Page 10 - BİOMEDYA SAYI 38

10 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ MAYIS - HAZİRAN 2022 www.biomedya.com

KORONA VIRÜS KOKAR MI?

Sizce virüsler kokar mı? Kokma veya bir kokuya
Dr. Öğr. Üyesi Ceren TÜRKCAN / Arel Üniversitesi
sahip olma durumu ne ile ilgili olabilir? Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi / Biyomedikal Mühendisliği

Mesela bir deterjan, sabun ne güzel kokulu olarak gruplandırılırken; bulunan kimyasal maddeler kanımıza yapmaktadır. Bu sayede soluk havası
kadar güzel kokar değil mi? Bir de beklemiş gıdaların kokuları ise kötü karışmaya başlarsa aynı bu şekilde ile birlikte cihazın içine giren virüse
şunu düşünelim bazı çok beklemiş kokulu olarak gruplandırılabilir. ter ile de vücudun dışına verilebilir. ait uçucu kimyasallar cihaz tarafından
gıdaların ne kadar kötü koktuğunu. Bu sayede kişiler bazı yedikleri veya tespit edilmektedir. Cihaz içerisinde,
Ama genel olarak baktığımızda bazı Koku sadece cansız objeler veya vücutlarına aldıkları bazı kimyasal uçucu virüs kimyasallarını tespit
şeylerin kokusunu çok daha rahat cansız objeler için kullanılabilecek içerikli maddelerin bir kısmını nefes, etmek üzere yerleştirilmiş reseptörler
bir şekilde, iyi veya kötü olarak bir tanımlama öğesi değildir. Mesela ter ve idrar sayesinde dışarı atabilirler. ile uçuşan kimyasallar yakalanmakta
gruplandırabilirken bazı şeylerin nasıl bir çiçeğin kokusu olabiliyorsa Hasta olduğunuz dönemde antibiyotik ve miktar analizi yapılmaktadır.
kokusunu o kadar net alamadığımızı aynı şekilde önceki örneklerde de kullandıysanız mesela, vücut Bu sayede COVID-19’a yakalanmış
fark ederiz ya da tanımlayamadığımızı. olduğu gibi objelerin de kokusu vardır. sıvılarınızın antibiyotik koktuğunu bir kişi kokusu sayesinde tespit
Mesela bir kâğıt yaprağını düşünün, Mesela bir plastiğin de kendine has hatırlarsınız [2]. edilebilmektedir.
kokusu nasıldır? Sizce bir kokusu bir kokusu vardır. Koku kimyasal içeriği
var mı? Sanırım kokusunun olması bulunan her şeyde vardır ancak bazı COVID-19 hastalığına yakalanan kişiler
konusunda hepimiz hemfikiriz ancak şeylerin kokusu daha belirgin olarak ise vücutlarında SARs-CoV-2 virüsünü
iyi mi kötü mü koktuğunu tam olarak hissedilir. Bunun nedeni ise içeriğinde taşıdıkları için vücut içeriğinde virüsü Kaynaklar:
sınıflandıramayabiliriz. yer alan uçucu kimyasal dediğimiz barındırmaktadırlar. Virüs kişilerin
havada uçuşan kimyasal maddeler nefesleri ve soluk havası yolu ile [1] Buck, L. B., & Bargmann, C. (2000).
Doğada bulunan her şeyin aslında içermesinden kaynaklanmaktadır. havaya saçılmakta ve hatta diğer Smell and taste: The chemical senses.
bir kokusu vardır. Yani doğada Buna en güzel örnek olarak kolonyayı kişilere bulaşmaktadır. İşte bu çıkış Principles of neural science, 4, 625-647.
bulunan her şey bir grup kimyasal veya bir parfümü verebiliriz. İşte noktasından yola çıkarak COVID-19
bileşiğin bir araya gelmesiyle bu örneklerde yer alan kimyasal hastalığına yakalanan kişiler havaya [2] Inamdar, A. A., Morath, S., &
oluştuğu için hepsinin kendine has maddeler havada asılı kalabilme ve uçucu kimyasallar bıraktıkları için Bennett, J. W. (2020). Fungal Volatile
bir tadı ve kokusu vardır. Ancak biz yayılabilme özelliği taşıdıkları için biz kendilerine has kokuları vardır Organic Compounds: More Than Just
bunların bazılarını güzel şeylerle onları kokusunu daha iyi bir şekilde ve bu koku bazı özel sensörler a Funky Smell?. Annual Review of
bağdaştırdığımız için güzel kokulu alabiliriz [1]. tarafından tespit edilebilmektedir. Microbiology, 74, 101-116.
olarak tanımlarken bazılarını ise kötü Kişiler bu virüsü taşıdıkları zaman
kokulu olarak tanımlarız. Tabi ama İnsanların da kokusu vardır, tıpkı nefes verirken etrafa saçtıkları uçucu [3] Lamote, K., Janssens, E.,
bu durum kokular ile karşılaşma çiçeklerin olduğu gibi. Yediğimiz partiküllerin bir cihaza üflenmesi Schillebeeckx, E., Lapperre, T. S., De
durumlarımızla, tecrübelerimizle gıdaların da kokusu vardır ve bu yolu ile nefes kokularından virüsle Winter, B. Y., & Van Meerbeeck, J.
ve farkında olmadan önceden kokular yedikten sonra da kişilerin enfekte olduklarını algılayan bir (2020). The scent of COVID-19: viral
öğrenmiş olduğumuz bazı bilgiler ile nefeslerinde veya tenlerinde hissedilir cihaz geliştirilmiştir [2]. Cihaz aynı (semi-) volatiles as fast diagnostic
ilişkilidir. Mesela çiçekler bizde güzel olabilir. Gıda maddeleri nasıl vücuda alkolmetrelerde olduğu gibi soluk biomarkers?. Journal of breath
görüntüleri ve hoşluğundan dolayı alındıktan sonra içeriklerinde havasının cihaza üflenmesi ile ölçüm research, 14(4).