Page 8 - BİOMEDYA 34
P. 8

08                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  EYLÜL - EKİM        2021           www.biomedya.com







                                         DÜNYADA YALNIZ  OLABİLİR MİYİZ?







        Dünya dışı yaşamla ilgili tartışmalar ana akıma doğru kaydı. İnsanların en
        nihayetinde uzaylılarla karşılaşacağı inancı ise iki varsayıma dayanıyor: (a) Yaşam
        kolaylıkla gelişir ve (b) yıldızlararası yolculuk mümkün ve pratiktir. Ne var ki bu
        varsayımların hiçbirinin doğru olması mümkün görünmüyor.




        UZAYLI HEYULASI                  kafa yordu. Merhum Stephen Hawking,   insanları laboratuvar ortamında   zaten kullandığı) fikri de baştan sona
                                         uzaylılarla iletişime geçmenin akıllıca   yaşamı yeniden üretmeye henüz   bir spekülasyon. Işık hızının belirli bir
        1990’larda, ülkeyi kasıp kavuran   olmadığını, zira büyük ihtimalle   yaklaşamadılar bile. Bu durum,   seviyesinde yolculuk yapmak mümkün
        bir uzaylılarca kaçırılma çılgınlığı   ‘Independence Day’ [Bağımsızlık Günü]   yaşamın öyle kolayca gelişmediğini   olsa bile ışık hızında yolculuk yapmak
        yaşanıyordu. Rağbet gören bir    filminde anlatıldığı gibi Dünya’ya   kuvvetli biçimde düşündürüyor.  fiziksel açıdan olanaksız. Buna karşın,
        reality-show dizisi olan ‘Çözülmemiş   gelmek, eşyalarımızı parçalamak ve                        ışık hızında yolculuk mümkün olsa
        Gizemler’ bunları aktarıyordu ve   kaynaklarımızı çalmak amacıyla bir   Eğer yaşamın yeterince zaman   dahi, yıldızlar arasındaki mesafeler
        gerçek bir TV dizisi olan ‘The X-Files’,   komplo kuracaklarını savunuyordu.   olduğunda kolayca evrimleşebileceği   neredeyse sonsuz. Işık hızında seyahat
        dünya dışı yaşamın Dünya’ya                                                                      etseniz bile Proxima Centauri hâlâ
        karşı açık (ve belki de kötü niyetli)                                                            dört yıldan fazla bir mesafededir ve
        bir ilgi duyduğu inancı etrafında                                                                galaksinin diğer ucu ise bizden [ışık
        ilerliyordu. (Elbette, uzaylılar da ABD                                                          hızında] 100 bin yıldan daha uzak bir
        federal hükümeti ile işbirliği içinde                                                            mesafededir.
        çalışıyorlardı.)
                                                                                                         ‘TEORİK OLARAK MÜMKÜN’,
        Diğer yandan, popüler kültür                                                                     ‘MUHTEMEL’ ANLAMINA GELMEZ
        haricinde, çok az sayıdaki ciddi
        entelektüel, uzaylılar kavramına                                                                 Bilimkurgu meraklıları, uzay-zaman
        ciddiyetle yaklaştı. Kesinlikle önem                                                             dokusunu bükme ya da bir solucan
        arz eden bir akademik mesele değildi.                                                            deliğinden geçme yeteneği gibi
        Yaygın olan görüş, yaşamın evrende                                                               henüz bilinmeyen teknolojilerin
        nadiren bulunduğu ve Dünya’nın                                                                   gelişebileceğini belirtiyorlar.
        yaşama ev sahipliği yapacak                                                                      Ama yine de bu öneriler baştan
        kadar şanslı olan yegâne gezegen                                                                 sona spekülasyon. Buna benzer
        olabileceğiydi.                                                                                  manevraların teorik düzlemde
                                                                                                         mümkün olabileceğini iddia eden
        Günümüzdeyse, bunun tam aksi bir                                                                 süslü matematik haricinde, bunlardan
        görüş hâkim. Astrofizik alanında                                                                 herhangi birinin gerçekten mümkün
        yaşanan gelişmeler sayesinde,                                                                    olup olamayacağı hakkında hiçbir fikre
