Page 13 - BİOMEDYA SAYI 52

13
www.biomedya.com EYLÜL - EKİM 2024 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ

'GENETİK

HAYALETLER'

ARAŞTIRMASI

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Fransa'dan bilim insanları
tarafından, milyonlarca genetik kod parçası kullanılarak
yapılan yeni bir araştırma, Covid-19 salgınının bir laboratuvar
sızıntısından ziyade pazarda satılan enfekte hayvanlarla
ortaya çıktığını öne sürüyor.

Çalışma için Covid'in erken evrelerinde noktalarda toplanmıştı. sün soy ağacını oluşturmak ve geçmişi- tuvardan kaynaklanma ihtimalinin daha
Çinli yetkililer tarafından toplanan ve ne bakmak için kullandı. Prof. Andersen, yüksek olduğunu savunmuştu.
salgının kökenleri hakkında en değerli ABD'deki Scripps Enstitüsü'nden Prof. "Pandeminin ve pazardaki salgının baş-
bilimsel bilgi kaynaklarından biri olarak Kristian Andersen, "Tek bir tezgah dü- ladığına inandığımız zamanlar örtüşüyor, Prof. Andersen, "'Laboratuvar hemen ya-
görülen numuneler kullanıldı. zeyinde bile, salgının yüksek olasılıkla aynılar," diyor. kında, elbette laboratuvardı, aptal mısın?'
kaynağının pazar olduğunu gösteren çok diye düşünen birçok kişiye göre bu en
Numuneler Ocak 2020'de Çin'in Vuhan tutarlı bir hikaye buluyoruz," diyor. Araştırmalarına göre pandeminin ilk olası senaryo gibi görünüyor. Bu argümanı
kentinde toplanmıştı. günlerinde görülen koronavirüsün tüm anlıyorum." Ancak, artık "pazarın gerçek
Ancak, virüsle aynı anda aynı yerde ol- genetik çeşitliliği pazarda bulunuyor- merkez üssü" olduğunu ve "hatta o pazar
Vuhan'daki hastanelere gizemli bir zatür- maları hayvanların enfekte olduğunu du. Arizona Üniversitesi'nden Prof. Mic- içindeki noktaları" gösteren bol miktarda
reyle başvuranların artmasıyla Huanan kanıtlamıyor. hael Worobey, "Bu büyük, gür evrimsel veri olduğunu söylüyor.
Deniz Ürünleri Toptan Pazarı ile erken bir ağaçtaki küçük bir dal olmaktan ziyade,
bağlantı kurulmuştu. Numunelerde en sık görülen hayvan, pazardaki genetik dizilimler ağacın tüm Pandeminin kaynağı olabilecek hayvan-
rakun köpeğiydi. Deneyler bu hayvanın dallarına yayılmış durumda, bu da genetik ları belirlemek, bilim insanlarının bir
Pazar kapatıldıktan sonra yetkililer, tez- Covid'i hem yakaladığını hem de bulaş- çeşitliliğin aslında pazarda başladığıyla bu kökene dair daha fazla kanıt araya-
gahlar, hayvan kafeslerinin içi ve kesilen tırdığını göstermişti. tutarlı," diyor. bilecekleri yerlere dair ipuçları sağlıyor.
hayvanların kürkünü yüzmek için kul- Ancak, çiftlikler Covid'in ilk günlerinde
lanılan ekipmanlar dahil birçok yerden Pandeminin potansiyel kaynağı olarak ta- Bu çalışmanın, erken vakalar ve pazarla hayvanlarını itlaf ettiği için artık buluna-
sürüntü örnekleri topladılar. nımlanan diğer hayvanlar, 2003'teki Sars bağlantılı hastaneye yatışlar gibi diğer cak kanıt kalmamış olabilir.
salgınıyla da ilişkilendirilen maskeli pal- verilerle bir araya geldiğinde, Covid'in
Bu numunelerle ilgili analizleri geçen yıl miye misk kedisi, beyaz bambu fareleri ve kökeninin hayvansal olduğuna işaret Prof. Worobey, "Büyük olasılıkla şansımı-
yayımlandı ve ham veriler diğer bilim in- Malaya kirpileriydi. Virüsü yayıp yayma- ettiğini söyledi. zı kaçırdık," diyor. Analizde yer almayan
sanlarının kullanımına sunuldu. dıklarını görmek için deneyler yapılmadı. Hong Kong Üniversitesi'nden Prof. Alice
Prof. Worobey, "Şüpheye mahal bırak- Hughes, araştırmanın "iyi bir çalışma"
Şimdiyse ABD ve Fransa'daki bir grup Genetik analizin derinliği, pazarda hangi mayacak şekilde böyle ortaya çıktı" dedi olduğunu söyledi.
