Page 16 - BİOMEDYA SAYI 30
P. 16

16                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  Ocak - Şubat        2020           www.biomedya.com













































                        DARWIN BÖCEKLER


                        HAKKINDA DA HAKLI MIYDI?




                                           Birçok böcek türü uçabilirken,
        Bildiğimiz böceklerin çok büyük bir   hiç de azımsanmayacak sayıda                Darwin'in     etken olmadığını göz önüne
        kısmı halen uçma yeteneğine sahiptir.   böcek türü bu yeteneğini                  öngördüğü     almak gerekiyor. Enerji saklama
        Canlılar aleminde memelilerden,                                                   coğrafi       mekanizmaları ve vücut uzuvlarının
        kuşlara ve böceklere kadar hem     kaybediyor. Acaba bunun coğrafi                koşulların    gelişimi sırasında uzantılara harcanan
        morfolojik hem de fizyolojik                                                      uyduğu        madde ve enerjinin reprodüksiyon
        olarak birbirinden çok farklı canlı   bir nedeni de olabilir mi?                  görülüyor.    sistemlerine harcanması daha büyük
        grubunda gördüğümüz bir yetenek                                                                 bir tercih alanı oluşturuyor olabilir.
        olduğu için alışık olduğumuz uçma                                                 Alt-antarktik
        yetisi aslında düşünülecek olursa                                                 ve Arktik     Ancak bugüne kadar düşünmekten
                                        rüzgarları sizi denize savurur Karada
        oldukça şaşırtıcı bir özelliktir. Hava                          adalardaki böceklerin verileri bir   ve söylemekten yılmadığımız gibi 160
                                        kalıp uçmayanlar ise bir sonraki
        medyumunu ve direncini kendi lehine                             araya getirilerek yapılan yeni bir   yıl sonra halen Darwin'in görüşlerinin
                                        jenerasyonu yaratma şansı bulur ve
        kullanmayı öğrenebilmiş canlılar bu                             araştırmada Monash University   ekolojik evrim çalışmalarına yön verir
                                        bu grup uçma eğilimi daha düşük
        özelliklerinden edindikleri evrimsel                            araştırmacıları böceklerdeki uçma   konumda olmasının ne denli önemli
                                        olduğundan kendilerine benzer bir
        avantajı da kolay kolay kaybetmezler                            kaybına bir açıklama getirebilmek   olduğunu söylemeden geçmemek
                                        popülasyonu geliştirmeye devam
        elbette.                                                        için şu ana kadar öne sürülen tüm   gerekir.
                                        eder.
                                                                        hipotezi teste tabi tuttu. Proceedings
        Ancak adalar başta olmak üzere                                  of the Royal Society B'de yayımlanan   Kaynaklar:
                                        Bu koşullar altında gerisini doğal
        bazı coğrafi alanlarda ve iklim                                 araştırmaya göre bu en rüzgarlı   •  Rachel I. Leihy, Steven L. Chown.
                                        seçilim süreci işletiyor. Hooker ise bu
        koşullarında hiç de azımsanmayacak                              bölgeler için Darwin'in argümantatif   Wind plays a major but not
                                        bakış açısına başka birçok bilimcinin
        miktarda böcek türünün uçabilme                                 hipotezi doğruydu.               exclusive role in the prevalence
                                        o dönemde ve devamında yaptığı
        yeteneğini kaybettiği görülüyor.                                                                 of insect flight loss on remote
                                        gibi itiraz edip, Darwin'in hipotezinde
        Avustralya ve Antarktika arasındaki                             Ancak Darwin'in hipotezinde de,   islands. Proceedings of the Royal
                                        yanıldığını öne süregelmişti. Ne var
        adalarda kısacasi alt-arktik adalarda                           uçma yeteneği kaybının evrimine   Society B: Biological Sciences,
                                        ki bu itirazlar temelde 'sub-Antarctic'
        neredeyse tüm böcek türleri bir                                 dair modern görüşlere dayalı bir   2020; 287 (1940): 20202121 https://
                                        adaların Darwin'in argümanının
        şekilde uçma yetilerinden yoksun                                çeşitlenmeye gidilmesi gerekiyordu,   royalsocietypublishing.org/
                                        direkt bir örneği olduğu gerçeğini
        hale geldi. Sinekler yürüyor, güvelerse                         şöyle ki; yüksek rüzgar böceklerin   doi/10.1098/rspb.2020.2121
                                        ıskalıyordu.
        sürünüyor.                                                      uçmak için harcadığı enerjiyi aşırı   •  Sylvia Dropulich, New study shows
                                                                        yükseltip aynı zamanda son derecede   Charles Darwin was right about
                                        Yukarda bahsi geçen adalar ise
        Araştırmacılardan Monash University                             zor bir hale getiriyor. Bu da göç,   why insects are losing the ability
                                        kükreyen kırklar ve hırçın elliler
        School of Biological Sciences'tan                               kaynak arayışı gibi veya başka   to fly; 9 Aralık 2020, Monash
                                        pejoratif deyimleri ile anılan 40 ve
        Rachel Leihy'nin yaptığı açıklamaya                             nedenlerle uçmak için kanat ve   University News Website, https://
                                        50 ile 50 ve 60 derece enlemleri
        göre Charles Darwin de ada      arasında bulunan Dünya'nın en   gerekli kaslara harcama yapmaktansa,   www.monash.edu/science/news/
        böceklerinin bu kanatsızlaşma                                   üreyip devamlılığa harcama yapmanın   current/new-study-shows-charles-
                                        rüzgarlı alanında konuşlanıyor. Bu
        trendini biliyordu. Darwin ve   bölgelerdeki böceklerin uçamamasını   böcekler açısından daha mâkul   darwin-was-right-about-why-
        botanikçi Joseph Hooker bunun                                   olduğu gerçeğini ortaya çıkarıyor.  insects-are-losing-the-ability-to-fly
                                        açıklamak için eğer rüzgarlar
        nedeni hakkında tözel bir tartışmaya   doğru koşulu oluşturmuyor ise bu                         •  Baran Bozdağ - https://bilimfili.
        girişmişti. Darwin'in bu konuya                                 Yani zorunlu olarak rüzgarda     com/darwin-bocekler-hakkinda-da-
                                        durumda başka bir açıklama bulmak
        yaklaşımı biraz daha basitti: eğer   durumundayız ancak en azından   telef olmaktan dolayı bir   hakli-miydi
        bir adada uçarsanız, sert okyanus                               seçilimin işlemesinin tek ve ana
                                        şu an böceklerin uçamaması ve
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21