Page 9 - BİOMEDYA SAYI 23
P. 9

09
              www.biomedya.com                        Kasım - Aralık         2019     BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ



































        İKLİM                           gereksiniminin altını çiziyor. Küresel   yanı sıra Vibrio bakterisinin birçok türü,   ergenler, kadınlar, yaşlılar üzerindeki
                                        ısınmayı en fazla 1,5°C ile sınırlamak için
                                                                          deniz yüzey ısısı ve tuzluluğundaki
                                                                                                        etkilerine yer verdiğini görüyoruz. Özellikle
        DEĞİŞİKLİĞİ                     CO2 emisyonlarında 2019-2050 arasında   değişiklikler nedeniyle yaygın   iklim değişikliğinin çocuklar üzerindeki
                                        yıllık en az %7,4 azaltım gerekiyor.
                                                                          enfeksiyonlara neden oluyor. Türkiye’de
                                                                                                        uzun dönemli ve kalıcı etkilerini vurgulayan
                                                                          ise kıyı bölgelerinin %60’ının ishalli
                                        Yüksek karbon emisyonları ve iklim
                                                                                                        rapor hiçbir çocuğun sağlığının iklim
        ÇOCUKLARIN                      değişikliğinin mevcut şekliyle devam   hastalıklara yol açan Vibrio bakterisi için   değişikliği nedeniyle etkilenmemesi
                                        ettiği bir senaryoda bugün dünyaya
                                                                          elverişli olduğu tespit edildi. Bu oranın
                                                                                                        gerektiğini belirtiyor. Vücutları ve bağışıklık
                                        gelen bir çocuk, 71. yaş gününde yaklaşık
                                                                          1980’li yıllara göre %10 arttığı görülüyor.
        SAĞLIĞI İÇİN                    4˚C ısınmış bir dünya ile karşılaşacak.   •  Paris Anlaşması’nın uygulanması, bugün   sistemleri hala gelişmekte olan çocuklar,
                                                                                                        iklim değişikliği ve dış ortam hava
                                        Bu durum, gelecek neslin sağlığının,
                                                                          doğan bir çocuk 31 yaşına geldiğinde
                                                                                                        kirleticilerine karşı daha duyarlılar. İklim
        YAŞAM BOYU                      hayatlarının her aşamasında tehdit altında   küresel ölçekte 2050 net sıfır emisyon   değişikliğine sebep olan emisyonların en
                                                                          hedefine ulaşıldığı bir dünya anlamına
                                        olması anlamına geliyor.
                                                                                                        büyük kaynaklarından biri olan kömürden
                                                                          geliyor. Bu durum, gelecek nesiller için
        RİSK OLUŞ-                      Raporun öne çıkan bulguları şöyle:  daha sağlıklı bir geleceğin güvence altına   elektrik üretiminin yarattığı hava kirliliği;
                                                                                                        akciğer işlevinin azalmasına, astımın
                                                                          alınmasını sağlıyor.
                                        •  Bugün doğan bir çocuk, fosil yakıtlar
                                                                                                        kötüleşmesine, kalp krizi ve felç riskinin
                                          ve artan sıcaklıkların etkisiyle ergenlik
        TURUYOR                           ve yetişkinlik dönemleri boyunca daha   Küresel çapta kömür dahil fosil yakıtlardan   artmasına sebep oluyor. Erken çocukluk
                                                                        kaynaklı CO2 emisyonu 2016-2018
                                          fazla toksik hava soluyacak. Bu durum,
                                                                                                        döneminde iklim değişikliğinin oluşturduğu
                                          özellikle akciğerleri gelişmekte olan   arasında %2.6 artış gösterdi. Fosil yakıtlar   sağlık etkileri yaşam boyu birikimli olarak
                                          gençlere zarar veriyor. Bu nedenle hava   içinde sadece kömürden kaynaklı hava   devam ediyor”.
                                          kirliliği; akciğer işlevinin azalmasına,   kirliliğinin 2016'da yaklaşık 1 milyon erken
                                          astımın ilerlemesine, kalp krizi ve felç   ölüme neden olduğu hesaplandı. Küresel   Lancet raporu yazarları, iklim değişikliğinin
                                          riskinin artmasına sebep oluyor.  ölçekte tüm fosil yakıtlardan kaynaklanan   büyük ölçekli sağlık etkilerine ilişkin
           1823 yılından beri           •  Bugün doğan çocuklar ergenlik   erken ölümler (PM2,5 kirleticilerine bağlı)   belirledikleri 4 temel eylem alanında
           dünyanın en prestijli          dönemine geldiklerinde hava kirliliğinin   ise 2,9 milyona ulaştı.   harekete geçilmesi için çağrıda bulunuyor.
           ve etkili hakemli tıp          etkisi daha da artmış olacak. Modelleme   Paris Anlaşması hedefleriyle uyumlu
                                          çalışmalarına göre 2016'da dünya
           dergilerinden biri olan        genelinde fosil yakıtlardan kaynaklı hava   bir dünya, bugün doğan bir çocuğun   1. Dünya çapında kömürlü termik
                                                                                                         santrallerin tamamının hızla ve acilen
           Lancet’te yeni bir             kirliliği (PM2,5) nedeniyle-440.000'i   İngiltere’de altı yaşına geldiğinde kömür   kapanmasını sağlamak.
