Page 17 - BİOMEDYA SAYI 02

www.biomedya.com

Yapay canlı

devrimi!

Bilim insanları, 40 milyon dolar
harcanan 15 yıllık bir araştırmanın
ardından laboratuvarda canlı hücre
yaratmayı başardı. Ancak bilim
dünyası ise endişeli... Yapay canlıyı
üreten uzmanlar, Tanrı’nın rolüne
soyunmakla suçlanıyor. Uzmanlara
göre ‘Synthia’ adı verilen sentetik izler silindi ve yapay DNA’lı hücreler çoğaldı. Böylece aşı ve ilaç yapımı için özel mikroplar üretilebileceği,
bakteri, çok güçlü bir biyolojik silah ortaya, daha önce hiç görülmemiş yeni bir yaşam karbondioksidi hidrokarbon biyoyakıtlara
çıktı. Dr. Venter, 15 yıl süren ve yaklaşık 40 milyon
dönüştürebilecek algler yapılabileceği düşünülüyor.
üretiminin yolunu açabilir ya da dolar harcanan çalışması için, “Artık sadece hayal Ayrıca, bu yeni teknolojiyle birlikte karbondioksidi ve
çalışmalardaki en küçük bir hata gücümüz tarafından sınırlanabileceğimiz yeni bir çağa zehirli atıkları temizleyebilecek çevre dostu böcekler
bile milyonları yeryüzünden silecek giriyoruz” diye konuştu. Ancak bu gelişme, bilim de geliştirilebilmesi bekleniyor.
çevrelerince genel olarak sert tepkilerle karşılandı.
korkunç bir salgına neden olabilir... Bilim - korku
Pandora’nın kutusu
ABD’li bilim insanları, dünyada ilk kez insan yapımı Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden sosyal bilim Bilim dünyasını ve etik çevreleri ayağa kaldıran
gelişme, başrolde Will Smith’in oynadığı ve
DNA kullanarak laboratuvar ortamında canlı bir adamı Kenneth Oye, uzun vadede faydaları ve riskleri
hücre yaratmayı başardı. Doğada var olmayan, bilinmeyen bu adımı, karanlıkta ateş etmeye benzetti. laboratuvar yapımı ölümcül bir virüsten etkilenmeden
özelleştirilmiş organizmaların geliştirilmesinin önünü Sentetik biyoloji üzerine yapılan çalışmaları takip hayatta kalan son insanı canlandırdığı “Ben
Efsaneyim” (I Am Legend) filmini anımsattı. Yapay
açan ve biyolojik mühendislikte devrim yaratan bu eden teknoloji izleme örgütü ETC de, bu durumu yaşama dair ortaya atılan endişe verici teorilerin
sentetik bakteriye “Synthia” adı verildi. “Pandora’nın kutusu” olarak nitelendirerek, deneyi
“korkutucu” bulduklarını açıkladı. bazıları şunlar:
Görülmemiş yeni bir yaşam İnsan Genetiği Uyarısı örgütünden Dr. David King de - Herkesi öldürebilecek güçte bir biyolojik silah
Milyarder biyolog ve girişimci Craig Venter ve ekibi, Dr. Venter’ı “Tanrı rolüne soyunmakla” suçladı. Dr. üretiminin yolunu açabilir.
araştırmaları kapsamında, içeriğinde 850 gen bulunan King, “Esas tehlike, bilim insanlarının doğayı kontrol - En küçük hata, milyonları yeryüzünden silecek
bir DNA kodunu sentezleyerek alıcı bakterinin içine etmeye çalışan dizginlenemez hırsları, pek çok korkunç bir salgına neden olabilir.
enjekte etti. Bunun sonucunda biri doğal, biri yapay insanın deyişiyle Tanrı’yı oynamaya kalkışmaları” diye - Doğanın dengesi geri döndürülemez bir şekilde
DNA taşıyan iki hücre oluştu. Deney esnasında konuştu. bozulabilir.
kullanılan antibiyotikler, doğal DNA taşıyan bakteriyi - Laboratuvar üretimi canlılar, gelecekte doğanın
yok etti ve geriye sadece yapay DNA taşıyan bakteri Peki nasıl kullanılacak? kurallarına ‘uymayabilir’.
kaldı. Birkaç saat içinde, alıcı bakteriye dair tüm Söz konusu dev bilimsel adım aracılığıyla, ileride Kaynak: BBC Türkçe

Superbug İlaca dirençli bakterilerin dünya ekonomisine de 100

her 3 saniyede trilyon dolar ek yük getirmesi bekleniyor.

Raporda şu öneriler sıralanıyor:
1 kişiyi öldürecek • Acilen bir küresel farkındalık kampanyası başlatılmalı

• Araştırmalar için 2 milyon dolarlık bir küresel fon
oluşturulmalı
• Enfeksiyonların yayılmasını engellemek için temiz su
Küresel ölçekte yapılan ve sağlık hizmetlerine erişim artırılmalı
‘Antimikrobiyal Direnç Araştırması, • Tarım ve hayvancılıkta, faydalı olmayan
antibiyotiklere karşı dirençli antibiyotiklerin, özellikle insan sağlığına zararlı
bakterilerin (superbug) etkileriyle BBC Sağlık Muhabiri James Gallagher, sorunun olanların kullanımı azaltılmalı ya da yasaklanmalı
ilgili kötümser sonuçlara ulaştı. yeterince yeni antibiyotik üretilememesi ve • Yeni antibiyotik bulan şirketlere 1 milyar dolar ödül
verilmeli
Araştırmaya göre, hemen adım elimizdekilerin de harcanması olduğunu söylüyor. • İlaçlar yerine aşı kullanımı teşvik edilmeli
atılmazsa 2050 yılında antibiyotiklere Araştırmanın başladığı Haziran 2014’ten bu • Rapor tıp dünyasında ses getirse de, araştırmanın
yana yaklaşık 1 milyon kişi, çeşitli enfeksiyonlar
karşı dirençli bakteriler dakikada 20 nedeniyle hayatını kaybetti. kesin tahminlerde bulunmak için yetersiz olduğunu
düşünenler de var.
kişinin ölümüne neden olabilir. Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü’nden (Médecins
Ekonomiye 100 trilyon dolar ek yük Sans Frontières) Dr Grania Brigden,”Bu rapor ilaç
Raporda, ilaçlara tepki göstermeyen enfeksiyonlarla Araştırmacılar 2050 yılına gelindiğinde yılda piyasasının bu bakterilere karşı ne kadar başarısız
mücadelenin “hızla kaybedilen bir savaş” olduğu ortalama 10 milyon kişinin antibiyotiklere dirençli olduğunu göstermek adına güzel bir ilk adım, ama
belirtiliyor ve “bu durum, terör kadar büyük bir enfeksiyonlar nedeniyle yaşamını yitireceğini özellikle mevcut ürünlere erişimi anlamak için
tehlike oluşturuyor” deniyor. tahmin ediyor. yetersiz” diyor.