        artık sadece Samanyolu’nda bile   Hawking, “Bir gün Gliese 832c gibi   iddiasını bir kenara bırakacak olsak   sahip değiliz. Teorik açıdan mümkün
        milyarlarca ötegezegenin var olduğunu   bir gezegenden bir sinyal alabiliriz   bile, ortada başka bir sorun daha var:   olmaları nedeniyle, tek boynuzlu
        biliyoruz; bu bilgi de bilim camiasının   ama cevap verme hususunda dikkatli   Ötegezegenlerin büyük çoğunluğu   atların ve denizkızlarının da var
        büyük kısmının, yaşamın muhtemelen   davranmalıyız” diyerek bizleri uyardı.  yaşama elverişli değil. Yapılan yeni   olmaları gerekmiyor.
        evrenin diğer bölgelerinde de mevcut                             araştırmalar, yıldızların büyük kısmının
        olduğu neticesine ulaşmasına neden   TARTIŞMALARI TEKRAR         fotosentez aracılığıyla bitkisel yaşamı   Peki ya kara delikler? Belki bir
        oluyor. Buna inanmayanlar artık aptal   GERÇEKLİĞE TAŞIMAK       destekleyemediğini ortaya koyuyor.   tanesine dalıp farklı bir yere
        sayılıyor. Ve artık uzaylılar tarafından                         Yaşamın evrimi için, bir yıldızdan   gidebiliriz. Tartışmanın iyiliği için,
        kaçırılma olayları ana akım medyada   Sanırım bunların tamamı da üzerinde   enerji toplamak ilk aşamadır ama   bunun kesinlikle doğru olduğunu
        yer almasa da UFO’lar yer alıyor; öyle   düşünmek ve konuşmak için eğlenceli   bu yeterince yapılamıyorsa, evrimin   bildiğimizi varsayalım. Mesele şu ki,
        ki ABD istihbarat kurumları onlarla   şeyler ama uzaylı tartışması ciddi bir   başlaması bile mümkün olmaz.  var olduğunu bildiğimiz ve Dünya’ya
        ilgili bir rapor yayınladı.      bakış açısı eksikliğinden muzdarip                              en yakın olan kara delik, bizden 1500
                                         durumda. İnsanların uzaylı yaşamla   “Yıldızlararası seyahat mümkün ve   ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
        Şu anda süren akademik tartışmalar   karşılaşma ihtimali mevcutsa, en az iki   pratik olabilir” fikri, şahsi düşünceme
        hayatın var olup olmadığıyla değil,   tane son derece olasılık dışı şey doğru   göre, yaşamın kolayca evrildiği   Bütün bunları bir araya getirince,
        hangi biçimde var olduğuyla ilgili.   olmalı:                    düşüncesinden bile daha olanaksız.   bizi bu düşlerden uyandıracak olan
        Pek çok bilim insanı, en yaygın yaşam                            Yaşamın (burada, Dünya’da) en az   sonuç, evrenin farklı bölgelerinde
        biçiminin mikrobiyal olduğunu    “Hayat kolayca evrilir.” Onlarca   bir kez evrimleştiğini biliyoruz fakat   zeki bir uzaylı yaşamın var olup
        varsayıyor -Dünya’da insanların   yıldan beridir yürütülen araştırmalar,   yıldızlararası yolculuğun mümkün olup   olmadığının önemli olmadığı. Onları
        görece modern bir canlı olduğu ve   hayatın abiyogenez* mekanizması   olmadığına dair en ufak bir fikrimiz   hiçbir zaman bulamayacağız, onlar da
        mikropların 3.5 milyar yıldır var olduğu   yoluyla cansız maddelerden ortaya   yok. Tabii ki, bugün bir uzay gemisine   bizi bulamayacaklar. Farklı biçimde
        göz önünde bulundurulduğunda,    çıkışını tespit etme hususunda çok   binebilir ve en yakın yıldız olan   söylersek, evrende tartışmasız biçimde
        bu adil bir varsayım- ve bu yüzden   az sonuca ulaştı. Yaşamın kökeniyle   Proxima Centauri’nin yörüngesinde   yalnızız.
        pek çok astrobiyolog günlerini   ilgili birkaç farklı teori mevcut ve   dönen bir gezegene gidebiliriz ama
        ötegezegenlerin atmosferlerini analiz   bunların hiçbiri de yeterli değil.   yanımıza bir sürü eğlenceli kraker   Kaynaklar :
        ederek geçirirken, bakteri benzeri   Laboratuvar ortamında, gaz halinde   paketi almamız iyi olur, çünkü oraya   https://bigthink.com/surprising-science/
        canlılara dair işaretler arıyor.  bulunan öncüllerden amino asitler   ulaşmamız yaklaşık 6300 yıl sürer.  we-are-effectively-alone-universe -
                                         gibi biyomoleküller oluşturma                                   www.gazeteduvar.com.tr/evrende-yalniziz-
        Ve yine de, diğerleri daha cüretkâr   konusunda kısmi başarılar elde ettik;   Galaksiyi zahmetsizce geçebilme   haber-1532383
        davrandı ve şayet varsa, uzaylı akıllı   Miller-Urey deneyi bunlardan en   becerisini geliştireceğimiz (ya da bazı
        yaşamın nasıl olabileceği konusunda   tanınmış olanı. Buna karşın, bilim   gelişmiş yabancı uygarlıkların bunu
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13