Page 12 - BİOMEDYA SAYI 12

12 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ Ocak - Şubat
Cihan Taştan
PhD,
Acıbadem Labcell
Biyoteknoloji, eski
bir bilimi tanımlayan
modern bir kelimedir.
Örneğin, peynir
üretiminde biyo-
enzimler her zaman
gerekli olmuştur.
2018 www.biomedya.com
YENI NESIL ILAÇ
ENDÜSTRISINDE GENETIK
MÜHENDISLIĞININ ÖNEMI
Modern dünyamızdaki farklılık, bugünkü TOP 10 ŞİRKET ilaç miyokardiyal nekroz ve pulmoner
peynir üretiminin çoğunun, mikrobik emboli tedavisinde kullanılır ve inme
kimozin adı verilen bir biyo-mühendislik semptomlarından sonra hastalara
ürünü olan bir enzim versiyonunun • Vericel Corporation uygulanır. Activase ise kan damarlarında
kullanılmasından ötürüdür. Kimozin, doğal • Abbott Laboratories pıhtıları eritir. Activase, bir doku
gen dizisinin yararlı bakterilere klonlamak • Abeona Therapeutics Inc plazminojen aktivatörü (t-PA) olan ve
suretiyle üretilir. • Accredo Health Group Inc
• Insmed Inc rekombinant DNA teknolojisi ile global
ölçekte üretilen bir alteplazdır.
1971-1973 yıllarında yeni bir teknoloji • Affymetrix Inc
• Akorn Inc
yürürlüğe girdi ve daha sonra bilimsel bir • Omni Nutraceuticals Inc Sonuç olarak, organizmaların genomlarının
dönüm noktası haline geldi. Bugüne kadar
birçok biyoteknolojik işlemin temelini • Albany Molecular Research Inc ve proteomiklerin araştırılması ve normal
olarak hücrede sentezlenen proteinlerin
• Alcon Inc
oluşturan, genetik mühendisliği olarak incelenmesi, yeni biyo-farmasötiklerin
da bilinen rekombinant DNA teknolojisi
doğdu. Biyoteknoloji devrimi, rekombinant Rekombinant DNA teknolojisinin bu tasarımında temel oluşturan çok
DNA (rDNA) teknolojilerinin (genetik, kısa zamandaki büyük başarısı, biyolojik sayıda bilgiyi üretir ve biyoendüstri’de
protein ve metabolik mühendislik) özelliklerin mikrobiyal sistemlerde kullanımı için bize muazzam kapılar
geliştirilmesiyle, doğal olarak üretilmeyen moleküler, genetik ve mekanizma açar. Biyoteknoloji böylelikle öyle hızla
hücrelerden geniş bir yelpazede peptit, düzeyinde açıklığa kavuşturulmasına genişleyen bir alandır ki, günümüzde
protein ve biyokimyasal üretilmesini dayanır. İlk ticari başvuru; insan insülininin tedavi edilemez görünen hastalıklardan
sağladı. Şu an yaklaşık 25 yaşında olan mikrobiyal üretimi. İnsülin, glikozun kan muzdarip insanlar, artık CRISPR genom
bu teknoloji, 21. yüzyılda geliştirilen en dolaşımından glikozu bir enerji kaynağı modifikasyonları teknolojisiyle tedavi
önemli teknolojilerden biri haline geliyor. olarak kullanan hücrelere veya depolamada edilebilir bir imkana kavuştu. Bu durum,
Farmasötik ürünler ve endüstriyel enzimler, glikojene dönüştürebilen hücrelere daha önce zarar edecekler düşüncesiyle
dünya pazarında rDNA ile yapılan ilk emilimini kontrol eder. İnsülinin işlevi ilaç araştırma ödeneği açmayan şirketlerin
biyoteknoloji ürünlerindendir. kandaki glikoz seviyesini düzenlemektir. bir anda genetik terapi çalışmalarına
başlamasına sebep oldu. Ülkemizin
Biyokatalizörler, monoklonal antikor Rekombinant DNA teknolojisiyle, E. coli rekombinant DNA teknolojisi ve
teknolojisi, aşı teknolojisi, metabolik bakterisinde insülin sentezi parçaları biyoendüstri’de yapacağı destekler ve
mühendislik ve sadece yakın zamanda proinsülin şeklinde üretilmesi başarıldı. biyo-eşdeğer ürünlerin teşvikiyle bu alanda
özellikle dünyayı kasıp kavuran gen Proinsülin, zincir C ile bağlı A ve B
terapisi (CRISPR vs.) gibi rekombinant zincirlerinden oluşur. E. coli bakterilerine yerli rekombinant ilaç üretimimiz ve genetik
DNA teknolojileri, ilaç endüstrisinde klonlanmış proinsulin kodlayan gen de tedaviler geliştirmemiz hiç uzak değil.
en yaygın olarak kullanılan temel burada ifade edilir. Ortaya çıkan hormon
biyoteknolojik süreçler haline geldi. saflaştırılır ve daha sonra C zinciri Kaynak:
Genetik mühendisliğinin araçlarının ve proteolitik olarak uzaklaştırıldıştan sonra • Stryjewska A. Pharmacological reports.
biyoteknolojinin ilaç endüstrisi üzerinde İnsülin ilacı olarak kullanıma ve satışa hazır Biotechnology and genetik engineering in the new
büyük bir etkisi oldu. Yeni dünya düzeninde hale getirilebiliyor. drug development. 2013
Endüstri 4.0’ı takip edebilen girişimci • Plunkett Research, Ltd. Biotechnology, Drugs &
şirketler milyar Dolar’larca olan büyük bir İkinci örnek, Activase®, Genentech Genetics Industry Market Research
pazarın (Biyoendüstri) hakimi oldular. Inc. tarafından üretilen bir ilaçtır. Bu