Page 8 - BİOMEDYA 34
P. 8
08 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ EYLÜL - EKİM 2021 www.biomedya.com
DÜNYADA YALNIZ OLABİLİR MİYİZ?
Dünya dışı yaşamla ilgili tartışmalar ana akıma doğru kaydı. İnsanların en
nihayetinde uzaylılarla karşılaşacağı inancı ise iki varsayıma dayanıyor: (a) Yaşam
kolaylıkla gelişir ve (b) yıldızlararası yolculuk mümkün ve pratiktir. Ne var ki bu
varsayımların hiçbirinin doğru olması mümkün görünmüyor.
UZAYLI HEYULASI kafa yordu. Merhum Stephen Hawking, insanları laboratuvar ortamında zaten kullandığı) fikri de baştan sona
uzaylılarla iletişime geçmenin akıllıca yaşamı yeniden üretmeye henüz bir spekülasyon. Işık hızının belirli bir
1990’larda, ülkeyi kasıp kavuran olmadığını, zira büyük ihtimalle yaklaşamadılar bile. Bu durum, seviyesinde yolculuk yapmak mümkün
bir uzaylılarca kaçırılma çılgınlığı ‘Independence Day’ [Bağımsızlık Günü] yaşamın öyle kolayca gelişmediğini olsa bile ışık hızında yolculuk yapmak
yaşanıyordu. Rağbet gören bir filminde anlatıldığı gibi Dünya’ya kuvvetli biçimde düşündürüyor. fiziksel açıdan olanaksız. Buna karşın,
reality-show dizisi olan ‘Çözülmemiş gelmek, eşyalarımızı parçalamak ve ışık hızında yolculuk mümkün olsa
Gizemler’ bunları aktarıyordu ve kaynaklarımızı çalmak amacıyla bir Eğer yaşamın yeterince zaman dahi, yıldızlar arasındaki mesafeler
gerçek bir TV dizisi olan ‘The X-Files’, komplo kuracaklarını savunuyordu. olduğunda kolayca evrimleşebileceği neredeyse sonsuz. Işık hızında seyahat
dünya dışı yaşamın Dünya’ya etseniz bile Proxima Centauri hâlâ
karşı açık (ve belki de kötü niyetli) dört yıldan fazla bir mesafededir ve
bir ilgi duyduğu inancı etrafında galaksinin diğer ucu ise bizden [ışık
ilerliyordu. (Elbette, uzaylılar da ABD hızında] 100 bin yıldan daha uzak bir
federal hükümeti ile işbirliği içinde mesafededir.
çalışıyorlardı.)
‘TEORİK OLARAK MÜMKÜN’,
Diğer yandan, popüler kültür ‘MUHTEMEL’ ANLAMINA GELMEZ
haricinde, çok az sayıdaki ciddi
entelektüel, uzaylılar kavramına Bilimkurgu meraklıları, uzay-zaman
ciddiyetle yaklaştı. Kesinlikle önem dokusunu bükme ya da bir solucan
arz eden bir akademik mesele değildi. deliğinden geçme yeteneği gibi
Yaygın olan görüş, yaşamın evrende henüz bilinmeyen teknolojilerin
nadiren bulunduğu ve Dünya’nın gelişebileceğini belirtiyorlar.
yaşama ev sahipliği yapacak Ama yine de bu öneriler baştan
kadar şanslı olan yegâne gezegen sona spekülasyon. Buna benzer
olabileceğiydi. manevraların teorik düzlemde
mümkün olabileceğini iddia eden
Günümüzdeyse, bunun tam aksi bir süslü matematik haricinde, bunlardan
görüş hâkim. Astrofizik alanında herhangi birinin gerçekten mümkün
yaşanan gelişmeler sayesinde, olup olamayacağı hakkında hiçbir fikre
artık sadece Samanyolu’nda bile Hawking, “Bir gün Gliese 832c gibi iddiasını bir kenara bırakacak olsak sahip değiliz. Teorik açıdan mümkün
milyarlarca ötegezegenin var olduğunu bir gezegenden bir sinyal alabiliriz bile, ortada başka bir sorun daha var: olmaları nedeniyle, tek boynuzlu
biliyoruz; bu bilgi de bilim camiasının ama cevap verme hususunda dikkatli Ötegezegenlerin büyük çoğunluğu atların ve denizkızlarının da var
büyük kısmının, yaşamın muhtemelen davranmalıyız” diyerek bizleri uyardı. yaşama elverişli değil. Yapılan yeni olmaları gerekmiyor.