bilim insanı, daha da gelişmiş genetik rakun köpek türlerinin satıldığını belir- ve veriler göz önüne alındığında diğer
analizlerin Covid'in ilk günlerini daha leyebilmesini sağladı. Bu türler Güney açıklamaların "oldukça hayali, saçma “[Ancak] pazardaki gerçek hayvanlardan
derinlemesine incelemelerine izin ver- Çin'de yaban hayatında daha yaygın ola- senaryolar" gerektirdiğini belirtti. "Bence alınmamış sürüntü örnekleri olmadan
diğini söylüyor. rak bulunuyordu. Bu, bilim insanlarına şimdiye kadar kanıtların ne kadar güçlü daha yüksek bir kesinlik elde edemeyiz,"
bir sonraki adımda nereye bakacakları olduğu konusunda bir takdir eksikliği diye ekledi.
Bu çalışma kapsamında milyonlarca kısa konusunda ipuçları veriyor. vardı," diye ekledi.
genetik kod parçasını (hem DNA hem de Cambridge Bulaşıcı Hastalıklar Eş Direk-
RNA) analiz ederek Ocak 2020'de pazarda 'ŞÜPHEYE MAHAL BIRAKMAYACAK PANDEMI LABORATUVARDA MI törü Prof. James Wood, çalışmanın pa-
olan hayvanları ve virüsleri bir nevi yeni- ŞEKILDE KAYNAĞI HAYVANLAR' ORTAYA ÇIKTI? zardaki yaban hayvanları tezgahlarında
den canlandırmaları gerekiyordu. salgının başladığına dair "çok güçlü ka-
Araştırma ekibi ayrıca pazarda bulunan Laboratuvar sızıntısı teorisi, virüsün koro- nıtlar" sağladığını söyledi.
Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merke- viral numunelerin genetik kodunu pande- navirüsleri uzun süredir inceleyen Vuhan
zi'nden Prof. Florence Débarre, "Çevre- minin ilk günlerinde hastalardan alınan Viroloji Enstitüsü'nden (WIV) kaynaklan- Ancak, numunelerin pazar kapandıktan
den alınan numunelerle bu hayvanların numunelerle karşılaştırdı. Viral numune- dığını savunuyor. sonra toplandığı ve salgın muhtemelen
DNA ve RNA hayaletlerini görüyoruz ve lerdeki çeşitli mutasyonlar incelemek de haftalar önce başladığı için sonucun kesin
bu hayvanların bazıları [Covid virüsünün] ipuçları sağlıyordu. Bu yer pazar yerinden arabayla 40 dakika olamayacağını söyledi.
bulunduğu tezgahlardalar," diyor. uzaklıkta. ABD istihbarat birimlerinden,
Numuneler, Covid'in pazarda birden çok kazara veya kasıtlı bir sızıntı olup olma- Prof. Wood, yaban hayvanların canlı ti-
Cell dergisinde yayımlanan araştırma so- kez ortaya çıktığını ve hayvanlardan in- dığını araştırmaları istenmişti. Haziran caretini sınırlamak için "neredeyse hiç-
nuçlarında, virüsün pazarda ortaya çıktığı sanlara iki potansiyel yayılma olayı ya- 2023'te, sürece dahil olan tüm kurumlar, bir şey yapılmadığı" konusunda uyardı.
tezini destekleyen bulgular sıralanıyor. şandığını gösteriyor ancak kanıtlamıyor. salgının hem sızıntı hem hayvan kökenli "Virüslerin enfekte hayvanlardan kont-
olma ihtimalinin makul olduğunu açık- rolsüzce bulaşmasının gelecekteki sal-
Buna göre Covid virüsü ve taşımaya yat- Araştırmacılar, bunun, salgının pazar dı- ladılar. gınlar için büyük bir risk oluşturduğunu"
kın hayvanların aynı yerde olduğu tespit şında bir yerde başlayıp pazarda güçlen- da ekledi.
edildi; bazı sürüntülerde hem hayvanın mesinden ziyade pazarın köken olduğu Ulusal İstihbarat Konseyi ve diğer dört
hem de koronavirüs genetik kodu birlikte fikrini desteklediğini söylüyor. kurum, muhtemel kaynağın hayvanlar Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/
gözlemlendi. Bunlar pazarın her yerine olduğunu söyledi. Federal Soruşturma articles/c3e93w4lx93o
eşit bir şekilde dağılmamış; belirli sıcak Bilim insanları ayrıca mutasyonları virü- Bürosu (FBI) ve Enerji Bakanlığı, labora-