Page 8 - BİOMEDYA SAYI 45

08 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ TEMMUZ - AĞUSTOS 2023 www.biomedya.com

SİGARANIN

ÇEVRESEL ZARARLARI

Sigaranın zararları senelerdir yoğun ↗ Dünyada her yıl 5 trilyon izmarit izmaritleri karbon tabanlı yüksek ritten çıkan 9 kimyasal madde N80
bir şekilde dile getirilmiş, birçok ku- üretilirken, sigara ve diğer tütün performanslı bir maddeye tek adımlı adlı çelikten yapılan petrol boruları
rum tarafından her kitleye bu zararları ürünlerinin üretilmesi sırasında bir işlemle dönüştürerek, toplumun ile birlikte incelenmiş ve paslanmayı
anlatmak için yoğun bir çaba sarf edil- kullanılan yöntemler sebebiyle 2 enerji ihtiyaçlarını karşılayan yeşil bir önlediği görülmüştür. Jiatong Üniver-
miştir. Tüm bu çalışmalar sonucunda milyon ton CO2 (karbondioksit) çözümün oluşturacağız” diyerek bu sitesi`nden Jun Zhao, kimyasallarla
sigaranın vücuda zararları her insanın ve 5 milyon ton CH4 (metan gazı) konu ile farklı bir bakış açısı ortaya metal yüzeyin korunabildiğini, demir
kafasında yer etmiş ve “Sigara sağlığa atmosfere karışıyor. koydu. Genellikle selüloz asetat fiber- atomlarının ayrışmasının engellendi-
zararlıdır, akciğerlerde hasara sebep den üretilen sigara filtreleri karbon ğini söyledi. Zhao, aralarında nikotinin
olur.” gibi cümleler neredeyse sıra- ↗ Sigaranın yapımında kullanı- tabanlı materyallerden piroliz yön- de bulunduğu kimyasal maddelerin
danlaşmıştır. Sigaranın vücuda verdiği lın kağıt ve paketlenmesi için temiyle tek adımda üretiliyor. Yan- çelik borulardaki aşınmayla mücadele
zararlar elbette açıktır ve tartışılmaz- kullanılan karton için binlerce ma işlemi sonucunda karbon tabanlı ettiğini vurguladı.
dır. Peki ya çevreye verdiği zararlar ağaç kesiliyor. Her 3000 paket materyallerden ufak gözenekler (por)
nelerdir? Üretim ve tüketim aşama- sigaranın kağıdı için 1 ağaç yok içeren süperkapasitif materyaller Kaynaklar:
larında acaba çevremiz sigaradan ne olmakta. geliştiriliyor. Prof. Yi “Yüksek perfor-
denli etkileniyor? manslı süper kondansatör madde- • http://www.istanbulhalksagligi.
↗ Her yıl 1 milyon kuş yere atılan sinin büyük yüzey alanına sahip ol- gov.tr/duyuru/kampuslerde-iz-
Tütün alışkanlığı 16. yüzyıllarda Avru- izmariti yuttuğu için ölüyor. ması gerekli. Elde edilen çok sayıda marit-istemiyoruz/780
pa’da hızla yayılmıştır. İnsanlar tütünü gözenekte zaten bunu sağlıyor” diyor. • http://www.elektrikport.com/
kullanmaktan keyif almış ve kullanı- ↗ Ülkemizde meydana gelen or- Elde edilen farklı boyutlarda be çok haber-roportaj/kullanilmis-si-
mı arttıkça, doğrudan sigara üretimi man yangınlarının yaklaşık yarı- sayıda olan bu gözenekler yüksek gara-izmaritleri-enerji-de-
de başlamıştır. Özellikle denizcilerin sına sigara izmariti sebep oluyor. güç yoğunluğu sağlıyor ve süper kon- polama-icin-cozum-olabi-
gittikleri yerlere götürmesiyle, sigara dansatörler için hızlı şarj ve boşalma lir/12272#ad-image-0
