Page 3 - BİOMEDYA SAYI 28
P. 3
03
www.biomedya.com Eylül - Ekim 2020 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
66 MİLYON YIL ÖNCE DİNOZORLAR VE CANLILARIN
YÜZDE 75'İ NASIL YOK OLDU?
66 milyon yıl önce Dünya'ya çarpan ve dinozorlar da dâhil canlıların yüzde 75'inin yok olmasına
neden olan göktaşının, neden bu kadar ağır ve yıkıcı sonuçlara yol açtığı konusunda yeni bulgular
elde edildi.
Yeni bir araştırma, bu göktaşının dar veya geniş olsaydı, atmosfere buharlaşıp atmosfere savrulması kenarlarında oluşan obrukların
yeryüzünde en kötü yere ve en savrulan ve iklim değişikliği etkisi bakımından da en ağır sonucu meydana getirdiği kavis krateri
ölümcül sonuçlara yol açacak bir yaratan moloz miktarı çok daha az yaratıyor" diyor ve bunun "ölüme
belirgin kılıyor.
açıyla isabet ettiğini ortaya koydu. olurdu." yol açma" potansiyeli bakımından
• Kraterin merkezi geri tepme
Göktaşının, Meksika Körfezi'nde önemine işaret ediyor.
Yucatan bölgesine çarptığı biliniyor. Meksika'nın Yucatan Yarımadası'nda yoluyla tekrar çökerek bir iç halka
Çarpma sonucu oluşan kraterde yer alan 200 km çapındaki kraterin 2016'da Chicxulub Krateri'nde oluşturdu.
yapılan incelemeler ve bilgisayar en iyi korunmuş merkezi, Chicxulub yapılan sondajla alınan kaya • Bugün kraterin büyük kısmı kıyı
simülasyonları, çarpmanın 60 limanı açıklarında. Prof. Collins bu örnekleri incelendi. Bu yaz ise yüksek
açıklarında, 600 metre tortunun
derecelik bir açıyla gerçekleştiğini krateri inceleyen uluslararası ekipte çözünürlüklü bir sismik ölçüm
ve bunun iklim değişikliğinin daha yer alıyor. Göktaşının 12 km çapında yapılması ve bununla kraterin üç altında kalmış durumda.
ağır yaşanmasına neden olduğunu olduğu ve çarpma sonucu 30 km boyutlu görüntülerinin yaratılması • Araştırmacılar kayaları incelemek
gösterdi. derinlik yarattığı tahmin ediliyor. planlanıyor. ve olayı yeniden canlandırmak
Çarptığı merkezde bulunan kayalar üzere kraterde sondaj yaptı.
Göktaşının çarptığı kayaların alçıtaşı sıvılaşıp geri düştüğünde Everest
olduğu ve bol miktarda sülfür (kükürt) Dağı yüksekliğinde bir yığınak
içerdiği, çarpma etkisiyle atmosfere oluşturduğu, ancak daha sonra bunun
savrulan ve su buharıyla karışan bu çöküntüye uğrayıp irili ufaklı daireler
maddenin "küresel kışa" yol açtığı oluşturduğu sanılıyor.
belirtiliyor. Çarpma açısının ise bu
etkiyi yoğunlaştırdığı ve daha uzun Çarpma açısı işte bu yapıların
yaşanmasına neden olduğu ifade incelenmesi ve bilgisayar
ediliyor. simülasyonlarıyla belirlenmiş. Texas
Üniversitesi'nden Prof. Sean Gulick,
Londra'daki Imperial College bu yeni modelin, "Çarpma açısına ve
Üniversitesi'nden Prof. Gareth Collins yönüne dair net bir yanıt sunuyor
bunu şöyle açıklıyor; "Çarpmanın ve böylece bu konuda uzun süredir
45 ila 60 derecelik açıyla olması devam eden tartışmayı sonuca
buharlaşmanın daha fazla olmasına vardırdığını" söylüyor.
ve molozların yükseğe savrulmasına Prof. Gulick, "60 derecelik açı ayrıca
neden oluyor. Eğer bu açı daha sülfür yoğunluğu fazla olan kayaların
• 66 milyon yıl önce 12 km çapında • Çarpmanın etkisinin canlıların
bir göktaşı Dünya'ya çarptı.
kitlesel bir şekilde soylarının
• Çarpmanın etkisiyle 100 km çapında
tükenmesine yol açtığı belirtiliyor.
ve başlangıçta 30 km derinliğinde
bir krater oluştu, kraterin büyük
kısmı Yucatan açıklarında yer alıyor. Araştırmanın sonuçları Nature
• Daha sonra bu çukurun Communications dergisinde
kenarlarının da çökmesiyle yayımlandı.
kraterin genişliği 200 km'ye yayıldı,
derinliğinden ise birkaç km
Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/
kaybetmiş oldu.
• Karada kalan kısmı ise kireç taşı haberler-dunya-52828399
ile kaplanmış bir halde, ama
Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İdare Merkezi OKURA NOT
Süleyman GÜLER Oğuzlar Mah. 1374 Sok. No:2/4 BioMedya Gazetesi’nde yayınlanan yazılarda ve
Balgat - ANKARA makalelerde öne çıkarılan görüşlerin sorumluluğu
Editör / Ecem KOÇER Tel : 0 312 342 22 45 BioMedya yayın organına ve/veya Prosigma Firması’na
Fax : 0 312 342 22 46 değil, yazarlara aittir. Yazarlar sundukları çalışmaların
Grafik Tasarım / Gülden KARADENİZ içinde yer alan şirketlerle danışmanlık ya da
Yayın Türü / Yerel Süreli başka iş ilişkileri içinde olabilirler. Aynı zamanda
Hukuk Danışmanları / reklamlar; reklam verenlerin sorumluluğundadır.
Av. Ersan BARKIN Av. Murat TEZCAN Ürün tanıtımı sayfalarında yayınlanan ürün bilgileri, ilgili
BİYOTEKNOLOJİ firmaların sunumları olup üretici firma
VE YAŞAM BİLİMLERİ Mali Danışman / İrfan BOZYİĞİT / SMMM www.prosigma.net - info@prosigma.net sorumluluğundadır.
GAZETESİ
