Page 13 - BİOMEDYA SAYI 38
P. 13

13
             www.biomedya.com                       MAYIS - HAZİRAN          2022     BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ






























        Arabidopsis bitkilerinin tohumları ekildikten altı gün sonrası. Soldaki dört kuyu,   Rob Ferl, (solda) ve Anna-Lisa Paul (sağda), LED ışıklar altında büyüyen, kısmen Ay
        JSC-1A Ay toprağı simülasyonunda büyüyen bitkileri içermektedir. Sağdaki üç kuyu,   toprağı ve kısmen kontrol toprağı ile doldurulmuş kuyulara bakıyorlar. O zamanlar
        Apollo 11, 12 ve 17 görevleri sırasında toplanan Ay topraklarında yetişen bitkileri   bilim insanları tohumların Ay toprağında filizlenip çimlenip çimlenmeyeceğini
        içermektedir. Kaynak: Fotoğraf Tyler Jones tarafından çekilmiştir, UF/IFAS fotoğrafı.  bile bilmiyorlardı. Kaynak: Fotoğraf Tyler Jones tarafından çekilmiştir, UF/IFAS
                                                                          fotoğrafıdır.
        Karşılaştırma noktaları olarak   için gen ifadesi verilerini kullanmak   Anna-Lisa Paul, Ay topraklarını bir
        araştırmacılar ayrıca gerçek Ay   istiyoruz" açıklamasında bulundu.  pipetle nemlendirmeye çalışıyorlar.
        toprağını taklit eden karasal bir                                Bilim insanları toprağın suyu ittiğini
        madde olan JSC-1A'ya Arabidopsis'i   Ferl ve Paul ile araştırmada işbirliği   (hidrofobik olduğunu) ve suyun
        ve ayrıca aşırı ortamlardan simüle   yapan UF'den jeolog Doç. Stephen   yüzeyde boncuk gibi kalmasına neden
        edilmiş Mars topraklarını ve karasal   Elardo, bitkilerin Ay toprağına nasıl   olduğunu buldular. Hidrofobikliği
        toprakları yerleştirdiler. Ay ait olmayan   tepki verdiklerinin toprağın toplandığı   kırmak ve toprağı eşit şekilde
        bu topraklarda yetişen bitkiler   yerle bağlantılı olabileceğini belirtti.  ıslatmak için malzemenin su ile aktif
        deneyin kontrol grubuydu. Deneyden                               olarak karıştırılması gerekmiştir.
        önce araştırmacılar, Ay topraklarına   Örneğin, araştırmacılar, en fazla   Nemlendirildikten sonra Ay toprakları
        ekilen tohumların filizlenip     stres belirtisine sahip bitkilerin,   bitki kültürü için kılcal (kapiler)
        filizlenmeyeceğinden emin değillerdi,   Ay jeologlarının “olgun Ay toprağı”   hareketle ıslatılabilir. Kaynak:
        ama neredeyse hepsi başarıyla    dedikleri yerde yetişen bitkiler   Fotoğraf Tyler Jones fotoğraf
        sonuçlandı.                      olduğunu buldular. Bu olgun topraklar,   tarafından çekilmiştir. UF/IFAS
                                                                         fotoğrafı.
                                         yapılarını değiştiren kozmik rüzgâra
        Paul, “Olaya hayran kaldık. Bunu
                                         daha fazla maruz kalanlardı. Öte
        tahmin etmemiştik. Bu, bize Ay
                                         yandan, nispeten daha az “olgun
        topraklarının bitkinin çimlenmesiyle
                                         topraklarda” yetişen bitkiler
        ilgili hormonları ve sinyalleri kesintiye
                                         daha iyi sonuç verdiler. Elardo, Ay
        uğratmadığını gösterdi” dedi.
                                         topraklarında yetişen bitkilerin de
                                         toprakları değiştirebileceğini söyledi.
        Öte yandan zaman geçtikçe,
                                         Elardo, “Ay çok ama çok kuru bir yerdir.
        araştırmacılar Ay toprağında yetişen
                                         Ay toprağındaki mineraller, eklenmiş
        bitkiler ile kontrol grubu arasındaki
                                         su ve besinlerle içlerinde bir bitkinin
        farklılıkları gözlemlemeye başladılar.
                                         yetiştirilmesine nasıl tepki verecek? Su
        Örneğin Ay topraklarında yetişen
                                         eklemek, mineralojiyi bitkiler için daha
        bazı bitkiler emsallerinden daha
                                         uygun hale getirecek mi?” sorularını
        küçüktüler. Ayrıca daha yavaş
                                         sordu.
        büyüyorlardı ya da boyut olarak daha
        çeşitliydiler.
                                         Gelecekte bu araştırmayı takip
                                         ederek yapılacak olan araştırmalar
        Paul, bunların hepsinin bitkilerin
                                         bu sorular ve daha fazlası üzerine
        Ay'ın toprağının kimyasal ve
                                         inşa edilecek gibi görünüyor. Şimdilik,
        yapısal yapısıyla başa çıkmak için
                                         bilim insanları Ay'da bitki yetiştirmeye
        çalıştıklarının fiziksel işaretleri
                                         yönelik ilk adımları atmayı
        olduğunu açıkladı. Araştırmacılar
                                         kutlamaktalar. Ferl, "Bu deneyi yapmak
        bitkilerin gen ifadesi modellerini
                                         istedik, çünkü yıllardır şu soruyu
        analiz ettiklerinde de doğrulandı.
                                         soruyorduk: Bitkiler ay toprağında
        Paul, "Genetik düzeyde bitkiler, tuz   büyür mü? Cevabımız ortaya çıktı: Evet
        ve metaller veya oksidatif stres gibi   büyürler!”
        stresörlerle başa çıkmak için tipik
        olarak kullanılan araçları çekiyorlardı.   Makale: “Plants grown in Apollo lunar
        Bu nedenle bitkilerin Ay toprağı   regolith present stress-associated
        ortamını stresli olarak algıladıkları   transcriptomes that inform prospects
        sonucuna varabiliriz. Nihayetinde stres   for lunar exploration” by Anna-Lisa
        tepkilerini bitkilerin, özellikle ekinlerin,   Paul, Stephen M. Elardo and Robert
        sağlıklarına çok az etki ederek Ay   Ferl, 12 May 2022, Communications
        toprağında büyüyebilecekleri düzeye   Biology. DOI: 10.1038/s42003-022-
        nasıl iyileştirebileceğimizi ele almak   03334-8
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18