kullanımı epeyce yaygınlaşmış ve gü- ↗ Sigara filtrelerinde bulunan se- özelliği kazandırıyor. Karbon altyapılı • https://www.ekolojika.com/
nümüze kadar gelmiştir. Her ne kadar lüloz asetat ve plastik maddeler bu materyal elektrota tutturularak, sigaranin-cevresel-zararlari/
sigara kullanımı popülerliğini yitiriyor parçalanmadıkları için doğada üçlü elektrot sisteminde test edilmiş. Yazar : Orhan Atacan
olsa da, küresel çapta tüketim sürek- uzun süre kalıyor. Ardından ise materyallerin elektrolit • http://www.trthaber.com/ha-
li artmaktadır. 187 ülkenin verilerine iyonlarını nasıl emip sonra geri bırak- ber/saglik/her-yil-5-trilyon-iz-
göre, 1980 yılında 721 milyon insan Peki, bu sorunların önüne geçmek için tığı görülmüş. Bu materyal gerçekten marit-uretiliyor-136215.html
sigara içiyordu. Bu sayı 2012 de 967 ne yapılabilir? Sorunu kaynakta azalt- yüksek miktarlarda elektrik enerjisi • http://www.hakkindabilgine-
milyon olarak belirlendi ve günü- ma, yani sigara tüketimini azaltmak, depolayarak grafen ve karbonnano- dir2016.com/sigaranin-cev-
müzde ise bu sayıyı daha da geçtiği aslında en faydalı çözümdür ancak bu tüpler açısından daha yüksek depola- reye-zararlari-nelerdir-4517.
düşünülüyor. Bu artışın en büyük se- zordur ve zaman alır. Sigara içerken ma kabiliyetine sahip olacağı kanısına Aspx#ixzz49xBa4p3y
beplerinin başlıcaları, nüfus artışı ve bir hava filtre sistemi kullanmak, pek varıldı. • http://www.bbc.com/turkce/
kullanan insanlar tarafından özendi- mümkün olmayabilir ya da geçersiz haberler/2014/01/140108_siga-
rilmesi. Maalesef son yıllarda çok ra- olabilir. Geriye kalan tek şey ise iz- Bu konuda ki bir başka çalışmada Ka- ra_rapor
hat gözlemleyebiliyoruz ki, ülkemizde marittir. Ülkemizde birçok kurum, nada’nın Vancouver şehrinde yapıl- • http://www.elektrikport.com/
sigara içme yaşı ilkokul seviyelerine üniversite ve mahallelerde izmarit dı.2020 yılına kadar dünyanın en ye- haber-roportaj/vancouver-iz-
kadar inmiş durumda. toplama kampanyaları başlatılmış ve şil kenti olma hedefi olan Vancouver marit-geri-donusumu-progra-
böylelikle izmaritlerin doğaya rastgele şehrinde, sigara izmaritini geri dönü- mini-baslatti/10167#ad-image-0
Sigaranın zararlarını daha iyi anla- saçılmasının bir parça daha önüne ge- şüme kazandıracak üniteler kuruldu.
yabilmek bunları maddeler halinde, çilmiştir. İzmaritin geri dönüşümünün İnsanlar bu konuda bilinçlendirildi ve
sayısal verilerle inceleyelim: mümkün olup olmadığı ise her zaman tüm izmaritlerin bu dönüşüme katıl-
merak konusu olmuştur. ması hedeflendi.
↗ Öncelikle tütün tarımı sırasında
kullanılan pestisitler toprak ve Bundan birkaç yıl önce Seul Ulusal Çin’de yapılan bir diğer çalışmada ise
suya karışarak kirliliğe sebep Üniversitesi’nden Prof. Jongheap Yi izmaritin çeliği paslanmaktan korudu-
olur. “Yeni geliştirilecek teknikle sigara ğu ortaya çıktı. Suya batırılan izma-