Page 7 - BİOMEDYA SAYI 06
P. 7

www.biomedya.com




                                                              NEDEN HAPŞIRIRIZ?






                                                                        Hapşırıklar genellikle tek değillerdir.   mukozamıza ulaşan yabancı bir
                                                                        İlk “hapşuu”nuzu ağzınızdan atar   parçacıkla ya da dış bir uyarıcıyla
                                                                        atmaz, hemen ardına gizlenmiş bir   başlar.  Cleveland’da University
                                                                        başka hapşırık da onu takip eder. Bazı   Hospitals Case Medical Center’dan
                                                                        insanlarda bu sayı ilk hapşırığın hemen   alerji uzmanı Dawn Zacharias
                                                                        ardından gelen diğer hapşırıklarla   bu durumun histamin salınımını
                                                                        birlikte 2’yi, 3’ü, 4’ü hatta 10’u bile   tetiklediğini ve histaminlerin de
                                                                        bulabilir. Etraftaki iyi niyetli insanlardan   burnumuzdaki sinir hücrelerini rahatsız
                                                                        da defalarca işitilen “iyi yaşa/çok yaşa”   ettiğini söylüyor. Bu rahatsızlık da
                                                                        temennisiyle karşılanır. Peki, neden   burunda bulunan ve kaşıntı yapan şeyi,
                                                                        hapşırıyoruz?                  güçlü bir hava püskürtmesiyle dışarı
                                                                                                       atma isteği olarak hapşırığı ortaya
                                                                        Bu durum tamamen burnumuzdan   çıkarıyor.
                                                                        aldığımız nefesle ilgilidir. Hapşırıklar
                                                                        genellikle burnumuza girerek burun   Fakat eğer ki rahatsızlık veren şey bir
                                                                                                       hapşırıktan sonra hala burnunuzun
                                                                                                       direğini sızlatıyorsa, burnunuz ikinci
                                                                                                       bir hapşırığı ortaya çıkarır. Yani; ikinci
                                                                                                       hapşırığınız, ilk hapşırığınızın görevini
                                                                                                       yeterince yerine getirmediğinin bir
                                                                                                       göstergesidir. Bu da alerjik durumdaki
                                                                                                       bir insanın neden elinde mendille
                                                                                                       dolaştığını açıklıyor.
                                                                                                       Zacharias: “Burnumuzda rahatsızlık
                                                                                                       veren her ne ise ondan kurtulmaya
                                                                                                       çalışıyoruz, bu yüzden alerjik insanlar
                                                                                                       daha çok hapşırırlar çünkü alerjen
                                                                                                       hala etraftadır. Ancak soğuktan
                                                                                                       dolayı hapşırıyorsanız, hapşırıklarınız
                                                                                                       arasında belirli zaman aralıklarının
                                                                                                       olduğunu farketmişsinizdir” diyor.
                                                                                                       Eğer ofisinizde, sınıfınızda ya da
                                                                                                       etrafınızda 10 defa hapşıran bir insan
                                                                                                       görüyorsanız, bu  şu anlama geliyor;
                                                                                                       o insanın hapşırıkları sizinki kadar
                                                                                                       güçlü bir çıkış gücü yaratmıyordur.
                                                                                                       Zacharias; bu durumun; sinir
                                                                                                       bağlantılarına da bağlı olarak, o
                                                                                                       insanın burnunda bulunan ve onu
                                                                                                       rahatsız eden şeyi dışarı çıkarabilecek
                                                                                                       kadar güçlü hapşıramadığı anlamına
                                                                                                       geldiğini söylüyor. Böyle bir durumda
                                                                                                       da burnu ovuşturmanın ya da aşırıya
                                                                                                       kaçmadan karıştırmanın manuel
                                                                                                       olarak alerjenden kurtulmak için bir
                                                                                                       yöntem olabileceğini ekliyor.

                                                                                                       Elbetteki hapşırıklar;  yalnızca
                                                                                                       buruna kaçan ve rahatsızlık verici
                                                                                                       bir parçacığın tetiklediği bir durum
                                                                                                       olarak ortaya çıkmaz. Yaklaşık
                                                                                                       olarak toplumun %18 ila %20
                                                                                                       ’si için göz alıcı parlak ışıklar da
                                                                                                       kontrolsüz hapşırmaya sebep
                                                                                                       olabilir. Bu durum “fotik hapşırma
                                                                                                       refleksi” olarak bilinen genetik
                                                                                                       bir durumdur ve mekanizmaları
                                                                                                       tam olarak anlaşılamamıştır. Bazı
                                                                                                       araştırmacılar bu durumu; hızlı
                                                                                                       gözbebeği küçülmelerinin hapşırmayla
                                                                                                       ilgili sinirleri harekete geçiriyor
                                                                                                       olabileceğine inanıyorlar, fakat yine de
                                                                                                       kimse tam olarak emin değil. Sonuç
                                                                                                       olarak, dışarıdaki zamanlarınızda eğer
                                                                                                       defalarca hapşırıyorsanız, gözlerinizi
                                                                                                       güneşten kısa bir süreliğine saklayın.
                                                                                                       Ve tabiki; “Iyi yaşayın !”
                                                                                                       Gürkan Akçay
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12