                                                                        kullanımının sonlandığı; güneş ve rüzgâr
                                          kömür üretimi ve tüketiminden
           araştırma yayımlandı.          olmak üzere-2,9 milyon erken ölüm   enerjisi kullanımı sebebiyle tüm ülkenin   2. Yüksek gelirli ülkelerin, düşük gelirli
                                          gerçekleşti. Türkiye’de ise fosil yakıt   havasının daha temiz olduğu bir dünya   ülkelere yardım etmek amacıyla
                                          kaynaklı hava kirliliğine bağlı erken   anlamına geliyor.      2020’ye kadar yıllık 100 milyar ABD
        İklim değişikliğinden kaynaklanan geniş   ölümler 11.000’i kömür kaynaklı olmak                  doları değerinde uluslararası iklim
        çaplı sağlık etkilerini inceleyen araştırma,   üzere toplam 26.000.  Fransa’da ise bugün doğan bir çocuk 21   finansmanı taahhütlerini yerine
        artan sıcaklıkların ve hava kirliliğinin   •  Sıcaklık artışının, yetersiz beslenme   yaşına geldiğinde benzinli ve dizel araç   getirmesini sağlamak.
        bugün doğan bir çocuk için yaşam boyu   ve artan gıda fiyatları gibi sonuçlarının   satışı yasaklanmış olacak. Aynı şekilde   3. Yürüyüş ve bisiklet kullanımının
        sağlık etkileri olduğunu gözler önüne   yükünü en çok çocukların taşıyacağı   Paris Anlaşması; bugün doğan bir çocuğun   artırılması için erişilebilir, maliyet
        seriyor. Temiz Hava Hakkı Platformu’nun   öngörülüyor. Küresel ölçekteki verim   31 yaşına geldiğinde gelecek nesillerin   etkin, verimli toplu taşıma ve aktif
        açıklamasına göre, Lancet'te yayımlanan   potansiyeli geçtiğimiz 30 yılda,   daha temiz hava, güvenli içme suyu ve   ulaşım sistemlerinin, bisiklet yolları,
        “Lancet Geri Sayım” adlı yeni rapor; iklim   mısırda %4, kışlık buğdayda %6, soya   besin değeri yüksek gıdaların güvence   bisiklet kiralama veya satın alma gibi
        değişikliğinin hali hazırda çocukların   fasulyesinde %3 ve pirinçte %4 gerilemiş   altına alındığı, küresel ölçekte 2050   programlarla geliştirilmesini sağlamak.
        sağlığına zarar verdiğini ve Paris Anlaşması   durumda.         net sıfır hedefine ulaşıldığı bir dünyada
        hedeflerine ulaşılamadığı durumda   •  Bulaşıcı hastalıklardaki artıştan en çok   yaşaması anlamına geliyor.  4. İklim değişikliği sebebiyle oluşacak
        bir neslin tamamının refah seviyesini   etkilenecek kesimin de çocuklar olması                   sağlık hasarının acil durum ve sağlık
        etkileyeceğini ortaya koyuyor.    öngörülüyor. Enfeksiyon hastalıklarının   Raporu değerlendiren Temiz Hava Hakkı   hizmetleri kapasitesini etkilememesi
                                          yayılmasına sebep olan iklim koşulları   Platformu Halk Sağlığı Uzmanları Derneği   amacıyla sağlık sisteminin uyumuna
        Rapor küresel ölçekte Birleşmiş Milletler   açısından 2018 yılı kayıtlara geçen en   temsilcileri şu açıklamayı yapıyor; “Lancet   yönelik büyük ölçekli yatırım yapmak.
        tarafından kabul edilen iklim hedeflerine   kötü ikinci yıl oldu. İklim değişikliği İklim   Geri Sayım 2019 Raporu’nun; iklim
        ulaşmak ve gelecek neslin sağlığını   değişikliğine duyarlı enfeksiyonlar olan   değişikliğinin toplumdaki savunmasız ve   Kaynak: www.thelancet.com/journals/lancet/
        korumak için, enerji sektöründeki dönüşüm   Sıtma ve Deng ateşi gibi hastalıkların   kırılgan gruplar olan bebek ve çocuklar,   article/PIIS0140-6736(19)32596-6/fulltext
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14