Page 22 - BİOMEDYA SAYI 48
P. 22

22                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  OCAK - ŞUBAT      2024             www.biomedya.com











                                                                         Ortalama gebe kalma yaşı yaklaşık   “Artık bu mutasyonları belirleyebilir, er-
         BABALAR,                                                        10.000 yıl önce düşmüş gibi görünüyor   kek ve kadın ebeveynler arasında nasıl
                                                                                                         farklılık gösterdiklerini ve ebeveyn ya-
                                                                         ve bu kabaca tarımın ortaya çıkışı ve
                                                                         uygarlığın şafağına denk geleceğinden,   şının bir fonksiyonu olarak nasıl değiş-
         250.000 YILDIR                                                  araştırmacılar bunun o dönemdeki hızlı   tiklerini görebiliriz.”
                                                                         nüfus artışıyla ilgili olabileceğini söy-
                                                                         lüyorlar.
                                                                                                         Araştırmacılar önceki araştırmaların
                                                                                                         zaman içinde nesil uzunluğunu tahmin
         ANNELERDEN                                                      Kayıtlı tarih, en iyi ihtimalle yalnızca   etmek için genetik ipuçlarını da kullan-
                                                                                                         dığını, ancak tipik olarak modern DNA
                                                                         birkaç bin yıl öncesine gider ve bunun
                                                                         gibi geniş, nüfus düzeyindeki bilgileri   ile cinsiyetler arasında ve son 40.000
         DAHA YAŞLI                                                      yalnızca arkeolojik kanıtlardan topla-  ila 45.000 yıl boyunca ortalaması alınan
                                                                                                         eski örnekler arasındaki karşılaştırma-
                                                                         mak zordur.
                                                                                                         lara dayandığını belirtiyor.
                                                                         Yeni çalışma, de novo mutasyonlar – aile
                                                                         ağacından miras alınmak yerine kendi-  Wang, “İnsanlık tarihinin öyküsü, çe-
        Bilim adamları, insan evrimi tarihi                              liğinden ortaya çıkan, bir aile üyesinde   şitli kaynaklardan derlenmiştir: yazılı
                                                                         ortaya çıkan DNA değişiklikleri – hak-  kayıtlar, arkeolojik bulgular, fosiller, vb.”
        boyunca erkeklerin ve kadınların ürediği                         kındaki keşfi ele alıyor.       diyor.
        ortalama yaşları belirlemenin yeni bir                           Araştırmacılar, bu yeni genetik değişik-  “Genomlarımız, her bir hücremizde bu-
        yolunu keşfettiler.                                              likleri ve yaşı bilinen ebeveynleri içeren   lunan DNA, insanın evrim tarihinin bir
                                                                         başka bir proje üzerinde çalışırken ilginç   tür el yazmasını sunuyor.
                                                                         bir model fark ettiler. Binlerce çocuktan
                                                                         elde edilen verilere dayanarak, çocukla-  “Genetik analizimizden elde edilen bul-
                                                                         rına geçmeden önce ebeveynlerde olu-  gular, diğer kaynaklardan bildiğimiz bazı
                                                                         şan yeni mutasyonların modeli ve sayısı,   şeyleri doğruluyor, ancak aynı zamanda
                                                                         her ebeveynin gebe kaldığı yaşa bağlıdır.  eski insanların demografisi hakkında
        Modern insanlarda DNA mutasyonlarını   Araştırmaya göre, ortalama bir Homo                       daha zengin bir anlayış sunuyor.”
        inceleyerek, zamanda 250.000 yıl geri-  sapiens babası her zaman ortalama bir   Bu, araştırmacıların 250.000 yıl boyunca
        ye bakmalarına izin veren bir pencere   Homo sapiens annesinden daha yaş-  ayrı erkek ve dişi nesil zamanlarını tah-  Kaynak: Science Alert / www.
        keşfettiler.                     lıydı; erkekler 30,7 yaşında, kadınlar ise   min etmelerini sağladı.  bilimoloji.com
                                         23,2 yaşında ebeveyn oluyor.
        Indiana Üniversitesi Bloomington’da                              Çalışmanın ortak yazarı ve Indiana Üni-
        bir genom bilimcisi olan Matthew Hahn,   Ancak araştırmacılar, yaş farkının son   versitesi filogenetikçisi Richard Wang,
        “Modern insanlar üzerindeki araştırma-  5.000 yılda azaldığını ve çalışmanın en   “Geçmişten gelen bu mutasyonlar her
        mız sayesinde, insanların çocuklarına   son tahminlerinin, kadınların ebeveyn   nesilde birikiyor ve bugün insanlarda
        bıraktıkları DNA mutasyonlarının türle-  olduklarında ortalama yaşının artık 28   var oluyor” diyor.
        rinden çocuk sahibi olma yaşını tahmin   olduğunu gösterdiğini de ekliyor. Bu
        edebileceğimizi fark ettik” diyor.  eğilimin büyük ölçüde, ileri yaşlarda
                                         çocuk sahibi olan kadınlar tarafından
        “Daha sonra atalarımızın hangi yaşta   yönlendirildiği görülüyor.
        ürediğini belirlemek için bu modeli in-
        san atalarımıza uyguladık.”      Bununla birlikte, anne yaşındaki son
                                         zamanlardaki artışın yanı sıra, çalışma,
        Son 250.000 yılda, insanların ortalama   türümüzün varlığı boyunca yeni ebe-
        çocuk sahibi olma yaşının 26,9 olduğunu   veynlerin ortalama yaşlarında dikkate
        buldular. (Bağlam açısından, 300.000 yıl   değer bir tutarlılık buldu. Ekip, zaman
        önce, kabaca türümüzün ilk ortaya çık-  içinde dalgalanmasına rağmen, tarih
        tığı dönemdir.)                  öncesinden beri istikrarlı bir şekilde
                                         artmadığını bildirdi.
   17   18   19   20   21   22   23   24