Page 10 - BİOMEDYA SAYI 42
P. 10

10                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  OCAK - ŞUBAT          2023         www.biomedya.com















































          ÖLÜMSÜZ DENİZANASI


          ZAMANI NASIL GERİ


          DÖNDÜRÜR?










        Bilim insanları,                 BIR DENIZANASININ ULAŞABILECEĞI   yeni denizanalarına yol açar ve böylece   karşılaştırılması) kullanılarak, Turritop-
                                         BIYOLOJIK ÖLÜMSÜZLÜK            tekrar döngüye girer. Bu süreç sonsuza   sis dohrnii'nin biyolojik esnekliğine ve
        kırmızı şarap, yeşil                                             kadar gerçekleşebilir ve denizanasının   uzun ömürlülüğüne katkıda bulunan
        çay kateşinleri                  Canlı organizmaların büyük çoğunluğu-  ölümden kurtulmasını sağlar.  bir dizi genetik varyasyona sahip oldu-
                                         nun aksine, Turritopsis dohrnii gençleş-                        ğu keşfedilmiştir. Bulunan genler, DNA
        ve resveratrolün                 me ve biyolojik ölümsüzlük yeteneğine   ÖLÜMSÜZ DENIZANASI      onarımı ve replikasyonu, kök hücre po-
        Alzheimer'dan                    sahiptir. Bu, yaşlanma algımıza meydan   GENOMUNUN DEŞIFRESI    pülasyonunun yenilenmesi, hücreden
                                         okuyor, ama bunu nasıl yapıyor?
                                                                                                         hücreye iletişim ve hücrelere zarar veren
        etkilenen nöral                                                  Turritopsis dohrnii'nin ölümsüzlüğünün   oksidatif hücresel ortamın azaltılması ve
                                         Bir ölümlü denizanasının genel yaşam   anahtarları DNA'sında yazılıdır, ancak   ayrıca telomerlerin (kromozom) bakımı
        hücrelerde plak                  döngüsünü anlayarak başlayalım. Eşeyli   onları keşfetmek kolay bir iş olmamıştır.  gibi yaşlanmanın farklı anahtarlarıyla
        oluşumunu                        üreme: Erkeğin spermi dişinin yumur-  Oviedo Üniversitesi'nden Carlos López   ilişkilidir.
                                         talarını döller ve zigot oluşur. Zigot bir
        azalttığını buldular.            larva olarak büyür ve kendini deniz taba-  Otín liderliğindeki araştırma ekibi, bu   Ek olarak, gençleşmelerinin her aşaması
                                         nına bağlayana kadar sürüklenir. Yerleş-  ölümsüz denizanasının genomunun çö-  ayrıntılı olarak incelenerek, hücrelerin
                                         tikten sonra bir polip haline gelir ve hazır   zülmesine katkıda bulundu. Harf harf   farklılaşmama olarak bilinen bir süreçle
                                         olduğunda eşeysiz olarak çoğalır. Bunu   okunarak ve sanki devasa bir talimat   dönüşmesi için gerekli olan gen ifade-
        Ortaçağ simyacıları, gençleştirici güçler   yapmak için, kendi vücudundan minik   kitabıymış gibi tüm DNA'sını gen gen   sindeki bir dizi değişiklik belirlenmiştir.
        veren filozof taşının formülünü bulmak   denizanası çıkarır, denizanası büyür ve   yazarak yapıldı.  Bu, Turritopsis dohrnii'nin kendi biyolojik
        için yorulmadan çalışmışlar, bir başka   ölmeden önce yetişkin aşamasına geçer                   saatini etkili bir şekilde sıfırlamasına izin
        iyi bilinen hikaye, Yeni Dünya’yı fethe-  ve çoğalır. Ölümsüz denizanası Turritop-  Bu devasa kitap, hücrelerin hayati   verir. Tüm bu mekanizmalar bir bütün
        derken gizemli gençlik pınarını arayan   sis dohrnii de bu döngüyü takip eder, an-  fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri   olarak sinerji içinde hareket eder ve
        Juan Ponce de León'un seyahatleridir.   cak çoğaldıktan sonra her zaman ölmez:   için gerekli tüm bilgileri içermektedir.   böylece ölümsüz denizanasının başarılı
        Ancak bugüne kadar hiç kimse sonsuz   alternatif bir yol seçebilir ve yaşam dön-  Sonuç olarak, ölümsüz denizanasının   bir şekilde gençleşmesini sağlamak için
        yaşamın anahtarlarını keşfetmeyi ba-  güsünü tersine çevirebilir. Yol boyunca,   olağanüstü uzun ömürlülüğünün anlaşıl-  süreci yönetir.
        şaramadı. Bununla birlikte, bir istisna   denizanasının gövdesi küçülerek "kisto"   masına katkıda bulunan birkaç genomik
        vardır "ölümsüz denizanası" olarak da   adı verilen küre benzeri bir şey oluşturur.   ipucu tanımlanmıştır. Çeşitli biyoinfor-
        bilinen Turritopsis dohrnii, dört milimet-  Bu, dibe yapışana kadar sürüklenir ve   matik araçlar ve karşılaştırmalı genom
        reden daha büyük olmayan bir yaratık.  daha sonra yeni bir polip oluşturur, bu da   bilimi (genetik kitabın türler arasında
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15