Page 12 - BİOMEDYA SAYI 22

12 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ Eylül - Ekim 2019 www.biomedya.com

ÇEVRE

DOSTU

NÖRO- AYRI BİR CANLI

TOKSİN, TÜRÜ OLAN

SITMA İLE MANTARLARIN

MÜCA- ESRARENGİZ

DELEDE DÜNYASI

KULLANI-

LABİLİR

Mantarlar genelde bir bitki olarak kabul öğrenme yeteneğini geliştirir bedensel ve
edilir. Oysa mantarlar nev-i şahsına zihinsel gelişimi destekler. Bol miktarda
Araştırmacılar, sadece zararlı münhasır bir canlı türü. Mantarın demir minerali içeren mantar kansızlığa
sivrisinekleri öldürmeye cildi güzelleştirmesinden migrene iyi iyi gelir, bağışıklık sistemini güçlendirerek
yarayabilecek türde bir nörotoksin gelmesine, tarihte uygarlıkların mantarı hastalıklara karşı direnci arttırır. Mantar
keşfetti. nasıl gördüğünden Türkiye’de kaç tür lif protein ve B vitamini açısından yararlı
olduğuna kadar, mantarların dünyasından olduğu için metabolizmayı düzenler.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, dikkat çekici bilgileri sizler için derledik. Şapkalı mantarın ise; adı üstünde,
her yıl yaklaşık 429 bin kişi sıtma şapkaya benzer yapısı vardır. Vitamin Zehirli mantarların tadı yenilebilen
yüzünden hayatını kaybediyor. ve protein açısından zengindir. Doğada mantarların tadından farklı değildir
Sivrisineklerden korunmak için bulunan birçok mantar türü zehirlidir ve ve görünüş olarak da birbirlerine çok
ilaç kullanmak oldukça yaygın ayırt edilmesi zordur. Mantarın yetiştiği benzeyebilirler Bu nedenle doğada
bir davranış olmasına rağmen ortam itibariyle bazı mikroorganizmalar yetişen mantarların zehirli olup olmadığını
geleneksel böcek ilaçlarının mantarın üzerinde bulunabilir. Doğada ancak bir mantar bilimci ayırt edebilir.
diğer hayvanlar ve insanlar için yenebilen ve zehirli mantarlar yan yana Bu nedenle kültür mantarı tüketmek
de zehirli olduğunu biliyoruz. yetişebilir. sağlık açısından daha doğrudur. Yağ
Ancak yakın zamanda yapılan bir Küf mantarı; ekmek, elma, peynir gibi içeriği bakımından fakir olan mantar,
çalışma sayesinde, sadece zararlı besinlerin küflendirir. Bu sayede bitki şişmanlatmaz ve kilo vermek isteyenler
sivrisinekleri öldürmeye yarayan ve hayvan atıklarının çürümesini sağlar. tarafından rahatça tüketilebilir. Çocukların
bir nörotoksin bulundu. Peynir küfünden penisilin adındaki diş ve kemik sağlığı için oldukça önemlidir.
antibiyotik üretilir. Dişleri ve kemikleri güçlendirir A, D, B ve
“PMP1” adı verilen bu nörotoksin, K vitamini içerir. İçerisinde bolca mineral
botulinum toksini ve tetanoz bulunur kalsiyum potasyum fosfor
toksiniyle (her ikisi de insanlar demir çinko ve bakır içerir. İçerdiği çinko
için oldukça zehirleyici) ilişkili Kültür mantarı olarak bilinen “Agaricus sayesinde cildi güzelleştirir ve yaraların
olsa da; PMP1 herhangi bir Bisporus” ise özel olarak yetiştirilen beyaz iyileşmesini hızlandırır, migreni önler.
omurgalı hayvanı ve hatta diğer şapkalı mantardır. Bu mantarın toprak
böcekleri etkilemiyor. Fareleri üzerindeki şapka şeklindeki bölümü Günümüzde 70 farklı ülkede üretimi
bu nörotoksine maruz bırakarak tüketilir kültür mantarlarının toprağın alt yapılmaktadır. Yıllık ortalama 2 milyar
deney yapan araştırmacılar, hiçbir bölümündeki kökleri organik maddelerin dolarlık bir pazara sahip olduğu
olumsuz etki görmedi. Öte yandan ayrıştırılarak hayatsal faaliyetler için bilinmektedir. Türkiye’de ise 40 farklı
anofel sivrisinekler PMP1’e maruz Maya mantarı; çok küçüktür, gözle organizmanın kullanımına sunar. yenilebilir mantar türü vardır.
kalınca öldü. görülemez. Hamurun mayalanmasını,
üzüm suyundan şarap ve bira yapılmasını Mantarların dünyasından ilgi çekici Bitkiler güneş ışığı ile besin ve oksijen
PMP1’in diğer hayvanlar sağlar. detaylar üreterek, hem kendi besinini hem de
üzerindeki etkisini görmek için Firavunlar mantara çok büyük değer diğer canlıların beslenmesini sağlar. Fakat
daha fazla deney yapılması gerek. vermiş. Çinliler sağlıklı bir gıda maddesi mantarlar kendi besinini üretemezler.
Bu gelişmenin ardından, sıtmanın olarak görmüş. Yunanlılar savaşçılarına Fotosentez yapmazlar. Aldıkları hazır
sık sık görüldüğü ülkelerde güç veren bir güç kaynağı olarak kabul besinle beslenirler. Üstelik bitkilerin
kullanmak üzere PMP1 temelli etmiş. Romalılar ise tanrının hediyesi çürütüp toprağa karışmasını sağlarlar. Bu
böcek ilacı geliştirilmesi ümit olarak görmüş ve adına festivaller nedenle bitkilerden bağımsız farklı bir tur
ediliyor. PMP1’in doğasından düzenlemiş. olduğu kabul edilir.
ötürü, üretilecek olan böcek
ilacı protein temelli olacağından Mantarların faydası sayısız. Mantarlar Kaynak: gaiadergi.com / Ayşenur Özdemir
çevreye de zarar verilmeyecek. Parazit mantarları; hastalık yapar. yorgunluğu giderir, sinirlere iyi gelir,
Pamukçuk, saçkıran, el, ayak ve göze ve vücuda kuvvet verir, bedenin
Kaynak: Nature Communications tırnaklarda hastalık yapan mantarlardır. gelişmesine yardımcı olur, düşünme ve