Page 15 - BİOMEDYA SAYI 18

15
www.biomedya.com Ocak - Şubat 2019 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ

MİTOKONDRİYAL DNA

BABADAN ÇOCUĞA GEÇEBİLİYOR

Şaşırtıcı ama gerçek; kökeni birçok farklı genetik teste dayanan bilgilerde istisnalarının olduğu keşfedildi.

Mitokondriyal DNA (mtDNA) normalde çocuğuydu. Çocuğun genlerinin Mutant mitokondriyal genler oldukça kıyasla 17 binden daha az baz
anneden çocuğa aktarılsa da; dizilenmesi bazı tuhaflıklar içeriyordu. sık görülüyor, çoğunlukla sağlıklı çifti ile sadece 137 gen tarafından
mtDNA’larının bir kısmını babalarından Bunun üzerine Luo ve ekibi; hastalığa versiyonlarıyla birlikte hücre içinde programlanmıştır. Mitokondri
alan insanlar tespit edildi. Bu keşif sebep olan genler yerine, ailenin varlıklarını sürdürüyorlar. Hastalığın kaynaklı genetik hastalıklar da hesaba
mitokondriyal hastalıkları tedavi diğer üyelerinin genlerini dizilemeye şiddetinin mutant gen taşıyan mitokondri katıldığında, bunun önceden yapılması
yöntemimizi değiştirebilir ve anne tarafı yöneldiler ve çocuğun mitokondrilerinin oranıyla belirlendiği bir dizi ciddi çok zor olmasına rağmen insan
soy tayini için yapılan genetik testlerde yaklaşık yüzde 40’ı anne tarafından hastalığa sebep oluyorlar. Bu bozuk genomunun büyük çapta dizileme yapılan
yeni tartışmalara yol açabilir. mitokondriyi düşük miktarda taşıyıp hiç ilk kısmı oldu.
dedesiyle eşleşirken sadece yüzde 60’ı belirti göstermeyen ya da çok az belirti
anneannesinden geliyordu.
MtDNA; DNA’mızın geri kalanından gösteren bir kadın, çocuğuna daha büyük Bazı bitkiler, algler ve mantarlar
farklı olarak hücre çekirdeği yerine, her Aynı ailenin diğer üyeleri ve mitokondriyal miktarda geçirebilir ve bu ciddi sonuçlara mtDNA’larını babalarından alıyor ancak
bir hücredeki binlerce mitokondrinin hastalıklara sahip olan diğer aileleri yol açabilir. Bundan kaçınmak için yapılan bunun bu zamana kadar insanlardaki
içindedir. Anne tarafından aktarıldığı o de araştırdıktan sonra; Luo, babadan çalışmalardan “üç ebeveynli bebekler” ilişkisi şüpheliydi. Kısmen babaya ait
kadar yaygın olarak kabul görmektedir kalıtımın oldukça nadir olmasına rağmen projesi geçtiğimiz günlerde Birleşik mtDNA vakalarına meyve sineklerinde ve
ki, bazen “Havva Geni” olarak deneye tabi tutulan ailelerde en az 17 kez Krallık’ta yasallaştı. çok daha ilişkili olarak fare ve koyunlarda
adlandırılır. Bunun arkasındaki fikirse gerçekleştiğini keşfetti. rastlanmıştı. Kısacası babadan geçen
mtDNA’nın yaşayan tüm insanların Enerji-taşıyıcı molekül ATP’yi üreterek mtDNA düşünceleri önceden de ortaya
tarih öncesi dönemdeki annesinin izini Embriyolar aynen genomlarının geri vücut işlevlerimizi yerine getirmemiz atılmıştı ancak bunların çoğunlukla
sürebileceğinden ileri geliyor. Üstelik kalanında olduğu gibi, hem anne hem de için gerekli olan enerjiyi sağlayan örneklerin yanlış etiketlenmesi ya da
mtDNA testleri, anne tarafı için soy tayini babalarından mtDNA alırlar ama babanın mitokondriler çoğunlukla hücrenin laboratuvardaki kontaminasyonlardan
yapılırken kullanılıyor. mtDNA’sı doğumdan çok daha önce enerji kaynağı olarak isimlendirilir. kaynaklı hatalara bağlı olduğu
ortadan kalkar. Buna neyin sebep olduğu Ayrıca gerekli olduğunda hücre ölümünü düşünülmüştü. Luo’nun ortaya attığı
Ancak, Cincinnati Çocuk Hastanesi tetiklemek gibi başka işlevleri de vardır. savlarının olağandışı doğasını yansıtır
Tıp Merkezi’nden Dr. Shiyu Luo’nun tam olarak bilinmiyor, muhtemelen Önceleri bağımsız olarak yaşayan şekilde, tüm dizilemeyi farklı teknikler ve
Proceedings of the National Academy of gözlemlenen bu vakalarda neyin farklı prokaryotik hücreler iken daha sonra ayrı kan örnekleri kullanarak birbirinden
Science’te yayımladığı makaleden sonra olduğunu öğrenmemizi sağlayacak bir ökaryotlarla oluşturdukları simbiyotik bağımsız iki laboratuvarda uyguladı ve
tüm bildiklerimiz değişmek zorunda! ön bilgi bu. Her halükarda bu; Luo’yu ilişki sonucu hücrenin içine dâhil oldukları sonuç değişmedi.
Luo’nun karşılaştığı ilk istisna, ailelerde aktif olan paternal DNA’nın, düşünülmektedir.
mitokondriyal hastalığa işaret eden çekirdek DNA’sındaki bir gende meydana Kaynak: İflscience
belirtilere sahip olduğu için hastaneye gelen bir bozukluktan kaynaklanma İnsan mitokondrileri, tüm Kaynaklar: İflscience / Popsci / Bilimfili
kaldırılan dört yaşındaki bir erkek ihtimalini düşünmeye itti. genomumuzdaki 3 milyar baz çiftine