Page 17 - BİOMEDYA SAYI 18

17
www.biomedya.com Ocak - Şubat 2019 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ

HUZURSUZ BAĞIRSAK

SENDROMU

Esra KUZU

İrritabl bağırsak sendromu veya BELIRTILER ve semptomları kategorize etmek için ILAÇLAR
irritabl bağırsak hastalığı, uzun süreli bir prosedürü izleyen koşulları ortaya
bir gastrointestinal rahatsızlıktır. Bu • Bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler çıkarmayı içerir. Antispazmodik ilaçlar, bağırsaktaki
hastalıkta yapısal bozukluk, iltihabi ya da • Bağırsakların tamamen kasları gevşeterek karın kramplarını ve
tümöral bir durum söz konusu değildir. boşalmayacağı duygusu Kabızlık ile IBS (IBS-C) ağrıyı azaltır. Toplu oluşturan laksatifler
Barsakların çalışmasında bir bozukluk, • Aşırı gaz Mide ağrısı, şişkinlik, seyrek veya kabızlığı hafifletebilir. Diyare için
aşırı bir duyarlılık vardır. • Mukusun arka pasajdan veya gecikmiş bağırsak hareketleri veya sert antimotilite ilaçları, bağırsak kaslarının
rektumdan geçmesi veya topaklı dışkı vardır. kasılmalarını yavaşlatan loperamide
Karın ağrısına, şişkinliğe, dışkıda • Acil lavabo kullanma ihtiyacı içerir. Trisiklik antidepresan (TCA),
mukozaya, düzensiz barsak • Karın şişmesi, karın ağrısı ve kramp Ishal ile IBS (IBS-D) genellikle karın ağrısını ve krampları
alışkanlıklarına ve değişen diyare ve Mide ağrısı, acil tuvalete gitme ihtiyacı, azaltmaya yardımcı olur.
kabızlığa neden olur. Kronik veya uzun Genellikle WC kullanıldıktan sonra çok sık bağırsak hareketleri veya sulu /
süreli bir durumdur ancak semptomlar semptomlar azalır ve yemek yedikten gevşek dışkılar görülür. IBS tedavisine özgü ilaçlar
yıllar boyunca değişme eğilimi gösterir. sonra biraz kötüleşme yaşanır. • Kadınlarda ağır diyare baskın IBS için
alosetron (Lotronex)
İnflamatuar; sürekli rahatsızlığa Alevlenme süresi 2 ila 4 gün arasında Paternli IBS (IBS-A) • Kadınlarda kabızlık-baskın IBS için
neden olabilir, ancak çoğu insan ciddi sürebilir ve daha sonra semptomlar Hem kabızlık hem de ishal vardır. lubiproston (Amitiza)
düzelebilir veya tamamen ortadan
komplikasyonlara maruz kalmaz.
kalkabilir.
Doktor genellikle semptomları PSIKOLOJIK TEDAVI
İrritabl bağırsak sendromu (İBS), daha İBS’de şikâyetler sadece barsaklarla sorarak IBS'yi teşhis edebilir, Örneğin;
sonra kanser gibi ciddi rahatsızlıklara ilgili değildir. Hastalık çok geniş bir “Diyare veya kabızlık gibi bağırsak
dönüşme ihtimali için risk taşımaz ama spektumu kapsayabilir. Bu nedenle alışkanlıklarınızda herhangi bir değişiklik Bazı psikolojik teknikler de bu anlamda
IBS’ye yararlı olabilir.
hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde eskiden kullanılan mukoid kolit, spastik oldu mu? Karnınızda herhangi bir ağrı
etkiler. Çok sık görülen bir rahatsızlık kolon, spastik kolit gibi ifadeler hastalığı veya rahatsızlık var mı? Ne kadar sıklıkla Psikodinamik kişilerarası terapi (PIT):
olmasına rağmen, hekime başvurmadan tam ifade etmemektedir. Hastalık tuvalete gidersiniz?” gibi… Terapistin, bir şeyi bilinçsizce etkileyip
bunu bir yaşam biçimi olarak kabul tüm sindirim sistemini ilgilendirebilir. etkilemediğini öğrenmek için hastanın
edenlerin sayısı oldukça fazladır. Vakaların 4’de 1’inde yemek borusu, IBS TEDAVISI geçmişini keşfetmesine yardımcı olur.
3’de 1’inde ise mide boşalması ile ilgili
IBS NEDENLERI sorunlar görülebilir. Hipnoterapi: Bilinçaltı zihnin
Sebepler belirsiz olduğundan, IBS semptomlara karşı tutumunu
Tüm sindirim sisteminde aşırı bir tedavisinde semptomları hafifleterek, değiştirmeye yardımcı olabilir.
Uzun yıllar yapılan araştırmalara duyarlılık söz konusudur. Ayrıca yaşam kalitesini iyileştirmek
rağmen IBS’nin nedeni tam olarak gastrointestinal sistem dışı bulgular da amaçlamaktadır. Bunun için hastanın Bilişsel davranışçı terapi (BDT):
