Page 18 - BİOMEDYA SAYI 27

18 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ Temmuz - Ağustos 2020 www.biomedya.com

İLK KEZ TÜRK BİLİM

KADINI AMERİKAN

ULUSAL BİLİMLER

AKADEMİSİ

ÜYELİĞİNE SEÇİLDİ

MEGA-ÇAD GÖLÜ

DÜŞÜNÜLENDEN DE

HIZLI KURUDU

Proceedings of the National sonra, birçok değişkenin etkisi ile
Academy of Sciences'da yağmurlar bir şekilde azalmaya
yayımlanan makalelerinde; Simon başladı ve gölün küçülmesine
Armitage, Charlie Bristow ve Nick sebep oldu. Bu değişimin konu
Drake Mega-Çad Gölü'nün göl olduğu zaman aralığı yaklaşık 1.000
Dünyanın en seçkin bilim kurumlarından seviyesinin tarihsel yapılanma ve yıl öncesine denk geliyor ki bu daha
değişme sürecini ve bunu nasıl önce düşünülenden çok daha yakın
Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi’nin 157 incelediklerini detayları ile açıklıyor. bir tarihe denk düşüyor.
yıllık tarihinde ilk kez bir Türk bilim kadını ‘üye’
Yıllar boyunca bir zamanlar Gölün kuruyan kısımlarında
olarak seçildi. Kamerun, Nijer, Çad ve Nijerya bulunan canlı fosilleri, kuruyan
sınırlarında bulunan dev Mega-Çad kısımdan rüzgârlarla Dünya'ya
Gölü'nün bugüne ulaşmış hali ile dağılmış olma ihtimali bulunan
Pittsburgh Üniversitesi Tıp Fakültesi Veri” başlıklı konuşmasında, ‘süper
ilgili; Amazon yağmur ormanlarını tozlardaki gübre ve besin özelliğinin
Bilgisayar Destekli Sistem Biyolojisi bilgisayar’ teknolojisi ile daha önce
oluşturduğuna (gübre görevi sebebi olarak düşünülüyor.
Bölümü Kurucu Başkanı Prof. Dr. yapılamayan, ilaç tasarımlarında da
görerek) işaret eden teoriler ortaya
İvet Bahar, ilaç tasarımları üzerine kullanılan moleküler ve hücresel
atıldı. Teorilere göre gölden binlerce Göl küçüldüğünde, ardında
çalışıyor. 190’ı Nobel ödüllü, toplam düzeydeki simülasyonların nasıl
kilometre ötede Güney Amerika'da muhtemelen rüzgârla taşınarak
2 bin 900 üyesi bulunan akademiye daha hızlı ve doğru bir şekilde
bulunan Amazon yağmur Güney Amerika'ya kadar ulaşmış,
seçildiğini öğrenen Prof. Dr. Bahar; yapılabileceğini anlatmıştı.
ormanlarına, buradaki zengin bitki binlerce yılda birikmiş, kuruyarak
“Bu seçim aslında şimdiye dek
ekosistemini oluşturacak sürekli bir kum tepeleri oluşturmuş olan ince
yürüttüğüm araştırmaların saygın ABD Ulusal Bilimler Akademisi
besin akışı olduğu savunuluyordu. kum (alüvyon) birikintileri bıraktı.
bir bilim kurumu tarafından kabul (National Academy of Sciences, NAS),
Aksi takdirde sürekli yağmurlarla
görmesi anlamına geliyor. Bu da çok dünyanın en seçkin bilim akademisi
mevcut besinler adeta yıkanarak Ancak bunun için de 1.000 yıl yeterli
gurur verici” dedi. olarak kabul ediliyor. 3 Mart 1863’te,
yok olacaktı. Mega - Çad Gölü'nün bir süre midir? Amazon bölgesi bu
ABD başkanını bilim teknoloji
geçmişini inceleyen bu mevcut zamandan daha önce gübresini
Boğaziçi Üniversitesi’ndeki 15 yıllık konularında bilgilendirmek göreviyle
çalışma tüm teoriye ciddi şüpheler nereden sağlamaktaydı? Yoksa
kariyerinin ardından 2001 yılında ABD parlamentosunun kurduğu
getiriyor. Mega-Çad Gölü içindeki tozlarda
ABD’ye giden ve halen Pittsburgh akademi, 2005 yılında da Nobel ödülü
bulunan besinler ve gübreler
Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde, alan Türk bilim insanı Prof. Dr. Aziz
Çad Gölü'nün coğrafyasını çalışmak okyanusa karıştı da, Amazon'lar
kurucusu ve başkanı olduğu Sancar’ı üye olarak seçmişti.
ve eski kıyı şeritlerini anlamak için gübresini baştan beri tamamen
“Bilgisayar Destekli Sistem Biyolojisi”
göl çevresinin (Bodélé basin olarak farklı bir yolla mı sağlamaktaydı?
bölümünde 120 kişilik bir ekibi 2014 yılında da MIT Ekonomi
bilinen eskiden suyla kaplı olan
yöneten Bahar; aynı zamanda Profesörü Daron Acemoğlu, NAS
coğrafi çanak yapısı) coğrafyasını Bu sorular araştırmayı okur okumaz;
Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü üyeliğine seçildi. Farklı ülkelerden
uydu görüntüleri ile gözlemlemek, akla gelen henüz cevaplanmamış,
NIH’in desteklediği projelerle biyolojik ABD vatandaşı olmayan bir grup
bilim ekibinin; bölgenin bundan farklı detaylara odaklanan
bilimler ve ilaç tasarımları alanında bilim insanını da yabancı üye olarak
5.000 yıl önce başlayıp bugüne daha interdisipliner çalışmaları
çalışmalar yürüten iki farklı merkezde seçen NAS’ın bu üyeleri arasında ise
kadar süren bir kuruma dönemine gerektirecek sorular olarak varlığını
daha başkanlık görevini yürütüyor. Türkiye’den Jeofizik Mühendisi Prof.
girdiğini saptamasını sağladı. sürdürmeye devam ediyor.
Dr. Celal Şengör ile Antropolog Prof.
Prof. Dr. Bahar, 2016 yılında da ABD Dr. Mustafa Özdoğan yer alıyor. NAS’ın
Bu süreçten de önce bölge oldukça Kaynak: Phys.org, Study shows Lake
Başkanı Barack Obama’nın davetlisi bugün 190’ı Nobel ödüllü 2400 asıl
nemliydi ve dönem Dünya'sının Mega-Chad dried up far more quickly than
olarak Beyaz Saray’a konuşmacı üyesi ile 500 yabancı üyesi bulunuyor.
en büyük gölü olan Mega-Çad thought, phys.org/news/2015-06-lake-
olarak davet edilmiş ve “Çok Ölçekli
Gölü'nü (Lake Mega-Chad) besleyen mega-chad-dried-quickly-thought.html
Modelleme ve Biyolojide Büyük Kaynak: https://tr.sputniknews.com
yağmurlar alıyordu. Ancak daha