Page 16 - BİOMEDYA SAYI 52

16 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ EYLÜL - EKİM 2024 www.biomedya.com

KAYAN YILDIZLAR NEDEN

YEŞİL GÖRÜNÜRLER?

Doğru zamanda doğru yerde sorulan eksik bir soruyu
birlikte cevaplandıracağız bu yazıda.

Ceyda Berceste KARABULUT

Başlarken… Her sorunun ve cevabın bir her gök taşı kimyasal yapısına göre ışık Magnezyum: Magnezyum içeren gök taş- doğru gözlem vakti olan bu yağmurlar
vakti vardır ve bu vakit kişiye özeldir. yayar. Kimyasal yapıyı açmak gerekirse ları yanarken mavi-yeşil ışık ortaya çıkar. gök taşlarının yaydığı renkleri görmek
Küçükken denizin ve gökyüzünün neden her meteorun içerdiği metalin çeşidine Sodyum: Sarı-turuncu renk gözlem- için oldukça güzel bir fırsat. Bunun için
mavi olduğunu sorarız. Sonra bir güz vakti göre renk yaydığını söyleyebiliriz. Ancak lediğinizde bu meteorun sodyum güvenilir gökyüzü gözlem etkinliklerine
ağaçların neden yaprak döktüğünü sor- gök taşları yalnızca içerdikleri elementin içerdiğini söyleyebilirsiniz. Kalsiyum: katılabilirsiniz. Gökyüzü gözlemi için şe-
gularız. Bu yazının konusu olan soruyu çeşidine değil aynı zamanda miktarına İçeriğinde kalsiyum olan gök taşları hirden uzakta ışık kirliliğinin olmadığı
yanıtlamak için meteor yağmurlarına şa- göre de farklı renklerde ışık saçarak yan- yanarken mor ışık ortaya çıkmaktadır. alanları tercih etmelisiniz. Böylece gök
hit olduğumuz bir yaz akşamının uygun maktadır. Evet, bu büyüleyici renkler gök Demir: Yapısında demir bulunan me- yaşları süzülürken onları oldukça net bir
olduğunu düşündüm. Böylece bu soruya taşlarının yanması sonucu ortaya çıkmak- teorlar yanarken sarı ışık yayarlar. şekilde gözlemleyebilirsiniz.
yanıt arama vakti gelen birisi kişisel doğ- tadır. Yeşil başta olmak üzere o parlak Gök taşları yanarken ortaya çıkan renkler
ru zamanında okuyor olduğunuz yazıya renklerin ardındaki gizemi öğrenmek için yalnızca kimyasal içerikleri ile ilgili değil- Bitirirken…
rast gelebilir. Girizgahı daha uzatmadan hangi elementin hangi rengin kaynağı ol- dir. Bu renkler meteorun atmosfere giriş
meteorların, kayan yıldızların ya da bir duğuna bir bakalım. hızına bağlı olarak da değişkenlik gös- Artık uzayda kürek çeken gök taşlarının
diğer adıyla akan yıldızların neden yeşil termektedir. Genel olarak atmosfere hızlı geride farklı renklerde iz bıraktıklarını
göründüklerini ve yalnızca yeşil görünme- Yanan Bir Meteorun Ardından giren meteorlar daha güçlü ışık yayarlar biliyoruz. Bu renklerin arkasındaki gi-
diklerini açıklayacağımız bölüme geçelim. ve mavi tonlarda görülürler. Buna karşı- zemi de ortaya çıkardıktan sonra geriye
Gök taşları atmosfere girdiğinde sürtün- lık yavaş girenler ise kırmızı ve turuncu yalnızca durmayıp göğe bakmak kalıyor.
Meteorlar yalnızca yeşil mi görünürler? menin etkisiyle yanarlar ve ortaya farklı tonlarında ışık yaymaktadır. Bu renkleri Bir gün ışık kirliliği olmayan bir yere yo-
renkler çıkar. Yeşil rengin kaynağı olan ele- görmek için meteor yağmurlarının tarih- lunuz düşerse dikkatlice bakın belki gök
Gök taşlarını birinci gözden görme şansı- ment Magnezyumdur. Eğer sarı renk varsa lerini takip edebilirsiniz. taşlarını görebilirsiniz. Ve iyi bir gözlemci
nız olduysa ya da fotoğraf ve videolarına meteorun içeriğinde demir veya sodyum olursanız belki renklerinin farklı olduğu-
denk geldiyseniz bahsi geçen o dikkat çe- olduğunu söyleyebiliriz. Ağırlıklı olarak Gökte Ahenkle Süzülen Yaşlar nu bile ayırt edebilirsiniz.
kici yeşil renk ile tanışmışsınız demektir. nitrojen veya oksijen içeren meteorlar
Belki de yeşil dışında bir başka göz alıcı yanarken kırmızı ışık gözlemlenir. Renkler Gök yaşlarını bir yaz akşamı gözlemlemek Kaynak:https://leonid.arc.nasa.gov/
renge rastlamışsınızdır. Çünkü bazı me- meteorların metal içeriği hakkında bir için Perseid Meteor Yağmurlarını araş- meteor.html#:~:text=The%20metal%20
teorlar yeşil ışık saçsalar da meteorların kılavuz görevi görür. Peki hangi metal tırabilirsiniz. Temmuz ve ağustos ayla- atoms%20emit%20light,O)%20give%20
saçtığı tek renk yeşil değildir. Temelde hangi rengin ya da renklerin kaynağıdır? rında özellikle ağustos ayının ortasına a%20red%20light.