Page 15 - BİOMEDYA SAYI 20
P. 15

15
              www.biomedya.com                      Mayıs - Haziran            2019     BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ















                                                                        SİGARANIN KISIRLIK


                                                                        ÜZERİNDEKİ ETKİSİ





                                                                        Merve YILMAZ



        Ülkemizde 15 yaş üstü nüfusun %43,6’sı   zamanda yumurtalıkların fonksiyonlarında   dumanının içeriğinde bulunan bileşenlerin   riski (bebeğin doğum ağırlığı ortalama
        sigara içmektedir. Sigara bağımlılığı;   azalmaya neden olmakla birlikte;   DNA’ya direk bağlanması ile hücre DNA’sı   150-300 gr daha az),
        sadece psikolojik olarak değil, çevresel   erkeklerde semen parametrelerinde   zarar görmektedir.  •  Yumurtalıklardaki foliküllerde tükenme
        ve fizyolojik nedenlere de bağlıdır. Günlük   bozulma görülür.   Gamette DNA hasarına, doğurganlığın   (gebe kalmada sorun yaşama/erken
        içilen sigara miktarının ve sigara içme                         azalmasına, erken menopoza ve    menapoza girme),
        süresinin üreme çağındaki kadınlarda   Kadın ya da erkeğin intrauterin dönemde   düşüklerin artmasına neden olmaktadır.   •  Adet bozuklukları ve iki adet arası
        doğurganlığı ve üreme yeteneğini   sigaraya maruz kaldığında fertilite   Sigara içen anne ve babanın çocuklarında,   sürenin kısalması,
        doğrudan etkilediği ortaya çıkmış veriler   (üreme yeteneği) azalmaktadır. Kadınların   doğum anomalilerinin daha fazla   •  Mesane ve rahim ağzı kanseri gibi risk
        arasında yer almaktadır.        %13’ünde infertiliteye sigara kullanımının   görüldüğü belirtilmektedir. Yapılan   faktörlerine neden olabilmektedir.
                                        neden olduğu, nikotinin overlerden atılan   bir çalışmada; aktif olarak sigara içen
        Infertilite, çiftlerin bir yıl boyunca çocuk   yumurtanın uterusa ilerlemesini ve   kadınların bir günde içtikleri sigara
        sahibi olmak istemeleri ve korunma   ulaşmasını önlediği, yumurtada genetik   sayısına bağlı olarak gebe kalmada sorun   Kaynaklar:
        yöntemlerini kullanmadan düzenli bir   anomalilere eğilimin artırdığı ve bunun   yaşama sıklığı, sigara içmeyen kadınlarla   - Dohle GR, Weidner W, Jungwirth A, Colpi G, Papp
        şekilde cinsel ilişkiye girmelerine rağmen   sonucunda kadının gebe kalmasının   karşılaştırıldığında en az 3 ve 12 ay daha   G, Pomerol J, Hargreave TB.
        gebeliğin gerçekleşmemesi olarak   zorlaştığı veya gebe kaldığında düşük ile   geç bir sürede gebe kaldıkları belirlenmiştir.   EAU İnfertilite Kılavuzu, İstanbul, (1992).
        tanımlanır. Halk arasında “kısırlık” olarak   sonuçlanma riskinin arttığı belirtilmiştir.       - Oğuz HD. İnfertilite tedavisi gören kadınlarda
        da bilinmektedir. Sigara içen kadınlarda                        Kadının sigara içmesi ya da sigara   infertilitenin ruh sağlığına, evlilik
        infertilite görülme oranı, içmeyen   Sigara dumanına maruz kalmak,   dumanına maruz kalmasının üreme   ilişkileri ve cinsel yaşama etkileri (Uzmanlık tezi).
        kadınlara oranla 10 kat daha fazla olduğu   üreme hücrelerine zarar vermekte ve   fonksiyonlarına etkisi şunlardır;    İstanbul, Bakırköy Prof. Dr.
        kanıtlanmıştır.                 kromozomal ya da DNA hasarına neden   •  Gebe kalma süresinin uzaması   Mazhar Osman RuhSağlığı ve Sinir Hastalıkları
                                        olmaktadır. Yumurtalıklardaki diploid   (ortalama 3 -12 ay),    Eğitim ve Araştırma Hastanesi.
        Sigaranın üreme üzerindeki etkisine   oositlerin oranı günlük içilen sigara   •  Primer ya da sekonder infertilite,   (2004).
        bakacak olursak;                sayısı ile birlikte artmaktadır. Sigara   •  Menapoza daha erken yaşta girilmesi   - Marakoğlu K. Sezer R.(2003) Sivas’ta gebelikte
        Sigara içen kadınlarda; yumurtalıklarda   içme, insanlarda mayotik iğ iplikçiklerinin   (ortalama iki yıl önce),   sigara kullanımı. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp
        folikül hücrelerinin gelişmesini sağlayan   fonksiyonunu bozabilmektedir. Gebe   •  Kendiliğinden düşük yapma riskinin   Fakültesi Dergisi; 25(4):157- 164.
        hormon (FSH) düzeyi yükselmekte ve   kadınların sigara içmesi ise, “trizomy   artması (spontan abortus),
        yumurtalıklarından salgılanan östrojen   21” adı verilen Down sendromu riskini   •  Erken doğum riski,
        hormon düzeyi azalmaktadır. Aynı   artırmaktadır. Spermdeki gen hasarı, sigara   •  Düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma





