Page 3 - BİOMEDYA SAYI 29
P. 3

03
             www.biomedya.com                        Kasım - Aralık        2020     BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ





        ANTİK DNA’YA GÖRE VİKİNGLER


        ÇİÇEK HASTALIĞINA YAKALANMIŞ





                 Antik çiçek hastalığı virüslerinin DNA’sı, Viking çağında Kuzey Avrupa’da yaşayan bir düzine insanın
                 kemiklerinde ve dişlerinde bulundu.




        Beklenmedik bir şekilde bu çiçek   Bu kişilerin çoğu İskandinavya’da ya da   ortadan kaldırılan suş, yaklaşık 30   neden olan virüslerin yayılma olasılığı
        hastalığı suşları, 20. yüzyılda elenen   günümüzde Batı Rusya olan bölgede   gen kaybetti. Mühlemann’ın dizilediği   daha düşüktür.
        suştan oldukça farklı ve muhtemelen   ölmüştü. Üç tanesi Baltık Denizi’ndeki   suşlar, bu 30 genin sadece yarısını
        çok daha az ölümcüldü. Tarihi kayıtlar   Öland denilen bir adada, biri MS 700   kaybetmişti. 20. yüzyıl virüsü ile   Ekibin kendisi, şu ya da bu şekilde
        ve Mısır mumyalarında bulunan   civarında bir tekne mezarında, diğer   aynı atadan gelmelerine rağmen, o   herhangi bir iddiada bulunmuyor
        lezyonlar, çiçek hastalığına neden   ikisi MS 1000 civarında ayrı mezarlarda   salgına yol açan suşlar değillerdi.   çünkü Alcamí gibi immünolog değiller.
        olan Variola virüsünün binlerce yıldır   bulundu. Son ikisi muhtemelen aynı   Bunun yerine, şimdi soyu tükenmiş   Mühlemann, “Bu virüsün geçmişte daha
        insanları muzdarip ettiğini gösteriyor.   salgında ölmüştü.     bir yan dalı oluşturuyorlardı.   az öldürücü olduğunu kesin olarak
        Şimdi ise Cambridge Üniversitesi’nden                           Araştırmanın yazarlarından Terry Jones,   söyleyemeyeceğimizi düşünüyoruz”
        Barbara Mühlemann ve meslektaşları   Variola virüsü; İngiltere, Oxford’taki   “Düşündüğünden çok daha karmaşık”   diyor. Bu tür çeşitliliğe dair bir
        ilk kesin kanıtlara sahip.      toplu mezarda gömülmüş bir adamda   diyor.                      açıklama, çiçek hastalığı virüsünün
                                        da bulundu; bu mezardaki 35 erkeğin
        Araştırmacılar; Avrasya ve Amerika’da   de şiddetli bir şekilde öldürülmüş
        30.000 ila 150 yıl önce yaşayan   olması dikkat çekiciydi. Bu kişilerin,
        yaklaşık 2.000 kişiden, daha önce   Ethelred’in İngiltere’deki tüm
        dizilenmiş DNA’da viral sekanslar   Danimarkalıların ölümünü emrettikten
        arayarak başladılar. Bu insanlarda   sonra 1002’de öldürülen Viking
        viral DNA, kalıntılarında bulunabilir ve   savaşçıları oldukları düşünülüyor.
        kendi DNA’larıyla birlikte dizilenmiş   Mühlemann dört vakada neredeyse tüm
        olabilir. Ekip 26 kişide Variola DNA   viral genomları elde edebildi. Bunların
        belirtileri buldu. Daha sonra orijinal   ortaya çıkardığı şey beklenmedikti.
        numunelerde daha fazla viral DNA   Variola virüsünün atası muhtemelen
        aradılar. Bunu, 11’i 600 ile 1050 arasında   hayvanlarda dolaşan bazı çiçek
        ölen 13 kişide buldular. Bu tarih aralığı,   virüslerine benzer şekilde yaklaşık
        793’ten 1066’ya kadar süren Viking   200 gene sahipti. 20. yüzyılda (3
        çağına denk geliyordu.          kişiden 1’ini öldüren) aşılama ile






                                                                                        İsveç’te bir Viking mezar alanı. C: Alamy

                                                                        Araştırmaya dahil olmayan Antonio   hayvanlardan insanlara bir kereden
                                                                        Alcamí, “Tam 200 gen setine sahip   fazla geçmiş olması.
                                                                        suşlar tipik olarak sadece hafif
                                                                        hastalığa neden olur. Muhtemelen   Giderek daha fazla sayıda insana
                                                                        öldürebiliyordu ama o kadar da   maymun çiçeği virüsü (ismine rağmen
                                                                        korkunç değildi” diyor. Viking dönemi   normal konakçısı bilinmeyen) bulaşıyor,
                                                                        virüs türünün 20. yüzyıldakinden daha   ancak şu ana kadar insandan insana
                                                                        az ölümcül olduğunu düşünüyor ve   sürekli bir yayılma olmadı. Mühlemann,
                                                                        neden daha öldürücü hale geldiğine   “Vakalardaki artış, hastalığın ortadan
                                                                        anlam veremiyor.                kaldırılmasından sonra insanların artık
                                                                                                        çiçek hastalığına karşı aşılanmadığı
                                                                        Bu durum, şu geleneksel düşünce   gerçeğinden kaynaklanabilir” diyor.
                                                                        ile çelişiyor: Virüsler insanlara ilk
         Araştırmacılar İsveç’te bulunan 1.200 yıllık çiçek hastalığı ile enfekte olmuş Viking   sıçradıklarında en ölümcül hallerinde   Kaynak: https://arkeofili.com/antik-dnaya-
         iskeleti gibi insan dişlerinden ve kemiklerinden viral DNA izole etti. C: The Swedish   olurlar ve daha az ölümcül hallerine   gore-vikingler-cicek-hastaligina-yakalanmis/
                              National Heritage Board                   doğru evrilirler; çünkü ciddi hastalığa



                                    Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü  İdare Merkezi             OKURA NOT
                                    Süleyman GÜLER                  Oğuzlar Mah. 1374 Sok. No:2/4   BioMedya Gazetesi’nde yayınlanan yazılarda ve
                                                                    Balgat - ANKARA                 makalelerde öne çıkarılan görüşlerin sorumluluğu
                                    Editör / Ecem KOÇER             Tel   : 0 312 342 22 45         BioMedya yayın organına ve/veya Prosigma Firması’na
                                                                    Fax  : 0 312 342 22 46          değil, yazarlara aittir. Yazarlar sundukları çalışmaların
                                    Grafik Tasarım / Gülden KARADENİZ                               içinde yer alan şirketlerle danışmanlık ya da
                                                                    Yayın Türü  / Yerel Süreli      başka iş ilişkileri içinde olabilirler. Aynı zamanda
                                    Hukuk Danışmanları /                                            reklamlar; reklam verenlerin sorumluluğundadır.
                                    Av. Ersan BARKIN   Av. Murat TEZCAN                             Ürün tanıtımı sayfalarında yayınlanan ürün bilgileri, ilgili
                 BİYOTEKNOLOJİ                                                                      firmaların sunumları olup üretici firma
                VE YAŞAM BİLİMLERİ  Mali Danışman / İrfan BOZYİĞİT / SMMM  www.prosigma.net - info@prosigma.net  sorumluluğundadır.
                   GAZETESİ
   1   2   3   4   5   6   7   8