Page 7 - BİOMEDYA SAYI 32
P. 7

07
             www.biomedya.com                       Mayıs - Haziran         2021     BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ







        Yoga ile ilgili en yaygın yanlış kanı-  deki gri maddenin hacmiyle doğrudan   sağlar. Örneğin, dopamin bizi ödüllen-  yon ve diyabet gibi ciddi problemlere
        lardan biri, yoganın yalnızca farklı bir   ilişkili olduğunu tespit etti . Esasen,   dirir ve zevk almamızı sağlar. Bu arada   neden olabilir.
        egzersiz şekli olduğudur. Belki de bu-  beynimizin bir bölgesindeki gri mad-  serotonin, stresi ve kaygıyı hafifletme-
        nun nedeni insanların, yogilerin sık sık   denin kalınlığı ne kadar fazla ise orada   ye yardımcı olarak gerginliği azaltır.  Yoga bu hormonların zararlı etkilerini
        çubuk kraker benzeri pozlar yapıp es-  o kadar çok hücre bulunur. Bu nedenle                 tersine çevirmeye yardımcı olur. Bir ça-
        nediğini görmeleridir. Ancak gerçek şu   beynimiz daha etkili işlev gösterir. Bu-  YOGANIN STRESI AZALTICI ETKISI  lışma, yoganın vücudumuzdaki kortizol
        ki, yoganın faydaları yalnızca fiziksel   nunla birlikte,                                    seviyesini nasıl düşürdüğünü gösterdi.
        olmasından daha kapsamlıdır. Modern   • Odaklanmamızı ve konsantrasyonu-                     Bir başka çalışma da günde 12 dakika
                                                                      Rahatlayabilmemizin  nedenlerinden
        teknoloji ve işlevsel MRI taramaları   muzu,                                                 yoga yapan insanların vücudundaki
                                                                      biri, yoganın vücudumuzun strese
        sayesinde düzenli egzersiz yapmanın   • Duygularımızın ve dürtülerimizin                     enflamasyonun önemli ölçüde azaldığı
                                                                      verdiği tepkiyi azaltmasıdır. Bir yoga
        beynimizi nasıl etkilediği görülebiliyor.   kontrolünü,                                      görüldü. Uzun süreli enflamasyon, kalp
                                                                      seansı sırasında, beynimizin belirli bö-
        Gelelim yoganın beynimizi nasıl etkile-  • Duyularımızla daha uyumlu hale gel-               hastalığı ve depresyon gibi hastalıkları
                                                                      lümleri dinlenir ve yavaşlar. Bu durum,
        diğine…                          memizi ve kendimizin farkında ol-                           tetiklediği için bu bizler için önemlidir.
                                                                      beynin iki ana bölgesinde yer alan
                                         mamızı sağlar.
        YOGA BEYNIMIZDEKI GRI MADDE                                   stresi azaltmamıza yardımcı olur.  YOGA VE KAYGI
        YOĞUNLUĞUNU ARTTIRIYOR         YOGANIN BILEŞENLERI VE BEYNIMIZE
                                       OLAN ETKILERI                  •Frontal lob
                                                                      Frontal lob, beynimizin en gelişmiş   Kaygı, stresle yakından ilgilidir ancak
        Beynimiz, iki tür dokudan oluşur: Be-                         parçasıdır çünkü düşünme, planlama   birbirlerinden farklıdırlar. Stres, bir
        yaz madde ve gri madde. Normal bir   Yoga, fiziksel, zihinsel ve ruhsal sağlı-  ve muhakemenin çoğundan sorumlu-  tehdit nedeniyle vücudumuzun verdiği
        insan beyninin yaklaşık % 60’ı beyaz   ğımıza hitap eden üç ana bileşenden   dur.  Ek  olarak,  öz  farkındalık  ve  duy-  tepkidir. Tehdit geçtikten sonra stres
        maddeden ve % 40’ı gri maddeden   oluşur. Bunlar; pozlar (asanalar), nefes   guların düzenlenmesinde rol oynar.   de ortadan kalkar. Öte yandan anksi-
        oluşur. Bu maddeler bilişsel işlevlerde   çalışmaları (pranayama) ve meditas-  Tahmin edebileceğiniz gibi, bir ikilemle   yete, stresin yanı sıra başka faktörlerin
        önemli roller oynar ancak iki madde-  yondur.                 karşılaştığımızda veya bir şey hakkında   bir sonucu olabilir. (Travma, beyin kim-
        nin de farklı işlevleri vardır.                               kendimizin bilincinde olduğumuzda   yası, çevresel etkiler, genetik vb.)
