Page 18 - biomedya_59_sayi
P. 18

18                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  KASIM - ARALIK      2025           www.biomedya.com




































          VAGUS SİNİRİ BEYİN VE DİĞER ORGANLAR



         ARASINDA İLETİŞİM KURAN SİNİR NASIL



         RAHATLATILIR?




         O vücudunuzda beynin verdiği bilgileri ana organlara taşıyan bir

         otoban, ama bırakın onu "eğitmeniz gerektiğini" bilmeyi, varlığından
         bile haberiniz olmayabilir.


         Sosyal medya hesaplarında kısa bir   Bana mırıldanmanın vagus sinirle-  da olsa bir huzur bulmamız için etkili   Latince “gezinmek” anlamına gelen
         gezinti, vagus siniri hakkında sayısız   rini uyardığı ve kalp atış hızımızı dü-  olduğunu söyleyen de.  “vagus” beyinde sağ ve sol olmak üze-
         tavsiye görmeye yetiyor; nasıl iyileş-  şürdüğünü söylüyorlar. Gerçekten de                     re iki kola ayrılarak başlıyor ve bütün
         tirilir,  uyarılır  ve  hatta  ‘sıfırlanır’.  Bu   biraz rahatlamaya başladığımı hisse-  Birkaç minder arayla yanımda uzanan   ana organlar arasında iletişim kurup,
         paylaşımlarda  bunun stres  ve kaygı   diyorum.  Bedenimde  düşük  frekanslı   Sarah bu derslere yaklaşık bir yıl önce   yaşamsal bilgileri sürekli ileri-geri ta-
         seviyelerini azaltacağı iddia ediliyor.  mırıltının titreşimlerini fark ediyorum   gelmeye başlamış. Kendi deneyiminin   şıyor.
                                         ve zihnim biraz sakinlemiş gibi görü-  “hayat dönüştürücü” olduğunu söylü-
         Kauçuk diş fırçası benzeri bir şeyle   nüyor.                   yor; “İlk seanstan sonra ağladım. Sanki   Nefes almak, nabız hızı ve sindirim gibi
         kulağınıza dokunmak, gözlerinizi bir                            beynim ilk kez kendisini kapatmış gi-  üzerine düşünmediğimiz fonksiyonları
         taraftan diğerine kaydırmak, vücu-  Bu somatik (bedenle ilgili olan) sı-  biydi.”               kontrol eden otonom sinir sisteminin
                                         nıfında  yoga terapisti  Eirian  Collinge
         dunuza ufak vuruşlar (tapping) ya da                                                            bir parçası.
                                         bizi, derin nefeslerden, sallanmaya ve
         gargara yapmak.                                                 35 yaşında olan ve ruh sağlığıyla ilgili
                                         vücutlarımıza parmak uçlarıyla hafif
                                                                         zorluklar  yaşadığını  söyleyen  Sarah,   Sistem kısmen şunlardan oluşuyor:
                                         vuruşlar yapmaya (tapping) taşıyan,
         Bunlar, bu siniri “eğitmek” ve sağlığı-                         bunu “beynini diş ipiyle temizlemeye”
                                         nazik hareketlerden oluşan bir akışa
         nızı artırmak için verilen birçok öneri-                        benzetiyor                      ↗    Sempatik sinir sistemi: Bizi vahşi
                                         sokuyor.
         nin sadece birkaçı.                                                                                bir hayvan tarafından kovalan-
                                                                         Sarah’nın partneri Xander buna katılı-  maktan, çok önemli iş görüş-
                                         Sosyal medyada dolaşan tüm teknik-
         Stres düzeyimiz arşa çıkmışken ve 35                            yor ve duygularının daha çok farkında   melerine kadar farklı durumlara
                                         lere inanmıyor olsa da, Eirian kendi
         yaş altındakilerde “tükenmişlik send-                           olmasını sağladığını söylüyor.     hazırlayan “savaş ya da sıvış”
                                         pratiğinde nefes, göz hareketleri ve
         romu” vakaları artarken, sosyal med-                                                               tepkimizi tetikleyen kısım.
                                         bedene  ufak vuruşlar olduğunu  söy-
         yanın  bu içeriklerle  dolup taşmasına                          “Erkekler olarak bunu yapmaya prog-
                                         lüyor.
         ve bunların milyonlarca kez görüntü-                            ramlanmış değiliz. Yetişkinliğimin bü-  ↗    Parasempatik sinir sistemi:  Vü-
         lenmesine şaşmamak gerek.                                       yük kısmında depresyonla mücadele   cudun fren yapmasına ve süku-
                                         Ama ekliyor “Bu bir süreç ve hızlı bir
                                                                         ettim ama şimdi düşüncelerimi tamir   net  haline geri dönmesine  yar-
                                         tedavi yöntemi yok.”
         Önerilen yöntemlerden bazıları saç-                             etmek  yerine,  duygularımla  oturup,   dımcı olmak için vagus sinirine
         ma  görünebilir.  Ama  gerçekten vücu-  Bu yaklaşım, bedenlerimizle dışarıdan   onları kabul edebiliyorum.  bağımlı sistem.
         dumuzdaki bu muazzam “haberciyi”   yeniden bağlantı kurarak sinir siste-
         eğitmek mümkün mü ve bu hayatın   mimizi sakinleştirebileceğimizi öne   “Hayat başa çıkabileceğimden daha   Bu ikisi arasında senkron yoksa sorun-
         stresinden bizi hızlıca arındırabilir mi?  süren bir teoriye dayanıyor.  fazlasını getirdiğinde, işten biraz za-  lar ortaya çıkmaya başlıyor.
                                                                         man alıyorum. Koşuya çıkıyorum, te-
         Bunu deneyimlemek için, Stockport’ta   Bunun  bedenlerimizin  komplike  sis-  pelere tırmanıyorum mesela.  Peki, gerçekten vagus sinirini aktif-
         mumlarla aydınlatılmış bir stüdyoda-  temlerini basite indirgemek olduğunu                      leştirme  girişiminde  bulunarak  kendi
         yım... Kendimi bir grup insanla birlikte,   savunan bilim insanları da var; günü-  “Sinir sistemimi anlamak bunun dev   dengemizi yeniden ayarlayabilir mi-
         sesli şekilde mırıldanırken buluyorum.  müzün yoğun, hızlı dünyasında ufak   bir parçasıydı.”   yiz?
   13   14   15   16   17   18   19   20