Page 12 - BİOMEDYA SAYI 40
P. 12

12                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  EYLÜL - EKİM          2022         www.biomedya.com












            BEYİN KANSERİ


            TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?




                    Aziz Sancar’dan beyin kanserinin
                    tedavisine ilişkin önemli bir keşif geldi.





          Aziz Sancar ve ekibi, laboratuvarlarda   İnsan Nükleotit Eksizyon Onarım   Biraz daha açacak olursak molekül   geçebiliyor. Sancar da EdU’nun
          gerçekleştirilen deneylerde    Sistemi, DNA’da hasar gören 26   sağlam hücrelerin bulunduğu ortama   hücre öldürme özelliğinden dolayı
          kullanılan EdU molekülünün beyin   nükleotitli bölümü kesip çıkarıyor   koyuldu. Sonrasında ise hücrenin   kansere karşı kullanılabileceğini ifade
          kanserinde kullanılabileceğini   ve onarıyor. Sancar da bunu test   onarım mekanizmasını çalıştırarak   ederek, “EdU Eğer beyin kanseri olan
          keşfettiler. Çalışmanın bulgularının   tüpünde kanıtladıklarını; ancak insan   molekülü kesip çıkarttığı görüldü.   bir hastaya verilirse beyne gider,
          PNAS dergisinde yayımlandığı   hücresinde içinde de böyle olup   Çıkarılan molekül ise serbest kalınca   kanserli hücrelerin DNA’sına girer ve
          belirtilirken Sancar’ın erken   olmadığını merak ettiklerini aktardı.  tekrar genoma girdi ve yine aynı   nöronlara zarar vermeden tümörü
          aşamalarda konuyla ilgili konuştuğu                            şeyler yaşandı. Bu döngünün böyle   öldürür sonucuna ulaştık” dedi.
          da aktarıldı. Sancar, keşiflerini şans   26 nükleoititten fazlasının çıkarılıp   devam ettiğini belirten Sancar, en
          eseri gerçekleştirdiklerini ve bunun   çıkarılmadığını veya daha çok   sonunda EdU ile başa çıkamayan   Sancar, beyin tümörleri konusunda
          birçok insanı mutlu edeceğini   nükleotit eklenip eklenmediğini   hücrenin öldüğünü belirtti. Sancar, bu   önde gelen bir uzmanla çalışmaya
          belirtti. Sancar, “Bu çok sürpriz bir   araştırdıklarını söyleyen Sancar,   şekilde molekülün kesin olarak nasıl   başlayacaklarını ve deneyler
          buluş, büyük rastlantı. Başka bir   bunun için EdU isimli molekülü   hücreyi öldürdüğünün anlaşıldığını,   gerçekleştireceklerini ifade etti.
          deney yaparken birden bizi şok eden   kullandıklarını ifade etti. Bu sırada   bunun da kanser hücreleri için   Heyecan verici keşfin milyonlarca
          çok farklı bir olay karşımıza çıktı”   ortaya çıkan sonuçların onları şok   kullanılabileceğini vurguluyor.  insanı etkileyen beyin kanseri için bir
          ifadelerinde bulundu.          ettiğini belirten Sancar, molekülün                            çözüm olup olmayacağını gelecekte
                                         sağlam DNA’da sanki hasara      Beyin kanseri konusuna gelelim.   göreceğiz
          Sancar, DNA onarımı üzerinde merak   uğramış gibi etki yaptığını ve onarım   Açıklamalara göre EdU molekülü,
          ettikleri bir konuyu araştırdıklarını da   mekanizmasını harekete geçirdiğini   kemoterapi ilaçlarının aksine
          belirtti. Sancar’a Nobel kazandıran   ifade etti.              bariyerleri aşarak kolayca beyne






            FINDIK DOKUSUNDAN


            FİDAN ÜRETİLDİ!



                    Laboratuvarda fındık fidanı üretimi

                    için artık sadece doku kültürü
                    yöntemi yeterli.




          Doku kültürü yöntemiyle kitlesel   sağlanıyor.                 fidan üretimi yapabilmek artık   alıştırma aşaması olduğunu belirtti.
          olarak fidan üretimini hedeflendiğini                          mümkün. Araştırmacılar, diğer   Bununla birlikte en zorlu kısmın
          belirten Fındık Araştırma      Fındık bitkisinin içerisinde patojen   türler için çalışmalarına devam   laboratuvar aşaması olduğunu da
          Enstitüsü’nün Müdiresi Aysun Akar,   ve patojen olmayan birçok   ediyorlar. Üretilen bitkilerin doğal   dile getirdi.
          fidanların bu şekilde hastalıklardan   mikroorganizma yer almaktadır. Bu   ortama alışması için bir alıştırma
          arındırıldığını da açıkladı.   yüzden üretime engel bir durum   serası yapılacağı da araştırmacılar   Alınan tek bir doku ile 100’den fazla
                                         oluşturur. Yaklaşık olarak iki buçuk   tarafından belirtilen bir başka   fidan elde edilebileceğini belirten
          Bir dokudan artık yüzlerce bitki   yıldır mikroorganizmaların sebep   detaydı.                Akar, fidanların temiz ve sağlıklı
          üretimi yapılabiliyor. Peki, bu nasıl   olduğu kirlenmeyi çözebilmek adına                    olduğunu, bu sayede üreticiye
          yapılıyor? Belirli zamanlarda fındığın   çalıştıklarını belirten Akar; araziden   BU IŞLEM NE KADAR SÜRÜYOR?  hastalıklı veya sağlıklı fidan teslim
          farklı organlarından dokular alınır   topladıkları bitkilerin çoğunlukla                      edilmeyeceğini belirtti.
          ve bu dokular laboratuvar ortamına   mikroorganizma dolu bitkiler   Akar’ın açıklamalarına göre dokudan
          getirilir. Sterilizasyon işleminden   olduğunu ve bunları laboratuvar   fidan elde etme süresi şu anda 18   Şu anda teknik açıdan fidan üretimi
          geçirilen dokular, fındığın yetiştiği   ortamında temizlediklerini belirtti.  ay sürüyor. Üretimin iki aşamalı   yapılabiliyor olsa da yıllık yüz
          toprak içeriğine benzer bir ortama                             olduğunu belirten Akar; ilk aşamanın   binlerce fidan üretimi yapılabilmesi
          dikilir. Bu ortamda dokular büyüyor   Yapılan araştırmaların sonucunda   laboratuvarda büyütme aşaması   çok ciddi iş gücüne ihtiyaç
          ve kısa sürede kardeşlenmeleri   Palaz ve Çakıldak fındık çeşitlerinde   olduğunu ikinci aşamanın ise serada   bulunmakta.
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17