Page 24 - BİOMEDYA SAYI 39

24 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ TEMMUZ - AĞUSTOS 2022 www.biomedya.com

BAZI SÜRÜNGEN TÜRLERI NESLININ

TÜKENMESIYLE KARŞI KARŞIYA

Her beş sürüngen türünden birinin nesli tehlike altında!

Çoğunluğu yırtıcı olan sürüngenler tehditlerin eşit derecede çeşitli olması habitatları ile tehlikeyle en sık soyları tükenmişti. Öte yandan
soğukkanlı ve pullu hayvanlardır. muhtemeldir. İşte yeni çalışmanın ilişkilendirilen sürüngen gruplarıdır. yapılan çalışmalar ile (tuataraların
İçlerinde tuzlu su timsahı ve tüküren ortaya çıkardığı beş önemli bulgu: bulunup çiftleştirilmesi, korunması
kobra da dahil olmak üzere dünyadaki KORUMA ÇALIŞMALARI gibi) tuataraların bir kez daha Yeni
en ölümcül ve zehirli yaratıklardan EN ÇOK TEHDIT EDILENLER ARASINDA Zelanda'nın Kuzey Adası'nda vahşi
bazıları bulunur. TIMSAHLAR VE KAPLUMBAĞALAR Tuatara, yaklaşık 200 milyon yıl doğada çoğalması sağlandı.
önce Dünya'yı dinozorlarla birlikte
Bu büyüleyici canlıların birçoğu korku Tüm timsah türlerinin yarısından dolaşan Rhynchocephalia adlı eski bir İlginç bir şekilde, bu tür herhangi bir
salar ve bataklık gibi erişilmesi zor fazlası yani yüzde 58’i ve tüm sürüngen cinsinden hayatta kalan tek sürüngen arasında en uzun ömre (100
alanlarda yaşar. Kuşlar, amfibiler kaplumbağaların yüzde 50'si yok canlıdır. yıldan fazla) sahiptir. Dahası vücut
ve memelilerle karşılaştırıldığında, olma riski altındadır ve bu da sıcaklığı yaklaşık 10 °C (50 °F) – çoğu
sürüngenlerin dağılımı, popülasyon onları sürüngenler arasında en çok Bu türün evrimsel anlamda ne sürüngenden 10 °C (18 °F) daha
büyüklüğü ve neslinin tükenme tehdit altında bulunan tür haline kadar izole olduğunu anlamanıza düşüktür.
riski hakkında çok az veri mevcuttur. getirmektedir. Bu durum türün yok yardımcı olmak için kemirgenler,
Sonuç olarak yaban hayatı koruma olması hakkındaki ciddi anlamda memelilerin yüzde 40'ını oluşturan HABITAT YIKIMI GENEL
uzmanları, benzer yerlerde yaşayan tehlike altında bulunan amfibi ve tek bir gruba aittir. Neyse ki bu OLARAK EN BÜYÜK TEHDIT
diğer hayvanların (örneğin yiyecek ve memeli gruplarıyla karşılaştırılabilir. türün popülasyonları bu canlıların
habitat için) ihtiyaçlarını karşılayarak Bu nedenle sürüngenler diğer öldürülmesinin ve yumurtalarının Genişleyen tarım arazileri, kentleşme
geçmişte dolaylı olarak sürüngenlere hayvanlarla kıyaslandırıldığında daha alınmasının ve bu hayvanların vahşi ve ağaç kesiminin neden olduğu
büyük ölçüde yardımcı oldular. iyi durumda değildir. doğadan alınmasını suç haline habitat kaybı, çoğu sürüngenin
getiren 1895'te yürürlüğe giren yasayla neslinin tükenme riskine diğer
Yakın zamanda daha önce hiç Timsahlar ve kaplumbağalar için en koruma altına alınarak istikrara faktörlerden daha fazla katkıda
yapılmamış türde bir değerlendirme büyük tehdit avlanma ve yasa dışı kavuşmuştur. bulunur. Diğer büyük tehditler,
raporu 10 binden fazla sürüngen hayvan ticaretleridir. Genellikle deniz yerli sürüngenlerin istilacı türler ve
türünün (bu sayı bilinen toplamın aşırı müşterilere evcil hayvanlar veya Yeşilimsi kahverengi ve gri renkli, avlanma nedeniyle yer değiştirmesini
yaklaşık yüzde 90'ıdır) yüzde 21'inin lüks çantalar, kürkler, ayakkabılar baştan kuyruğa kadar boyu 80 cm içermektedir. Bu tehditlerin tümü
yok olmasını önlemek için acil desteğe vs sağlamak için yapılan bu ticaret, (32 inç) olan ve sırtlarında dikenli bir insan kaynaklıdır ve diğer tüm hayvan
ihtiyacın olduğunu ortaya koydu. Öte kaplumbağaların yüzde 31'ini tehdit tepesi olan Tuataralar, bir zamanlar grupları için sorun teşkil etmektedir.
yandan sürüngenler; kertenkelelerden etmektedir. Kaplumbağalar sulak Yeni Zelanda'da yaygındılar. Avrupalı
yılanlara, kaplumbağalardan alanların, kentsel alanların ve sömürgeciler tarafından bölgeye TROPIKLERDE EN ÇOK
timsahlara kadar çok fazla çeşidi tarım arazilerinin gelişmesi ve iklim getirilen istilacı farelerin yerleşik TEHDIT EDILENLER
içlerinde barındırdıkları için, her değişikliği nedeniyle küresel olarak hale geldiği zamanla aynı zamanlarda
türün hayatta kalmasına yönelik resmen kuşatma altında bulunan ana adalarda, yaklaşık 200 yıl önce, Güneydoğu Asya, Batı Afrika,