Page 19 - BİOMEDYA SAYI 48
P. 19

19 19
             www.biomedya.com              OCAK - ŞUBAT       2024    2023     BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
                                            MAYIS - HAZİRAN
             www.biomedya.com
                                                                               BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ

































                                                                               KIZDIĞINDA


                                                                               SİYAHA DÖNEN

                                                                               KÜÇÜK BALIKLAR

                                                                              Derleyen: Feyza ÇETİNKOL



                                                                            Araştırmacılar, küçük Endonezya   Yazarlar, yosun bulunan her iki tankta
                                                                            balıklarının saldırganlıklarını göster-  da erkeklerin birbirlerine saldırdığını
                                                                            mek için renk değiştirdiklerini keş-  tespit etti. Yosun bulunmayan temiz
                                                                            fetti. Çatışma sırasında vücutlarında
                                                                                                        tankta ise herhangi bir saldırı ya da
               TARİHİ ANLAŞMA:                                              siyah lekeler beliriyor. Kendilerini   vücut rengi değişikliği gözlemlenme-
                                                                                                        miştir.
                                                                            siyah beneklerle örtebilen erkekler
               COP28 – FOSİL YAKIT                                          diğer erkeklere ve dişilere karşı daha   Siyah benekli erkekler, dişilere ve
                                                                            saldırgandır.
                                                                                                        beneksiz erkeklere göre daha sık
               DEVRİ SONA ERİYOR                                            Henüz hakemli olmayan ve BioRxiv   saldırmış ve saldırıya uğrama ola-
                                                                                                        sılıkları daha düşük olmuştur. Bu da
                                                                            web sitesinde ön baskı olarak ya-
                                                                            yımlanan yeni bir çalışmada, bilim   siyah benekli erkeklerin “monoton”
                                                                            insanları vücut renklerini değiştire-  türdeşlerine göre daha agresif oldu-
              28. oturumu bu yıl Dubai'de ya-  dece 700 milyon dolar tutarında   bilen erkek balık Oryzias celeben-  ğunu göstermektedir.
              pılan Birleşmiş Milletler İklim   bir taahhüt aldı. İklim politikası   sis’i tanımladılar. Bu küçük balıklar
              Konferansı (COP28), ilk kez "fosil   analisti Joyce Kimutai'ye göre   esasen beyaz renklidir ve Endonez-  Siyah beneği olmayan erkekler sade-
              yakıtları adıyla anan" tarihi bir   bu, iklim krizi etkilerinin tahmini   ya’da Sulawesi’nin güneybatısında   ce benekli balıklar tarafından değil,
              anlaşmayla sona erdi. Anlaşma,   yıllık maliyeti olan 4 trilyon do-  yaşamaktadır.        aynı zamanda dişiler ve aynı benek-
              bu yakıtlardan “uzaklaşma" ta-  ların sadece küçük bir kısmıydı.                          siz erkekler tarafından da saldırıya
              ahhüdünü içeriyor.                                            Araştırmacılar, erkeklerin çatışma sı-  uğramıştır. Dişilere yönelik saldırı-
                                         Bunlarla birlikte COP28'de ve-     rasında siyah lekelerle kaplandığını   lar, balıkların eşler için değil, bölge
              Buna karşın Petrol karteli OPEC   rilen taahhütlerin yetersiz ol-  fark ettiler; lekeler yüzgeçlerinde ve   ve kaynaklar için rekabet ettiklerini
              (Petrol İhraç Eden Ülkeler Ör-  duğu görülüyor. İklim aktivisti   kanatlarında görünüyor. Birçok hay-  göstermektedir.
              gütü), fosil yakıt kullanımını   Vanessa Nakate, "Bize zaten bil-  van vücudunun rengini değiştirebilir:
              bırakmaya  yanaşmadı.  Diğer   diklerimizi anlatıyorlar," diyor   çoğu zaman bu kamuflaj için ya da   Araştırmacılar, koyu renk işaretlerin
              yandan, özellikle yükselen de-  ve ekliyor: "Fosil yakıt dönemi   bir eş bulmak için olur. Bilim insan-  yüksek zindelik ve dövüş kabiliyeti-
              niz seviyeleri nedeniyle felake-  sona ermeli."               ları Oryzias celebensis’in tam olarak   nin bir işareti olarak ortaya çıktığına
              te sürüklenen ada ülkeleri, ik-                               neden siyaha döndüğünü bulmaya   inanıyor. Bu renklenme, rakipleri bas-
              lim değişikliğinin kökenindeki   Kaynaklar:                   karar verdi.                kın erkekten caydırarak kaynakları
              hidrokarbonları "aşamalı hale                                                             savunmak için daha az enerji harca-
              getirmek" için açık bir çağrı     `  https://www.nature.com/  BALIKLAR NEDEN SİYAHA DÖNÜYOR?  masını sağlayabilir.
              bekledi.                      articles/d41586-023-
                                            04025-y -                       Araştırmacılar, erkeklerin vücutla-  Kaynaklar:
              İklim krizine bağlı olarak geri                               rındaki siyah noktaların nedenlerini
              dönüşü olmayan yıkımla karşı     `  www.herkesebilimtekno-    daha fazla araştırmak için bir dizi de-    `  https://www.bizsiziz.com/bi-
              karşıya olan düşük ve orta gelirli   loji.com                 ney gerçekleştirdi. Balıkları üç tanka   lim-insanlari-kizdiginda-siya-
              ülkeler için oluşturulan "Kayıp                               yerleştirdiler: ikisi yosunla kaplıydı   ha-donen-kucuk-baliklar-kes-
              ve Zarar Fonu" ise başta umut                                 – birinde iki erkek ve bir dişi, diğe-  fetti/
              vadetse de şimdiye kadar sa-                                  rinde üç erkek vardı. Üçüncü tankta     `  https://www.biorxiv.org/conten
                                                                            yosun yoktu ve iki erkek ve bir dişi   t/10.1101/2023.12.23.573172v1.full
                                                                            bulunuyordu.
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24