belirlenememiştir. Hastalarda yapılan olabilir. Örneğin hastalar tarafından sistit öncelikle stresi nasıl yönetileceğini Rahatlama teknikleri ve olumlu bir
tetkikler sonucunda; psikolojik, fizyolojik olarak ifade edilen durumda sık idrara öğrenmesi gereklidir. Yanı sıra bazı diyet tutumla duruma farklı tepki gösterme
ve beslenme şeklinden kaynaklanan gitme, idrar yaparken yanma, mesanenin ve yaşam tarzı değişikliklerini de yapmak stratejileri geliştirir.
nedenlere bağlı olabileceğini tam boşalmaması gibi şikâyetler de gerekebilir.
düşündürmektedir. olabilir. Üstelik bu hastalarda, idrar Egzersiz veya meditasyon da dahil olmak
tahlili yapıldığında ortaya çıkmayabilir. Daha önceki yıllarda semptomların çok üzere gevşeme teknikleri bazı insanlarda
Dismenore (ağrılı adet görme), disparonia
Etkili olan faktörler: (cinsel ilişkinin ağrılı olması), izahsız çeşitli olması nedeniyle her belirti için semptomların azalmasına yardımcı
• Diyet adele ağrıları, baş ağrısı, eklem veya farklı ilaç kullanımı öneriliyordu. Ancak olabilir.
• Stres kas ağrısı, kalıcı yorgunluk, anksiyete ve günümüzde hem kabızlığı gidermeye
• Çevresel faktörler depresyon da yine sıklıkla görülebilen hem de barsaklardaki aşırı duyarlılık RISK FAKTÖRLERI
• Genetik etmenler bulgular arasındadır. ve şişkinlik hissini azaltmaya yönelik
• Sindirim organlarının acıya aşırı duyarlı olarak aynı ilaç kullanılabilmektedir. İlaç Genelde kadınlarda görülen bu hastalık;
olması IBS hastalığının semptomları; kişiden tedavisinin yanında kişilerin özellikle östrojen kullanımı, uzamış gastroenterit,
• Vücudun enfeksiyona karşı olağandışı kişiye değişiklik gösterebilmesiyle yedikleri besinlere dikkat etmeleri de antibiyotik kullanımı, gıda intoleransı,
bir cevap vermesi beraber bazı yiyeceklere hassasiyet rahatsızlığı azaltıcı bir unsurdur. iskemik kolit hikâyesinin olması, kötü
• Vücutta gıda taşımak için kullanılan yaşandığı da gözlenmiştir. Diyet faktörü yaşam şartları ve yükseköğrenim
kaslarda bir arıza önemli bir rol oynayabilir. Belirtiler; Dikkat edilmesi gerekenler düzeyi gibi durumlar risk faktörlerini
• Sindirim sistemini düzgün bir şekilde çikolata, süt veya alkol gibi bazı ürünleri • Bazı sakızlarda, diyet gıdalarında ve oluşturmaktadır. Bazı yayınlar; genç yaş
grubunda daha sık görüldüğünü ifade
kontrol eden merkezi sinir sistemi tükettikten sonra genellikle daha şekersiz tatlılarda bulunan sorbitolden etse de, artık orta ve ileri yaşlarda da sık
(CNS) yetersizliği kötüleşir. Kabızlık veya ishal görülebilir. kaçınmak, olarak görüldüğü bilinmektedir.
• Zihinsel ve duygusal durumlar Bu nedenle rahatsızlığınızı arttırdığını • Gazı veya şişmeyi azaltmak için daha IBS araştırması halen devam ediyor.
(Travmatik bir deneyim yaşamış düşündüğünüz yiyecekleri belirleyerek fazla yulaf bazlı gıda tüketmek, Gelecekte elbette ki daha etkili yeni
bu yiyeceklerden uzak durmaya çalışmak
insanların IBS geliştirme riski daha yarar sağlayabilir. Bazı meyveler, • Her gün aynı zamanda yemek tedaviler keşfedilecektir. Şimdilik, diyet
yüksektir) sebzeler ve gazlı içecekler şişkinlik ve yememek ve yavaş yemek, ve stres konusunda dikkatli olmak yeterli
• Hormonsal değişiklikler (Kadınlarda, rahatsızlık verebilir. • Alkol alımını sınırlamak, gibi görünüyor.
adet dönemi boyunca daha şiddetlidir) • Soda gibi karbonatlı şekerli
• Gastroenterit gibi enfeksiyonlar Spesifik bir görüntüleme veya içeceklerden kaçınmak, Kaynaklar: Medicalnewstoday.com /
tavsiyeediyorum.com / makale.doktorsitesi.com /
(Enfeksiyöz IBS veya PI-IBS'yi laboratuvar testi IBS'yi teşhis edemez. • Belirli meyve ve sebzelerin alımını guncel.tgv.org.tr
tetikleyebilir) Tanı, IBS benzeri semptomlar üreten sınırlamak