Page 21 - BİOMEDYA SAYI 21
P. 21
21
www.biomedya.com Temmuz - Ağustos 2019 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
bipolar bozukluğun hafif bir türünü ifade yakınlarının ve arkadaşlarının dâhil
eder. Eğer bir yılda dörtten fazla hastalık edilmesi faydalı olur. Böylece terapist,
epizotu görülürse, bir ‘Rapid-Cycling’den hastalığın o ana kadarki seyrini daha iyi
(rapid = hızlı, cycling = döngü) söz edilebilir. değerlendirebileceği ek bilgi edinmiş olur.
Bipolar-I bozukluğunda her 100 hastadan Zira hastanın yaşadığı ile yakın çevresinin
90’dan fazlasında birden fazla epizot algıladığı çoğu zaman birbirinden çok farklı
görülür. Manik epizotlar çoğu hastada oluyor.
depresif epizotlara göre daha seyrek
ortaya çıkar. Bu yüzden depresyon, Buna ek olarak bir muayene (örneğin kan
hastalığın seyrini sık sık belirler. Bipolar-I tahlili, bilgisayarlı tomografi) yapılarak, söz
bozukluğu hastası bir insan, ortalama konusu değişikliklerin mesela guatr sorunu
olarak yaklaşık sekiz hastalık dönemi gibi bedensel bir nedeni olmadığına emin
geçirir. Bunların seyri kişiden kişiye çok olunur.
farklıdır ve çeşitli faktörlere bağlıdır.
Diğerlerinin yanı sıra etkili olan faktörler; Bipolar bozukluk nasıl tedavi edilir?
hastalığın başladığı yaş, cinsiyet veya Hastanın kendi kendini yönetmesini
başka ruhsal hastalıkların olup olmadığıdır. sağlamak ve hastaya şahsi sorumluluk
yüklemek, sanıldığından daha etkili olabilir.
İntihar riski, sağlıklı insanlara göre 20 ila Bipolar bozuklukları olan insanlar bunun
30 kat daha yüksektir. Her 100 hastadan için bir psikoterapiye başlarlar. Çoğunlukla
yaklaşık 25 ila 50’si ömrü boyunca bu psikoterapiler ilaçla da desteklenir.
bir intihar teşebbüsünde bulunur ve Bununla, bir bipolar hastalık dönemine
bunlardan yaklaşık 5 ila 15’i intihar sonucu ait güncel rahatsızlıkların dindirilmesi
ölür. ve geleceğe yönelik olarak önlenmesi
Suizid düşünceleri veya bir suizidin hedeflenir. İlaçlar, tekrar eden bipolar
(intiharın) önceden bildirilmesi her epizotları tamamen önleyemese bile
hâlükârda ciddiye alınması gereken hafifletir veya bir sonraki epizota kadar
durumlardır, zira her 10 intihardan 8 ila 9’u olan süreyi uzatır.
önceden bildirilir. Akut intihar düşüncesi Psikoterapi yöntemleri çok etkili olarak HİNDİSTAN’DA BAZI
durumlarında acilen terapi yardımı alınması bilinirler. Bu durum özellikle hastanın
lazımdır. Burada “akut” kavramıyla kişisel sorunları ve güçlü yönleri dikkate
kastedilen, bir kişinin somut olarak hayatını alınıp, hasta yakınları terapiye dahil ÇOCUK ÖLÜMLERİNDEN
sonlandırmayı düşünmesi ve bunu nasıl edildiğinde geçerli olur. Hastanın onay
yapacağını planlamasıdır. Ancak hasta için vermesi şartıyla, bunun mümkün
bu yardımı almak çoğunlukla çok zordur. olduğunca henüz terapinin başında LİÇİ MEYVESİ SORUMLU
gerçekleşmesi gerekir. Uygun bir
Bipolar bozukluk nasıl oluşur? terapiye başlanabilmesi için çoğunlukla
Kesin sebebi bugüne kadar tespit ilaç tedavisiyle psikoterapi tedavisinin TUTULUYOR!
edilememiştir. Günümüzde bipolar bileşiminin uygulanması gerekli ve anlamlı
bozukluğun multifaktöriyel bir hastalık olur.
olduğu düşünülmektedir. Bu, birden fazla
faktörün çeşitli kombinasyonlar halinde Hastanın arkadaş ve yakınları neler
hastalığa sebep olabileceği anlamına yapabilir?