                                       Yoganın meditasyon bileşeni, beyni-  beynin bu kısmı çalışır. Ancak yoga sı-
        Gri madde, nöronların gövdelerinden   mizdeki kıvrımların sayısını arttırdığı   rasında frontal lob dinlenir.  Yaygın anksiyete semptomları arasın-
        oluşur.  Bu madde  gri olarak  adlan-  için yogada büyük bir rol oynar. UCLA                 da sürekli endişe, huzursuzluk, kolayca
        dırılsa da gerçekte pembe renktedir.   araştırmacıları tarafından yapılan bir   • Parietal lob  ürkme, odaklanamama ve genellikle
        Bunun nedeni, beyin canlıyken yoğun   çalışma, uzun süredir meditasyon   Beynin bu bölümü, duyularımızdan   uyku güçlüğü sayılabilir. İşte yoga bu-
        bir şekilde kanlanmasıdır. Beyin öl-  yapan insanların beyin korteksinde   gelen tüm bilgileri işler. Etrafımızda   rada devreye giriyor.
        dükten sonra bu madde griye döner.   daha  fazla  kıvrıma  sahip  olduklarını   gözlemlediğimiz  manzaraları,  sesle-
        Nöron yoğunluğu nedeniyle gri madde,   gösterdi. Araştırmacılar, bunun beynin   ri ve diğer her şeyi işler. Bu nedenle,   İlginçtir ki, yoga beynin bazı bölge-
        öğrenme becerileri ve hafıza da dahil   nöroplastisitesinin bir sonucu olduğu-  hareket halindeyken, çalışırken, araba   lerindeki gri maddenin hacmini art-
        olmak üzere beynin birçok işlevinden   nu düşünüyorlar.       kullanırken veya bir şeyleri gözlem-  tırırken, beynin diğer bölgelerinde
        sorumludur. Aynı zamanda görme,                               lerken, parietal lobumuz aktif olarak   de ters etki yapar. Buna örnek olarak
        duyma, koku alma ve dokunma duyu-  Serebral korteksimiz dil becerileri, akıl   çalışır. Yoga aynı şekilde parietal lo-  beynimizin  amigdalası  gösterilebilir.
        larını yorumlamadan da sorumludur.   yürütme, algılama, bilgi işleme, hafıza   bumuzun  çalışmasının  yavaşlamasına   Amigdala, beynimizin mesaj işleme
        Tüm bunlara ek olarak, kaslarımızı   ve  istemli  hareket  gibi  becerilerden   neden olur.  merkezidir. Duyularımızdan ve iç or-
        kontrol etmemizi sağlar ve öz farkın-  sorumlu olduğu için, beyin kıvrımların-               ganlarımızdan gelen mesajları alır ve
        dalığımızı oluşturur.          daki artış bilgiyi daha iyi işlememize   Yoga ayrıca, vücudumuzun iki kritik   işler. Bu nedenle, duygularımıza nasıl
                                       olanak sağlar.                 stres hormonu olan kortizol ve ad-  tepki verdiğimizde kritik bir rol oynar,
        Beyaz madde ise beyin hücrelerinden                           renalin seviyelerini düşürerek stresi   bu duyguların en belirgin olanı korku-
        uzanan bağlantılardır. Tıpkı interne-  YOGA VE RAHATLAMA      azaltmaya yardımcı olur. Yani, stresli   dur. Yaklaşan bir tehdit veya problem
        tin dünyayı birbirine bağladığı gibi,                         hissettiğimizde veya stresli bir şe-  hissettiğimizde gergin olur ve korkarız.
        beyindeki bölgelerin birbirine sinyal                         yin olmasını beklediğimizde, strese   Yoga sayesinde, amigdalamızdaki gri
                                       Yoga sırasında beynimiz, sadece rahat-
        gönderip almasını sağlayarak beynin                           verdiğimiz  tepki  tetiklenir.  Bu  sayede   maddenin azalması, beynimizin bu bö-
                                       lamamıza yardımcı olmakla kalmaz,
        farklı bölümlerini birbirine bağlar. Bu                       vücudumuzun daha uyanık olması,   lümünün daha az aktif olduğu anlamı-
                                       aynı zamanda gama-aminobütirik asit
        nedenle beyaz madde, beynimizin ha-                           nabzımızın artması ve tansiyonumu-  na gelir. Bu nedenle, korku ve duygula-
                                       (GABA), dopamin, oksitosin, serotonin
        reketlerimiz kadar düşüncelerimizi de                         zun yükselmesi sağlanmak için stres   rımızla daha iyi başa çıkarsınız.