                                        DÜNYADA TEK OLAN


                                        BİR ALG TÜRÜ ORTAYA ÇIKTI








        Yapılan çalışmalar ile lekeli semender ile   2011'de keşfetmiş ve bir omurgalının   araştırmacılar “Mutualizm” denilen bir   ve yumurtalardaki semenderlerin
        bir alg türünün garip bir simbiyoz ilişki   tamamen farklı bir türle kurduğu bu garip   simbiyoz türü gibi göründüğünü ancak   hücrelerindeki alg genleriyle karşılaştırıldı.
        bulundu.                        ilişki literatüre dünyadaki tek örnek olarak   şaşırtıcı kısmının derinlerde gizli olduğunu   Sonuçta algin fotosentez yapmanın
                                        kaydedilmişti. Kısaca özetlersek; semender   ifade ediyor. Amerikan Doğal Tarih Müzesi   yanı sıra fermentasyon sürecini de
        Farklı türlerin birbirlerinden faydalanarak   yumurtladığı zaman algler bu yumurtaları   ve Gettysburg Koleji ortaklığında yürütülen   kopyalayabildiği görüldü. Dahası,
        kurdukları ortak beslenmeye simbiyoz   koruyacak şekilde üstlerini kapatıyor,   araştırmada da bu yeşil alglerin kendilerini   semenderin biyolojik mekanizması bunu
        denir. Simbiyotik ilişkinin çeşitli türleri de   onlara sıcak ve güvenli bir yuva sağlıyorlar.   semender yumurtalarının hücrelerine de   bir saldırı olarak görmüyor. Hatta bağışıklık
        vardır ama lekeli semender (Ambystoma   Böylece semenderin yumurtaları korunup   aktardıkları anlaşılmıştı. Ancak bir omurgalı   sistemini bu istilacı genleri kabul edecek
        maculatum) ve bir alg türü olan Oophila   yumurta içindeki yavrular bu alglerden   tür için çok şaşırtıcı olan bu durumun nasıl   şekilde yeniden düzenliyor.
        amblystomatis arasındaki gibi tuhaf ilişkiye   yayılan oksijenle beslenirken, algler de   mümkün olabildiği çözülememişti.
        ilk kez rastlanıyor.            yumurtalardan dışarı atık olarak sızan                          Kaynak: Oksijendergi.com - Yusuf Temurhan
                                        karbon ve azottan beslenmiş oluyor.   Yeni araştırmada, algin genlerindeki
        Bilim insanları bu ikilinin simbiyotik ilişkisini   Sadece bu kadarına bakıldığında   mesajcı RNA'ların kodları haritalandı
   10   11   12   13   14   15   16