Page 24 - BİOMEDYA SAYI 35
P. 24

24                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  KASIM - ARALIK        2021         www.biomedya.com


























































                        ÖRÜMCEK İPEĞİ



                         Tuğçe YAZICI


                        Şu anda bilinen 34.000'den fazla   Sonrasında bezler, ipek elyafına   Örümcek ipeğinin Genel Özellikleri
                        örümcek türü vardır ve bunların   dönüştüğü bir kanala daralırlar. Su
                        yaklaşık %50'si avını yakalamak için   elyaftan uzaklaştırılır ve sonunda ipek   Örümcek ipeği, neredeyse tamamen
                        ağını kullanır. Ayrıca 130'dan fazla   elyaflarının çapını düzenleyen ve ipeği   büyük proteinlerden oluşan lifli bir
                        farklı örümcek ağ şekli bilinmektedir.   döndüren bir tıkaçtan geçerler. İpeğe   biyomateryaldir. Bu ipekler, -40 ° C
                        En çok bilinen örümcek ağı küre   dönüştürüldüklerinde yapı değişir   ile 200 ° C arasındaki aşırı sıcaklık
                        ağlardır [1].                    ve son derece sağlam hale gelir. Bu   değişikliklerine dayanabilir. Ayrıca
                                                         dönüşüm, kısmen kanal boyunca pH   çeliğe benzer gerilme mukavemetine
                        Doğada örümcekler ağlarını avlarını   değerlerinde bir düşüşle gerçekleşir.   ve ağırlık bazında neredeyse kauçuk
                        sarmak, yavrularını korumak ve yırtıcı   Kanaldaki asidik ortamda proteinler   benzeri elastikliğe sahiptir. Bu iki
                        hayvanlardan güvenli bir şekilde   bağlanmaya başlar [2].        özelliği birleştiren ipekler, Naylon
                        kaçmalarını sağlayan bir cankurtaran                             veya Kevlar -kurşun geçirmez
                        halatı olarak kullanırlar [1].                                   yeleklerde kullanılan malzeme- gibi
                                                                                         sentetik elyafların iki ila üç katı
                        Peki örümcekler ağlarını nasıl                                   sertlik ortaya çıkarır. Örümcek ipeği
                        üretirler? vücutlarında bu amaç için                             ayrıca antimikrobiyal, hipoalerjenik
                        özel yapılar vardır. Örümcek ipeği                               ve tamamen biyolojik olarak
                        önce bir sıvı olarak başlar. İpek,                               parçalanabilir [1].
                        ampülat bezinde oluşturulan büyük
                        proteinler olan spidroinlerden oluşur                            Örümcek ipeği, glisin veya alanin gibi
                        ve burada jel halinde saklanır. Bir                              büyük miktarlarda polar olmayan
                        örümcek, bu proteinleri saniyenin                                ve hidrofobik amino asitlere
                        çok küçük bir bölümünde katı bir life                            sahiptir. Yaygın hücresel enzimlerle
                        dönüştürür. Çoğu örümcek, her biri   Şekil 1: Bir örümceğin iplik memesi   karşılaştırıldığında, ipek proteinleri
                        tek bir lif oluşturan bu bezlerden   elektron mikroskop görüntüsü. İplikler   oldukça anormal bir amino asit
                        çoğuna sahiptir. Bunlar, iplik   dar tıkaçlardan çıkar ve ipek iplikleri   bileşimi sergiler. Bunun nedeni,
                        memesi olarak bilinen bir organdır.   üretilir [2].              örümcek ipeği proteinlerinin, özellikle
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28