst
2009;101(4):256–66.
etkileri in vitro, hayvan modellerinde inhibe ettiğini göstermişlerdir. Kim ve ark. Coyle C, Cafferty FH, Langley RE. Aspirin and Colorectal Cancer
Giriş ve epidemiyolojik çalışmalarla ortaya uzun dönem düşük doz aspirin kullanımının Prevention and Treatment: Is It for Everyone?Curr Colorectal Cancer
Rep 2016;12:27-34.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre konmuştur. Özellikle aspirinin adenomaların hipertansiyonlu veya tip 2 diyabetli Bosetti C, Rosato V, Gallus S, Cuzick J, La Vecchia C. Aspirin and
kanser oranı her geçen gün artmaktadır. oluşumunu azaltmada etkili olduğu hastalarda gastrik kanser riskini azalttığını cancer risk: a quantitative review to 2011. Ann Oncol 2012;23(6):
1403–15.
Son on yıldır yapılmış epidemiyolojik gösterilmiştir. Kolorektal kanserde birçok rapor etmişlerdir. Yang ve ark. aspirinin Ruder EH, Laiyemo AO, Graubard BI, Hollenbeck AR, Schatzkin A,
çalışmalar non steroidal ilaçların sadece klinik, moleküler ve genetik biyomarker insan gastrik karsinoma hücrelerinde Cross AJ. Non-steroidal anti-inflammatory drugs and colorectal
cancer risk in a large, prospective cohort. Am J Gastroenterol
kardiyovasküler hastalıklarda değil değerlendirilmiştir. Bunlar arasında BRAF survivin ekspresyonunu inhibe ederek 2011;106(7):1340–50.
aynı zamanda birçok kanser türünde ve PIK3CA gen mutasyonları taşıyan hücre büyümesini baskılamışlardır. Tian ve Rothwell PM, Wilson M, Price JF, et al. Effect of daily aspirin on risk
of cancer metastasis: a study of incident cancers during randomised
mortaliteyi düşürdüğü gösterilmiştir. hastalarda aspirinin anti-kanser etkileri ark. NSİ’ların kullanımının gastrik kanser controlled trials. Lancet 2012;379:1591–601.
Fakat aspirinin etki mekanizmaları ortaya konmuştur. Bunlar dışında çeşitli gelişme riskini azalttığını rapor etmişlerdir. Nan H, Hutter CM, Lin Y, et al. Association of aspirin and NSAID use
with risk of colorectal cancer according to genetic variants. JAMA
henüz tam olarak açıklanmış durumda genetik polimorfizmlerin de aspirinin Tahara ve ark. kronik aspirin kullanımının 2015;313:1133–42.
Zhong S, Chen L, Zhang X, Yu D, Tang J, Zhao J. Aspirin use
değildir. Bu NSİ grubu araşidonik asit yarar/risk durumuna etkileri olduğu insan gastrik mukozada CDH1 metilasyonu and risk of breast cancer: systematic review and meta-analysis
metabolizmasında prostaglandin ve ifade edilmektedir. Birkaç epidemiyolojik baskıladığını göstermişlerdir. Redlak of observational studies. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev
2015;24(11):1645-55.
tromboksan oluşmasından sorumlu çalışmada aspirin kullanımının kolorektal ve ark. gastrik kanser hücre hatlarında