Page 12 - BİOMEDYA SAYI 35
P. 12

12                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  KASIM - ARALIK        2021         www.biomedya.com





























         OTOİMMÜNİTE-OTOANTİKOR VE



         HASTALIKLAR İLE İLİŞKİLERİ





          Fatma Nur MUTLU












        Otoimmünite ve Otoantikor        çoklu hedef organlara sahip ise   vb. HLA tiplerinin genetik yatkınlıkta   uyaranın otoimmüniteyi başlattığını
                                         organ spesifik olmayan otoimmün   rol alabilecekleri düşünülür. Çevresel   ileri süren “tek başlatıcı antijen
        Bağışıklık, vücudun yabancı      hastalıklar arasında yer alır. Organ   olarak enfeksiyon, doku yaraları gibi   hipotezi” bulunur. 3-4
        maddeleri tanıyarak yanıt oluşturması   spesifik olan otoimmün hastalıklar   tetikleyiciler ile otoreaktif lenfositlerin
        ve organizmayı patojenlerden     arasında tiroit, tip 1 diyabet ve primer   aktivasyonuna destekte bulunurlar.   Mikrobiyal enfeksiyonlar, poliklonal
        korumasına denir. İmmün sistem   biliyer siroz bulunur. Hedef organ   Bu sayede proenflamatuar bir ortam   aktivasyon ve izole edilen otoantijen
        kendisinden olan antijenleri tanır.   için oldukça spesifik otoantikorların   oluşturulur. 1-6   salınımı ile başlatılabilir. Bakteriyel
        Bir yanıt veya tepki oluşturmaz.   varlığı mevcuttur. Post- translasyonel                        DNA ve virüslerin ürünü olan
        Buna self-tolerans denir. Bağışıklık   modifiye sonrası öz antijenlerimiz   Otoimmünite, immün yetmezlik   LPS (Lipopolisakkarit) bağışıklık
        sisteminde bir sorun meydana     görünüşte oldukça spesifik ve   arasında farklar mevcuttur.     tepkisine bir yardımcı olarak
        geldiğinde bağışıklık sistemi hücreleri   prognostik değere sahip antikorları   Otoimmünite de antijene cevap olarak   görülebilmektedir.  MHC antijeni
        kendinden olan hücrelere anormal   ortaya çıkarır. Hücre tipine özgün   aktif bir antijen-bağımlı süreçtir.   veya yardımcı uyarıcı moleküllerin
        bir tepki verir bunun sonucunda   olmayan antikorlar çoklu hedef   İmmün cevapta olduğu gibi tolerans   ifadesinin artması bağışıklık tepkisini
        otoimmün hastalıklar meydana     organlara etki eder. Antikorların   spesifiktir. Otoimmünite de hafıza   arttırır. Bunun sonucunda doğal
        gelmektedir, otoimmün reaksiyonlar   kökenleri daha az açıktır. Sistemik   gibi T ve B hücreleri ya da her ikisi   bağışıklık ve enflamatuar sitokin
        efektör ve düzenleyici bağışıklık   lupus, sistemik otoimmün hastalıklar   de birlikte bulunabilmektedir. T   tepkisinin uyarılması için makrofaj
        tepkilerinin arasındaki dengesizliği   arasında yer alır. 2-3    hücrelerinin toleransını uyarılması   ve dendritik hücrelerin yüzeyinde
        yansıtır. Otoimmün hastalıklarda                                 kolaydır ve T hücre düzeyinde tolerans   bulunan Toll benzeri reseptörlere
        enflamasyon meydana gelerek      Otoantikorlar, kendi antijenleri   B hücre düzeyinde toleranstan   (TLRS) bağlanırlar. HLA türü olan B7 ve
        doku ve organlarda hasara sebep   ile reaksiyona gören antikorlardır.   daha uzun süre devam etmektedir.   OX40L antijenleri edinilmiş bağışıklığı
        olur. Otoimmün hastalıklardaki   Bu otoantikorlar vücudun belli   İmmünolojik toleransın devamlılığı   tetiklemek için yararlıdır.  Bunların
        zedelenmelerde hem antikor hem   bir hücre tipine oldukça yüksek   için antijen varlığına uzun süre ihtiyaç   yanı sıra enfeksiyöz olmayan etkenler
        de efektör T hücreleri rol almaktadır.   spesifite gösterebilir. Örneğin tiroit   duyulmaktadır.  5  de otoimmüniteyi başlatır. Örneğin
        Altında yatan temel mekanizma    bezinin hücreleri tiraglobuline.                                otoimmün tiroid rahatsızlığında iyot
        kendinden uyarılmış bir lenfositlerin   Bu otoantikorların yapıları,   Otoimmün hastalılara genetik   alımı otoimmüniteyi tetikleyen önemli
        kusurlu olarak ortadan kaldırılması   proteinlerden, nükleik asitlerden,   yatkınlık polimorfik genler ile   çevresel bir faktördür. 6
        veya kontrol edilmesidir. Otoimmün   karbonhidratlardan, lipitlerden   ilişkili gösterilmiştir. Polimorfik
        sürecin doğal düzenlenmesinde,   veya bunların kombinasyonlarından   genler otoreaktif T hücrelerinin   Otoimmün hasarın başlangıcında
        antijene spesifik düzenleyici hücreler,   oluşabilir. 6          aktivasyon eşiğini düşürmektedir.   yer alan CD4 hücrelerinin işlevinin
        IL-10 ve TGF-β gibi anti-enflamatuar                             Ayrıca otoimmün hastalıkların çok   ortadan kaldırılması veya inhibe
        sitokinler içermektedir. 1-2     Otoimmünite için genetik yatkınlığın   sayıda polimorfik gen ile etkilendiği   edilmesi ile otoimmünitenin
                                         yanında çevresel etkenler de    düşünülür. Birçoğu bağışıklık   baskılanabileceği gösterilmiştir.
        Otoimmün hastalıklar, etkiledikleri   bulunur. Otoimmünite bu iki   sisteminin tepkisini belirlemede   CD4 hücreleri patolojik durumdaki
        organ ve doku temelinde          etkenin kombinasyonu ile tetiklenir.   önemli rol oynamaktadır.  6  önemli yeri MHC sınıf II antijenleri
        sınıflandırılabilirler. İmmün sistemin   Otoimmünite için genetik yatkınlığın                    birçok organa otoimmün hasarı, CD4+
        cevap verdiği antijenler bir organı   olabileceği belli HLA tipleri için   Otoimmünite belirli bir otoantijen ile   hücrelerinin bir dokuda anormal
        hedef aldıklarında organ-spesifik   düşünülmektedir. (HLA: İnsan doku   reaksiyona giren CD4+ T hücrelerinin   birimi ve pro-IgG tipi antikorların
        kategorisinde yer alır. Eğer antikorlar   antijenleri- Majör histokompatibilite   çoğaltılması veya aktive edilmesi   indirgenmesine katkı sağlamaktadır. 4-6
        bir hedef organı hedef almıyorsa   kompleksi). B8, B27, DR2, DR3, DR4, DR5   ile tetiklenir. Spesifik bir antijenik
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17