Page 7 - BİOMEDYA SAYI 14
P. 7
07
www.biomedya.com Mayıs - Haziran 2018 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
ÇİPTEKİ BAKTERİ
(BACTERİA ON A CHİP) HASTALIKLARIN
TESPİTİNDE YARDIMCI OLABİLİR
Sinem Solak, MSc
Genetik olarak özel tasarlanmış, çok düşük problemleri tespit etmede kullanılabilen, sensörlerin, düşük güçlü elektronik chip’ uygulamalarını incelemek fayda
güçte çalışan sensörler mide kanamalarını genetik olarak tasarlanmış bakteriler cihazlarla birleştirilmesini sağlıyor. sağlıyor.
tespit edebiliyor. içeren, sindirilebilir sensörler tasarladılar. Bakteriden insan vücuduna dair elde
“Bacteria-on-a-chip” uygulamaları son edilen bilgi, kablosuz olarak aktarılıp LAB ON A CHIP NEDIR?
MIT (Massachusetts Institute of zamanlarda önem arz eden araştırma akıllı telefondan veya bilgisayarlardan
Technology) araştırmacıları, mide konularının başında geliyor. Bu yaklaşım, görüntülenebiliyor. Bu araştırmaları Lab-on-a-chip (LOC) farklı işlevlere
kanamalarını ve diğer gastrointestinal yaşayan canlı organizmalar içeren yakından takip edebilmek için ‘lab on a
sahip birçok laboratuvar ve test
cihazının özelliklerinin birleştirilerek
milimetrekareden birkaç
santimetrekareye uzanan boyutlarda
çiplere sığdırılmasıdır. Otomasyon
ve High-throughput screening (HTC)
alanlarında kullanılır. Özellikle küresel
sağlık ve point of care (hasta başında,
anında test sistemleri) uygulamalarında
sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır.
Bu gelişmeler, insan vücudundan
gelen biyolojik sinyallerin neredeyse
yakın zamanlı tespiti sayesinde sağlık
uygulamalarında yeni tanı yöntemlerinin
gelişmesine imkân veriyor.
Araştırmacılar yeni çalışmalarında,
24 Mayıs Science dergisinin online
versiyonunda yayınlan, kanda bulanan
bir madde olan Hem’e (Hemoglobinde
bulunan demirli-porfirin protein)
tepki veren bir sensor tasarladılar.
Aynı zamanda iltihap bulgusu olan
molekülleri tespit eden farklı sensörler
de design ettiler.
İlk uygulamada araştırma ekibi,
gastrointestinal kanama takibi
üzerinde yoğunlaştı. Araştırmacılar,
öncelik olarak E. coli bakterisinin
probioyotik bir türünü tasarladılar.
Bu genetik döngü bakterinin kandaki
‘hem’ maddesiyle karşılaştığında ışık
yaymasına imkân verdi. Sensor, içinde
bulunan fototransistorler sayesinde
bakteriden yayılan ışığı ölçerek bilgiyi
mikroişlemciye aktarmayı başardı.
Mikroişlemci, bilgiyi kablosuz olarak
bir bilgisayara veya akıllı telefona
gönderiyor. Araştırmacılar, bu datayı
analiz edebilen bir Android uygulama da
geliştirdiler.
Sensor, domuzlar üzerinde test edilerek
midedeki her türlü kanamayı doğru
tespit etmeyi başardı. Tek kullanımlık
olabilen ya da belli bir süre midede
kalarak sürekli takibe imkân veren bu
uygulama, kanama riski taşıyan ülser
hastalarının endoskopi uygulamasına
girmeden takip edilebilmesine imkân
veriyor.