geliyor. Genlerdeki değişim; beyindeki Bir bipolar bozukluğun farklı epizotları, Hindistan'ın Bihar eyaletinde 100’den fazla çocuk
mediyatör maddeler sistemindeki değişim hastanın akraba ve yakın arkadaşları
veya hormonal değişiklikler gibi biyolojik için çok sıkıntılıdır. Hastalık hakkında beyin iltihabı nedeniyle hayatını kaybetti. Hastalığa
nedenler, bu faktörler arasında yer alır. mümkünse hasta partnerinizle veya aile neden olan virüsün, liçi meyvesinden bulaştığı
Aynı şekilde çevresel faktörler de bir rol bireyinizle birlikte iyi bilgi edinmeniz,
oynayabilir; örneğin devamlı stres, bir hastanın hem sık sık birbiriyle çelişen düşünülüyor..
yakınını erken kaybetme durumları ya da söz ve davranış biçimleriyle, hem de
cinsel, duygusal veya bedensel istismar dalgalanan ruh haliyle başa çıkabilmenize Bihar eyaleti, Haziran ayının başından Çin kökenli liçi meyvesi, Güney Asya ve
gibi travmatik tecrübeler. yardımcı olur. beri Akut Ensefalit Sendromu (AES) Güney Amerika’da yetişiyor. Kral meyvesi
Bir hastalık dönemi boyunca ortaya çıkan salgını ile mücadele ediyor. Sağlık yetkilisi ve aşkın meyvesi olarak da bilinen liçinin,
Bu tür faktörler baz alındığında insanların ruhsal krizlerin üstesinden gelebilmeleri Ashok Kumar Singh, hastaların çoğunun 3 cm çapında yuvarlak oval bir şekli var.
ruhsal hastalıklara yatkınlıkları farklı için hasta yakınlarının aynı zamanda kanında ani bir glikoz kaybı görüldüğünü Sert kırmızı bir kabuğa sahip olan liçinin
oluyor. Örneğin, insanın hayatına sıkıntı hem sakin hem dikkatli olmaları gerekir. söyledi. Bu salgınların 1995’ten beri her içi yarı saydam, beyaz, üzümsü, yumuşak
verici bir olayın girmesi, bazı kişilerde Yakınların; hastaya destek olunması ile yıl yaz aylarında aynı bölgelerde, tipik bir yapıdadır. Yüksek C vitamini ve lif
bipolar bozukluk gibi bir ruhsal hastalığın hastaya sınır konması arasındaki dengeyi olarak liçi mevsimi ile aynı zamana denk kaynağı içeren liçi; kalsiyum, selenyum,
tetikleyicisi olabilir. korumaları, hastanın derdini paylaşmaları geldiği belirtildi. bakır, fosfor, magnezyum bakımından da
ve kendi çıkarımları hakkında hastaya geri zengindir.
Bipolar bozukluğunuz olup olmadığını bildirimde bulunmaları gerekir. ABD’li araştırmacılar birkaç yıl önce,
nasıl anlarsınız? beyin iltihabı hastalığının meyvede Literatürde litchi, lychee, lichee olarak
Ruh halindeki “aşırı” dalgalanmaları Bu dengeyi korumak, çok sabır gerektiren bulunan toksik bir maddeyle geçen liçi; yüksek oranda C vitamini
muayene ettirmesi konusunda ısrar uzun bir öğrenme sürecini ifade eder. bağlantılı olabileceğini söylemişti. içeren bir meyve. Ortalama 9 adet liçi
edenler, birçok durumda hastanın Hasta yakınları için oluşturulmuş kendi Araştırmacılar ayrıca felç ve akli durumun meyvesi, günlük C vitamini ihtiyacını
yakınlarıdır. Bir bipolar hastalığa konulan kendine yardım grupları, hastalığın kötüleşmesiyle ölüme neden olan
teşhis "klinik teşhistir", yani hastalığın zorluklarıyla başa çıkılabilmesi için destek hastalığın nedenini ortaya çıkarmak için karşılamaya yeterlidir. Bu özelliği ile
varlığını veya yokluğunu kanıtlayabilecek ve ilham verir. daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu bağışıklık sitemini güçlendiriyor ve vücut
laboratuvar değerleri yoktur. söyledi. direncini artırmaya yardımcı oluyor. Lifli
Kaynak: Psychenet.de bir meyve olduğundan tok tutma özelliği
Gerçekten bir bipolar bozukluğun Chamki Bukhar adı verilen hastalık, ile kilo kontrolü sağlayanlar için faydalı
olup olmadığını tespit etmek için, bir 2014’te de 150 çocuğun ölümüne neden olan liçi, metabolizmayı hızlandırarak
psikoterapistle ayrıntılı bir görüşme olmuştu. Liçi meyvesinin Bangladeş ve kilo vermeye yardımcı olur. Tatlı bir üzüm
yapılması gereklidir. Burada eğer hasta Vietnam’da yetiştiği bölgelerde nörolojik lezzetinde olan liçinin diyabet hastaları
kabul ederse, teşhis işlemine hastanın hastalık salgınları da gözlenmişti. tarafından dikkatli tüketilmesi gerekiyor.