Page 25 - BİOMEDYA SAYI 39
P. 25
25
www.biomedya.com TEMMUZ - AĞUSTOS 2022 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
Madagaskar ve Karayipler, nesli
tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan
sürüngenler için sıcak noktalardır. Yeni
değerlendirmeye göre, bu alanlardan
bazıları diğer hayvan gruplarından
iki kat daha fazla tehdit altındaki
sürüngenleri barındırmaktadır.
Tehdit altındaki sürüngen türlerinin
yarısından fazlası, habitat tahribatının
baş döndürücü bir tehdit olduğu
ormanlarda yaşıyor. Tablo kuşlar
ve memeliler için de benzerdir. Bu
nedenle ormanlık alanları bir grup
tür için korumak hepsini korumaya
yardımcı olacaktır.
IKLIM DEĞIŞIKLIĞI
Soğukkanlı sürüngenlerin sorunsuz
bir şekilde yaşayabilmeleri için
güneşte ısınmaları gerekmektedir,
ancak optimum sıcaklıkların üzerinde
ısınırlarsa metabolizmalarının
verimliliği azalır ve vücut sıcaklıklarını
koruyabilmek için gölgeye geçmeleri
gerekir.
ZONA HASTALIĞI BIR KIŞININ
Artan küresel sıcaklıklar, sürüngenlerin
günlük yiyecek aramaları için mevcut
zamanı azaltır ve genel olarak
yaşanabilir sıcaklık aralıklarını DEMANS RISKINI ARTIRABILIR MI?
daraltır. Bazı sürüngen türleri için
ortam sıcaklığı yavruların cinsiyetini
de etkiler. Havanın soğuk olması Bazı bilim insanları bu zamana kadar zona hastalığının
birçok kaplumbağa yumurtasının
erkeğe dönüşmesine neden olur. demans riskini artırabileceğini düşünüyorlardı.
Bu nedenle iklim değişikliği erkek
kaplumbağaların yok olmasına neden
olabilir. Zona, su çiçeği virüsünün yeniden eşleştirdiler. Araştırmada incelenen buldular, ama Schmidt bu tür
etkinleştirilmesinin neden olduğu, bireylerin ortalama yaşı 64 idi. komplikasyonların nadir olduğunu
DIĞER HAYVANLARA NE IYI GELIR? sinir iltihabı nedeniyle vücudun bir ve zona hastalarının yüzde 0,1'inden
tarafında veya yüzün bir tarafında Araştırmacılar daha sonra hangi azını etkilediğini söyledi.
Sürüngenlerin belirli bir aralıkla ağrılı kabarcıklı döküntü ile katılımcıların zona teşhisinden
sınırlı olduğu yerlerde, örneğin sonuçlanan viral bir enfeksiyondur. 21 yıl sonra demans geliştirdiğini Çalışmanın bir sınırlaması,
endemik türün küçük bir adada Bu tür iltihaplanma nedeniyle incelediler. Zona hastalığı olan katılımcıların hastalık için antiviral
yoğunlaştığı yerlerde, tür genellikle zona hastalığının bir kişinin kişilerin yüzde 9,7'si demans reçetelere veya hastane ziyaretlerine
o kadar özelleşmiştir ki o türün demans riskini artırabileceğine dair olurken; zona hastalığı olmayanlar göre belirlenmiş olmasıydı. Bu
ihtiyaçlarına odaklanan bir koruma bilimsel spekülasyonlar olmuştur. yüzde 10,3 oldu. nedenle daha hafif vakaları olan
çabasına gereksinim duyulabilir. Bununla birlikte yeni araştırmaların kişiler ve hastalık için tedavi
Öte yandan genel olarak kuşlar ve sonuçlarına göre zona, artan Bilim insanları diyabet, kanser edilmeyen/edilemeyen kişiler için
memeliler çok farklı olmalarına demans riski ile ilişkili değildir. ve kafa travması gibi diğer sağlık sonuçlar aynı olmayabilir.
rağmen sürüngenlerin korunması durumlarından iyileştikten sonra
için iyi vekillerdir. Bunun nedeni ise Danimarka'daki Aarhus Üniversite zona hastalığı olan kişilerin zona Çalışma yakın zamanda Amerikan
tüm hayvan gruplarının maruz kaldığı Hastanesi'nden araştırma yazarı hastalığı olmayanlara göre yüzde 7 Nöroloji Akademisi'nin tıp dergisi
tehditlerin genel olarak aynı olmasıdır. Sigrun Alba Johannesdottir Schmidt, daha düşük demans riskine sahip Neurology'de yayınlandı.
Bir tür için uygulanan koruma çabaları "Bir kişinin yaşı arttıkça demans riski olduğu da keşfedildi.
herkese fayda sağlayabilir. de artar ve bu riske hangi faktörlerin Makale: “Incident Herpes Zoster and
katkıda bulunabileceğini belirlemek Schmidt, "Bu sonuçlara şaşırdık. Risk of Dementia: A Population-
Bu yeni değerlendirme, dünyanın önemlidir. Zona genellikle 50 yaşın Bu azalan riskin nedenleri belirsiz, Based Danish Cohort Study” by
pullu kitlelerinin kötü durumuna her üzerindeki insanları etkiler. İyi ama teşhis edilmemiş demansı olan Sigrun Alba Johannesdottir Schmidt,
zamankinden daha fazla ışık tutsa da haber şu ki çalışmamız [zonanın] bir kişilerde atlanan zona teşhisi ile Katalin Veres, Henrik Toft Sørensen,
yine de Dünya'nın biyolojik çeşitliliğini kişinin demans riskini artırmadığını açıklanabilir. Zona aşısı, hastalıktan Niels Obel and Victor W. Henderson,
korumak için gerekenler konusunda gösteriyor” dedi. kaynaklanan komplikasyonları 8 June 2022, Neurology.
evrensel dersleri paylaşıyor: İstikrarlı önleyebileceği için yaşlı insanlar
bir iklimde zulümden kurtulmak. Bilim insanları, araştırma için için teşvik edilir, ama çalışmamız DOI: 10.1212/WNL.0000000000200709
Danimarka tıbbi kayıtlarını gözden demans riskini azaltma olasılığının
Makale: A global reptile assessment geçirdiler. Araştırmacılar zona düşük olduğunu gösteriyor”
highlights shared conservation needs hastalığı için bir hastaneyi ziyaret açıklamasında bulundu
of tetrapods eden veya zona için antiviral ilaç
reçete edilen 247 bin 305 kişiyi ve Araştırmacılar, merkezi sinir
https://www.nature.com/articles/ 20 yıllık bir süre içinde hastalığı sistemine yayılmış zona hastalığı
s41586-022-04664-7 olmayan 1 milyon 235 bin 890 olan kişilerin bunama geliştirme
kişiyi yaş ve cinsiyet açısından riskinin neredeyse iki katı olduğunu