Page 13 - BİOMEDYA SAYI 38
P. 13
13
www.biomedya.com MAYIS - HAZİRAN 2022 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
Arabidopsis bitkilerinin tohumları ekildikten altı gün sonrası. Soldaki dört kuyu, Rob Ferl, (solda) ve Anna-Lisa Paul (sağda), LED ışıklar altında büyüyen, kısmen Ay
JSC-1A Ay toprağı simülasyonunda büyüyen bitkileri içermektedir. Sağdaki üç kuyu, toprağı ve kısmen kontrol toprağı ile doldurulmuş kuyulara bakıyorlar. O zamanlar
Apollo 11, 12 ve 17 görevleri sırasında toplanan Ay topraklarında yetişen bitkileri bilim insanları tohumların Ay toprağında filizlenip çimlenip çimlenmeyeceğini
içermektedir. Kaynak: Fotoğraf Tyler Jones tarafından çekilmiştir, UF/IFAS fotoğrafı. bile bilmiyorlardı. Kaynak: Fotoğraf Tyler Jones tarafından çekilmiştir, UF/IFAS
fotoğrafıdır.
Karşılaştırma noktaları olarak için gen ifadesi verilerini kullanmak Anna-Lisa Paul, Ay topraklarını bir
araştırmacılar ayrıca gerçek Ay istiyoruz" açıklamasında bulundu. pipetle nemlendirmeye çalışıyorlar.
toprağını taklit eden karasal bir Bilim insanları toprağın suyu ittiğini
madde olan JSC-1A'ya Arabidopsis'i Ferl ve Paul ile araştırmada işbirliği (hidrofobik olduğunu) ve suyun
ve ayrıca aşırı ortamlardan simüle yapan UF'den jeolog Doç. Stephen yüzeyde boncuk gibi kalmasına neden
edilmiş Mars topraklarını ve karasal Elardo, bitkilerin Ay toprağına nasıl olduğunu buldular. Hidrofobikliği
toprakları yerleştirdiler. Ay ait olmayan tepki verdiklerinin toprağın toplandığı kırmak ve toprağı eşit şekilde
bu topraklarda yetişen bitkiler yerle bağlantılı olabileceğini belirtti. ıslatmak için malzemenin su ile aktif
deneyin kontrol grubuydu. Deneyden olarak karıştırılması gerekmiştir.
önce araştırmacılar, Ay topraklarına Örneğin, araştırmacılar, en fazla Nemlendirildikten sonra Ay toprakları
ekilen tohumların filizlenip stres belirtisine sahip bitkilerin, bitki kültürü için kılcal (kapiler)
filizlenmeyeceğinden emin değillerdi, Ay jeologlarının “olgun Ay toprağı” hareketle ıslatılabilir. Kaynak:
ama neredeyse hepsi başarıyla dedikleri yerde yetişen bitkiler Fotoğraf Tyler Jones fotoğraf
sonuçlandı. olduğunu buldular. Bu olgun topraklar, tarafından çekilmiştir. UF/IFAS
fotoğrafı.
yapılarını değiştiren kozmik rüzgâra
Paul, “Olaya hayran kaldık. Bunu
daha fazla maruz kalanlardı. Öte
tahmin etmemiştik. Bu, bize Ay
yandan, nispeten daha az “olgun
topraklarının bitkinin çimlenmesiyle
topraklarda” yetişen bitkiler
ilgili hormonları ve sinyalleri kesintiye
daha iyi sonuç verdiler. Elardo, Ay
uğratmadığını gösterdi” dedi.
topraklarında yetişen bitkilerin de
toprakları değiştirebileceğini söyledi.
Öte yandan zaman geçtikçe,
Elardo, “Ay çok ama çok kuru bir yerdir.
araştırmacılar Ay toprağında yetişen
Ay toprağındaki mineraller, eklenmiş
bitkiler ile kontrol grubu arasındaki
su ve besinlerle içlerinde bir bitkinin
farklılıkları gözlemlemeye başladılar.
yetiştirilmesine nasıl tepki verecek? Su
Örneğin Ay topraklarında yetişen
eklemek, mineralojiyi bitkiler için daha
bazı bitkiler emsallerinden daha
uygun hale getirecek mi?” sorularını
küçüktüler. Ayrıca daha yavaş
sordu.
büyüyorlardı ya da boyut olarak daha
çeşitliydiler.
Gelecekte bu araştırmayı takip
ederek yapılacak olan araştırmalar
Paul, bunların hepsinin bitkilerin
bu sorular ve daha fazlası üzerine
Ay'ın toprağının kimyasal ve
inşa edilecek gibi görünüyor. Şimdilik,
yapısal yapısıyla başa çıkmak için
bilim insanları Ay'da bitki yetiştirmeye
çalıştıklarının fiziksel işaretleri
yönelik ilk adımları atmayı
olduğunu açıkladı. Araştırmacılar
kutlamaktalar. Ferl, "Bu deneyi yapmak
bitkilerin gen ifadesi modellerini
istedik, çünkü yıllardır şu soruyu
analiz ettiklerinde de doğrulandı.
soruyorduk: Bitkiler ay toprağında
Paul, "Genetik düzeyde bitkiler, tuz büyür mü? Cevabımız ortaya çıktı: Evet
ve metaller veya oksidatif stres gibi büyürler!”
stresörlerle başa çıkmak için tipik
olarak kullanılan araçları çekiyorlardı. Makale: “Plants grown in Apollo lunar
Bu nedenle bitkilerin Ay toprağı regolith present stress-associated
ortamını stresli olarak algıladıkları transcriptomes that inform prospects
sonucuna varabiliriz. Nihayetinde stres for lunar exploration” by Anna-Lisa
tepkilerini bitkilerin, özellikle ekinlerin, Paul, Stephen M. Elardo and Robert
sağlıklarına çok az etki ederek Ay Ferl, 12 May 2022, Communications
toprağında büyüyebilecekleri düzeye Biology. DOI: 10.1038/s42003-022-
nasıl iyileştirebileceğimizi ele almak 03334-8