Page 8 - BİOMEDYA SAYI 44

08 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ MAYIS - HAZİRAN 2023 www.biomedya.com

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

POLENLERİ ARTIRIYOR

Bahar ayları ile birlikte polen alerjisi ABD'deki Michigan kuzeydoğusunda sıcaklıklar ve karbon- yaklaşık 20 gün daha uzun olduğunu
ve saman nezlesi olarak bilinen mev- dioksit emisyonları arttıkça birçok aler- ve polen konsantrasyonlarının yaklaşık
simsel alerjiler yeniden baş gösterme- Üniversitesi'nden jen ağacın polen mevsimlerinin giderek yüzde 21 arttığını ortaya koydu.
ye başladı. Genizde kaşıntı, sinüslerde araştırmacılar daha fazla çakışacağı anlaşıldı. Örneğin,
doluluk, gözlerde yanma, hapşırma, eskiden önce akçaağaçlar polen salar, Polen alerjileri küresel nüfusun yüzde
iklim değişikliğinin
halsizlik, kaşıntı gibi alerjik tepkilerin sonra huş ağacı polenlenirken, şimdi 30'undan fazlasını etkiliyor. İnsanların
artmasıyla gündelik hayatı sürdürmekte bu iki ağacın da polen mevsimlerinin kendilerini hasta hissetmeleri nedeniy-
zorlananlar için a bilim insanlarından etkisiyle yoğunlaşan daha fazla örtüştüğü görülüyor. le işte verimin düşmesi alerjileri önemli
polen alerjisine karşı
kötü bir haber daha geldi. bir halk sağlığı ve ekonomik sorun ha-
ABD'nin güneydoğusunda ise dağ sedi- line getiriyor.
ön tahmin modeli
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Mic- ri ve selvi ailesinden ardıç gibi yaprak
higan Üniversitesi'nden araştırmacılar geliştirmeye çalışıyor. dökmeyen ağaçların polen mevsimi Bu nedenle araştırmacılar gelecek için
iklim değişikliği ile alerjik reaksiyonu ocak ayında başlıyor. Teksas'ta görülen daha iyi polen tahminleri oluşturmanın
tetkileyen koşulların arttığını gözlem- "Sedir nezlesi" saman nezlesine denk alerji hastalarının değişen iklim koşulla-
ledi. Araştırmacılara göre küresel ısın- geliyor. Bu bölgelerde gelecekte çimen rında belirtileri yönetmelerine yardımcı
ma şiddetlendikçe etkileri daha uzun karbondioksit fotosentezi körükleye- ve otların polenleşme süresinin uza- olacağı görüşünde.
ve daha yoğun polen mevsimlerine yol rek büyümenin artmasına ve daha fazla ması bekleniyor. Ayrıca bazı bölgeler-
açıyor. polen üretimi potansiyeline yol açıyor. de polen mevsiinin artan sıcaklıklarla Bunun için örneğin ağaçların nerede
birlikte erken gelmesi sebebiyle alerji olduğuna dair uydu verilerinden ve saha
POLENLER ARTACAK POLENLER BÖLGELERE GÖRE mevsiminin de daha erken başlayacağı araştırmalardan yararlanarak sıcaklı-
DEĞIŞIYOR tahmin ediliyor. ğın polenlerin ortaya çıkma zamanını
Otlar ve bitkiler tarafından üretilen po- nasıl etkilediğini artık tahmin etmek
lenler bir bitkinin üremesi için erkek 15 farklı polen türünün incelendiği ça- mümkün.
genetik materyalini içeren toz benze- lışma, polen artış miktarının bitki örtüsü
ri taneler. Ne kadar polen üretileceği türlerine bağlı olduğunu ortaya koydu. Bu bilgilerle rüzgar, nispi nem ve yağış
bitkinin nasıl büyüdüğüne bağlı olarak ABD'de yürütülen araştırmaya göre po- gibi meteorolojik faktörleri kullanarak
değişiyor. lenleşme ya da tozlaşma genel olarak havaya ne kadar polen karıştığını anla-
kış sonu ve ilkbaharda yaprak döken mak ve polenlerin nasıl hareket ettiğini
Araştırmaya göre artan küresel sıcak- ağaçlarla başlıyor. Kızılağaç, huş ağacı ve savrulduğunu göstermek de mümkün
lıklar birçok bölgede bitki büyümesi- ve meşe en fazla alerjiye neden olan olabilir
ni artıracak ve bu da polen üretimine yaprak döken ağaçların başında geliyor.
yansıyacak. Daha yüksek sıcaklıklar Bunları dut ve diğer başka ağaçlar takip Farklı polen türlerini ölçmek için yoğun
büyüme mevsimini uzatıyor, bu da po- ediyor. Çim polenleri yaz aylarında daha emek gerektiren bir sürecin sonunda
len yayma süresinin uzamasına neden yaygın hale geliyor ve bunu yaz sonunda veriler derleyen Michigan Üniversite-
oluyor. Ancak sıcaklık denklemin sadece yakup otu takip ediyor. si'ndeki araştırmacılar bütün bu bilgi-
bir parçası. POLEN ÖN TAHMIN MODELIYLE leri bir araya getirerek gerçek zamanlı
İklim projeksiyonları, ülkenin kuzey ÇÖZÜM ARAYIŞI tahmin sunan bir model üzerinde ça-
Araştırmacılar gelecekteki polen artışını bölgelerinde daha büyük sıcaklık ar- lışmalarını sürdürüyor.
potansiyel olarak tetikleyecek daha bü- tışı yaşanacağını ve bu nedenle polen Alerji sorunlarının şimdiden artmaya
yük bir itici güç keşfetti: Araçlar ve ener- mevsimindeki değişikliklerin güneye başladığı bir gerçek. 2021 yılında ya- Kaynak: https://tr.euronews.com/
ji santralleri gibi kaynaklardan yayılan göre daha belirgin olacağını öngörü- pılan bir araştırma, Kuzey Amerika'da
karbondioksit emisyonları. Onlara göre yor. Örneğin, araştırmaya göre ülkenin genel polen sezonunun 1990 yılına göre