evrenin diğer bölgelerinde de mevcut araştırmalar, yıldızların büyük kısmının
olduğu neticesine ulaşmasına neden TARTIŞMALARI TEKRAR fotosentez aracılığıyla bitkisel yaşamı Peki ya kara delikler? Belki bir
oluyor. Buna inanmayanlar artık aptal GERÇEKLİĞE TAŞIMAK destekleyemediğini ortaya koyuyor. tanesine dalıp farklı bir yere
sayılıyor. Ve artık uzaylılar tarafından Yaşamın evrimi için, bir yıldızdan gidebiliriz. Tartışmanın iyiliği için,
kaçırılma olayları ana akım medyada Sanırım bunların tamamı da üzerinde enerji toplamak ilk aşamadır ama bunun kesinlikle doğru olduğunu
yer almasa da UFO’lar yer alıyor; öyle düşünmek ve konuşmak için eğlenceli bu yeterince yapılamıyorsa, evrimin bildiğimizi varsayalım. Mesele şu ki,
ki ABD istihbarat kurumları onlarla şeyler ama uzaylı tartışması ciddi bir başlaması bile mümkün olmaz. var olduğunu bildiğimiz ve Dünya’ya
ilgili bir rapor yayınladı. bakış açısı eksikliğinden muzdarip en yakın olan kara delik, bizden 1500
durumda. İnsanların uzaylı yaşamla “Yıldızlararası seyahat mümkün ve ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
Şu anda süren akademik tartışmalar karşılaşma ihtimali mevcutsa, en az iki pratik olabilir” fikri, şahsi düşünceme
hayatın var olup olmadığıyla değil, tane son derece olasılık dışı şey doğru göre, yaşamın kolayca evrildiği Bütün bunları bir araya getirince,
hangi biçimde var olduğuyla ilgili. olmalı: düşüncesinden bile daha olanaksız. bizi bu düşlerden uyandıracak olan
Pek çok bilim insanı, en yaygın yaşam Yaşamın (burada, Dünya’da) en az sonuç, evrenin farklı bölgelerinde
biçiminin mikrobiyal olduğunu “Hayat kolayca evrilir.” Onlarca bir kez evrimleştiğini biliyoruz fakat zeki bir uzaylı yaşamın var olup
varsayıyor -Dünya’da insanların yıldan beridir yürütülen araştırmalar, yıldızlararası yolculuğun mümkün olup olmadığının önemli olmadığı. Onları
görece modern bir canlı olduğu ve hayatın abiyogenez* mekanizması olmadığına dair en ufak bir fikrimiz hiçbir zaman bulamayacağız, onlar da
mikropların 3.5 milyar yıldır var olduğu yoluyla cansız maddelerden ortaya yok. Tabii ki, bugün bir uzay gemisine bizi bulamayacaklar. Farklı biçimde
göz önünde bulundurulduğunda, çıkışını tespit etme hususunda çok binebilir ve en yakın yıldız olan söylersek, evrende tartışmasız biçimde
bu adil bir varsayım- ve bu yüzden az sonuca ulaştı. Yaşamın kökeniyle Proxima Centauri’nin yörüngesinde yalnızız.
pek çok astrobiyolog günlerini ilgili birkaç farklı teori mevcut ve dönen bir gezegene gidebiliriz ama
ötegezegenlerin atmosferlerini analiz bunların hiçbiri de yeterli değil. yanımıza bir sürü eğlenceli kraker Kaynaklar :
ederek geçirirken, bakteri benzeri Laboratuvar ortamında, gaz halinde paketi almamız iyi olur, çünkü oraya https://bigthink.com/surprising-science/
canlılara dair işaretler arıyor. bulunan öncüllerden amino asitler ulaşmamız yaklaşık 6300 yıl sürer. we-are-effectively-alone-universe -
gibi biyomoleküller oluşturma www.gazeteduvar.com.tr/evrende-yalniziz-
Ve yine de, diğerleri daha cüretkâr konusunda kısmi başarılar elde ettik; Galaksiyi zahmetsizce geçebilme haber-1532383
davrandı ve şayet varsa, uzaylı akıllı Miller-Urey deneyi bunlardan en becerisini geliştireceğimiz (ya da bazı
yaşamın nasıl olabileceği konusunda tanınmış olanı. Buna karşın, bilim gelişmiş yabancı uygarlıkların bunu