Page 12 - BİOMEDYA SAYI 35
P. 12
12 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ KASIM - ARALIK 2021 www.biomedya.com
OTOİMMÜNİTE-OTOANTİKOR VE
HASTALIKLAR İLE İLİŞKİLERİ
Fatma Nur MUTLU
Otoimmünite ve Otoantikor çoklu hedef organlara sahip ise vb. HLA tiplerinin genetik yatkınlıkta uyaranın otoimmüniteyi başlattığını
organ spesifik olmayan otoimmün rol alabilecekleri düşünülür. Çevresel ileri süren “tek başlatıcı antijen
Bağışıklık, vücudun yabancı hastalıklar arasında yer alır. Organ olarak enfeksiyon, doku yaraları gibi hipotezi” bulunur. 3-4
maddeleri tanıyarak yanıt oluşturması spesifik olan otoimmün hastalıklar tetikleyiciler ile otoreaktif lenfositlerin
ve organizmayı patojenlerden arasında tiroit, tip 1 diyabet ve primer aktivasyonuna destekte bulunurlar. Mikrobiyal enfeksiyonlar, poliklonal
korumasına denir. İmmün sistem biliyer siroz bulunur. Hedef organ Bu sayede proenflamatuar bir ortam aktivasyon ve izole edilen otoantijen
kendisinden olan antijenleri tanır. için oldukça spesifik otoantikorların oluşturulur. 1-6 salınımı ile başlatılabilir. Bakteriyel
Bir yanıt veya tepki oluşturmaz. varlığı mevcuttur. Post- translasyonel DNA ve virüslerin ürünü olan
Buna self-tolerans denir. Bağışıklık modifiye sonrası öz antijenlerimiz Otoimmünite, immün yetmezlik LPS (Lipopolisakkarit) bağışıklık
sisteminde bir sorun meydana görünüşte oldukça spesifik ve arasında farklar mevcuttur. tepkisine bir yardımcı olarak
geldiğinde bağışıklık sistemi hücreleri prognostik değere sahip antikorları Otoimmünite de antijene cevap olarak görülebilmektedir. MHC antijeni
kendinden olan hücrelere anormal ortaya çıkarır. Hücre tipine özgün aktif bir antijen-bağımlı süreçtir. veya yardımcı uyarıcı moleküllerin
bir tepki verir bunun sonucunda olmayan antikorlar çoklu hedef İmmün cevapta olduğu gibi tolerans ifadesinin artması bağışıklık tepkisini
otoimmün hastalıklar meydana organlara etki eder. Antikorların spesifiktir. Otoimmünite de hafıza arttırır. Bunun sonucunda doğal
gelmektedir, otoimmün reaksiyonlar kökenleri daha az açıktır. Sistemik gibi T ve B hücreleri ya da her ikisi bağışıklık ve enflamatuar sitokin
efektör ve düzenleyici bağışıklık lupus, sistemik otoimmün hastalıklar de birlikte bulunabilmektedir. T tepkisinin uyarılması için makrofaj
tepkilerinin arasındaki dengesizliği arasında yer alır. 2-3 hücrelerinin toleransını uyarılması ve dendritik hücrelerin yüzeyinde
yansıtır. Otoimmün hastalıklarda kolaydır ve T hücre düzeyinde tolerans bulunan Toll benzeri reseptörlere
enflamasyon meydana gelerek Otoantikorlar, kendi antijenleri B hücre düzeyinde toleranstan (TLRS) bağlanırlar. HLA türü olan B7 ve
doku ve organlarda hasara sebep ile reaksiyona gören antikorlardır. daha uzun süre devam etmektedir. OX40L antijenleri edinilmiş bağışıklığı
olur. Otoimmün hastalıklardaki Bu otoantikorlar vücudun belli İmmünolojik toleransın devamlılığı tetiklemek için yararlıdır. Bunların
zedelenmelerde hem antikor hem bir hücre tipine oldukça yüksek için antijen varlığına uzun süre ihtiyaç yanı sıra enfeksiyöz olmayan etkenler
de efektör T hücreleri rol almaktadır. spesifite gösterebilir. Örneğin tiroit duyulmaktadır. 5 de otoimmüniteyi başlatır. Örneğin
Altında yatan temel mekanizma bezinin hücreleri tiraglobuline. otoimmün tiroid rahatsızlığında iyot
kendinden uyarılmış bir lenfositlerin Bu otoantikorların yapıları, Otoimmün hastalılara genetik alımı otoimmüniteyi tetikleyen önemli
kusurlu olarak ortadan kaldırılması proteinlerden, nükleik asitlerden, yatkınlık polimorfik genler ile çevresel bir faktördür. 6
veya kontrol edilmesidir. Otoimmün karbonhidratlardan, lipitlerden ilişkili gösterilmiştir. Polimorfik
sürecin doğal düzenlenmesinde, veya bunların kombinasyonlarından genler otoreaktif T hücrelerinin Otoimmün hasarın başlangıcında
antijene spesifik düzenleyici hücreler, oluşabilir. 6 aktivasyon eşiğini düşürmektedir. yer alan CD4 hücrelerinin işlevinin
IL-10 ve TGF-β gibi anti-enflamatuar Ayrıca otoimmün hastalıkların çok ortadan kaldırılması veya inhibe
sitokinler içermektedir. 1-2 Otoimmünite için genetik yatkınlığın sayıda polimorfik gen ile etkilendiği edilmesi ile otoimmünitenin
yanında çevresel etkenler de düşünülür. Birçoğu bağışıklık baskılanabileceği gösterilmiştir.
Otoimmün hastalıklar, etkiledikleri bulunur. Otoimmünite bu iki sisteminin tepkisini belirlemede CD4 hücreleri patolojik durumdaki
organ ve doku temelinde etkenin kombinasyonu ile tetiklenir. önemli rol oynamaktadır. 6 önemli yeri MHC sınıf II antijenleri
sınıflandırılabilirler. İmmün sistemin Otoimmünite için genetik yatkınlığın birçok organa otoimmün hasarı, CD4+
cevap verdiği antijenler bir organı olabileceği belli HLA tipleri için Otoimmünite belirli bir otoantijen ile hücrelerinin bir dokuda anormal
hedef aldıklarında organ-spesifik düşünülmektedir. (HLA: İnsan doku reaksiyona giren CD4+ T hücrelerinin birimi ve pro-IgG tipi antikorların
kategorisinde yer alır. Eğer antikorlar antijenleri- Majör histokompatibilite çoğaltılması veya aktive edilmesi indirgenmesine katkı sağlamaktadır. 4-6
bir hedef organı hedef almıyorsa kompleksi). B8, B27, DR2, DR3, DR4, DR5 ile tetiklenir. Spesifik bir antijenik