                                       ve endorfinler dahil olmak üzere stres
        koordine etmesini sağlar.                                     hormonları salgılanır. Bu durum, stres
                                       ve kaygı seviyemizi düşüren kimyasal-
                                                                      hormonlarının vücudumuzdaki etkile-  Sonuç olarak yoga, genellikle germe ve
                                       ları salgılar. Sakinleşmemize ve daha
        Genel olarak hem gri hem de beyaz                             rini açıklar.                  diğer karmaşık hareketleri içeren bir
                                       iyi hissetmemize yardımcı olmak için
        madde,  bizi  çevreleyen  dünyayı  dü-                                                       dizi poz olarak düşünülür. Bu nedenle,
                                       her biri kendi yöntemiyle çalışır.
        şünmemize, koordine etmemize ve yo-                           Stres aslında iyi bir şeydir. Bir sınava   faydalarının genellikle fiziksel olduğu-
                                       • GABA, bir nörotransmiter veya bey-
        rumlamamıza izin vermek için birbirini                        girmemiz veya bir sunum yapmamız   na inanılmaktadır. Ancak etkileri daha
                                       nimizin kimyasal habercisidir. Görevi,
        tamamlar. Bunlardan birindeki hasar                           gerektiğinde, acil durumlarla başa çık-  geniş  kapsamlıdır.  Poz, nefes ve me-
                                       beynimizin  aşırı  heyecanlanmasını
        veya miktarındaki azalma, bilişsel ye-                        mamızı  veya  daha  iyi  odaklanmamızı   ditasyon kombinasyonu beynimizde
                                       önlemek için sinirsel aktiviteyi bastır-
        teneklerimizi olumsuz etkiler. Yoganın                        sağlar. Aynı şekilde hayatımızı tehdit   yapısal değişiklikler yaratır. Bu sadece
                                       maktır. Bunu yaparken ne kadar korku,
        beynimizdeki maddelerle ne kadar il-                          eden olaylar sırasında kendimizi koru-  beynimizdeki belirli alanların boyu-
                                       stres, endişe veya gerginlik hissedece-
        gili  olduğu  gösteren  son  araştırmalar                     maya hazırlar.                 tunun büyümesine veya küçülmesine
                                       ğimizi kontrol eder. Araştırmalar, yo-
        yoganın beynimizdeki  hipokampus                                                             neden olmakla kalmaz, aynı zamanda
                                       ganın GABA seviyemizi % 27 artırdığını
        bölgesi ve frontal lobundaki  gri mad-                        Ancak, telaşlı bir yaşam tarzımız varsa   bilişimizi ve duygularımızı, stresimi-
                                       gösteriyor. Aslında başka bir çalışma,
        de yoğunluğunu artırdığına ilişkindir.                        ve sürekli stres altındaysak sağlığı-  zi ve endişemizi nasıl işlediğimizi de
                                       rahatlamak ve kaygıyı azaltmak isti-
                                                                      mız için zararlı olabilir. Bunun nedeni,   etkiler. Bunların hepsi daha mutlu ve
        GRI MADDE YOĞUNLUĞUNUN         yorsak yoganın yürümekten daha etkili   stres hormonlarının vücudumuzdaki   sağlıklı bir yaşam sürmemize yardımcı
        ARTIŞININ BIZE SAĞLADIĞI FAYDALAR   olduğunu ortaya koydu.    etkilerini sağlamak için farklı olayları   olur.
                                                                      tetiklemesidir. Bu olaylar, kan dolaşı-
                                       • Mutluluk hormonlarımız dopamin,
                                                                      mına daha fazla şeker salmak, kan ba-  Kaynak:  https://yogamedicine.com/how-yo-
        Yapısal beyin taramalarının çalışma-  oksitosin, serotonin ve endorfinlerdir.
                                                                      sıncını  artırmak  ve  enflamasyona  se-  ga-changes-your-brain/#.YJXKOkIuA6Y.gmail
        sını içeren bir araştırmada, bir kişinin   Bu  şekilde  adlandırılırlar  çünkü  her
                                                                      bep olmaktır. Bunlar uzun süre devam
        zekasının, beyninin belirli bir bölgesin-  biri kendimizi daha iyi hissetmemizi
                                                                      ettiğinde, kalp hastalığı, yüksek tansi-
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12