Page 7 - BİOMEDYA SAYI 42
P. 7

07
             www.biomedya.com                OCAK - ŞUBAT           2023       BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ










                                          IŞIK VARKEN


                                          UYUYAMIYOR MUSUNUZ?


                                          SEBEBİ GÖZ KAPAKLARINIZ OLABİLİR




         Yanınızdaki                     zuklukları, sağlığa zararlı olduğu kadar   Osaka Metropolitan Üniversitesi İnsan   nırken, mavi ışık daha karanlık biçim-
                                         gündelik yaşama da engel oluyor. Uyku-  Yaşamı ve Ekoloji Yüksek Lisans Ana   de algılanıyor. Profesör Sakai, bunlara
         kişi telefonunu                 yu etkileyen çeşitli etmenlerin altındaki   Bilim Dalında çalışan Profesör Hideki   ek olarak katılımcılar arasında önemli
         kullandığında                   işleyişleri aydınlığa kavuşturmak için   Sakai, gözler kapalı olduğu zaman göz   farklılıklar olduğunu da belirlemiş; bazı
                                         şimdiye kadar birçok çalışma yürütül-  kapaklarının ışık iletkenliğini ölçmek   kişilerin parlaklık algısı, gözleri açık ve
         veya koridorun                  müş. Bu konudaki en önemli etmenler-  için yeni bir yöntem uygulamış. Bilim   kapalı olduğu zaman neredeyse hiç
                                         den biri de ortam aydınlatması. Gündüz,   insanının elde ettiği sonuçlar, kapalı   değişmemiş.
         ışığı açıldığında               gece veya uyku esnasında ışığa değişik   gözle algılanan parlaklığın daha önce
         uyuyamıyor                      oranlarda maruz kalmanın, sirkadiyen   rapor edilenden epey güçlü olduğunu   Ayrıca Profesör Sakai, “Gözler kapalıy-
                                         ritimlerini ve uyku kalitesini etkilediği   gösteriyor. Profesör Sakai, toplam 33   ken ışıklandırma ortamını doğru şekilde
         musunuz? Bu                     rapor edilmiş.                  katılımcıyla görece parlak koşullarda   anlayıp bu ortamdan faydalanarak hem
         durum fazla hassas              Aydınlatma şiddeti ve renk yoğunluğu   (100 lux aydınlıkta) her bir katılımcı-  normal uyku sırasında hem de şekerle-
                                                                         nın yüzünün tamamının aydınlatıldığı
                                                                                                         me esnasındaki veya gece geç saatler-
         olmanızdan değil,               gibi aydınlatılan ortamı tanımlamak için   deneyler yürütmüş. Yüze gelen parlak-  de yolculuk edildiği zamanki gibi diğer
                                         kullanılan endeksler, gözler açıkken iyi   lık bir ışıklandırma cihazıyla artırılıp   çeşitli durumlarda uygun ışıklandır-
         göz kapaklarınızın              aydınlatılmış koşullar altındaki görsel   azaltılırken, kapalı gözdeki geçirgenlik   maya dönük araştırmaları geliştirmeyi
         ışığı fazla                     niteliklere dayanıyor. Fakat uyku sıra-  ise katılımcıların gözleri kapalıyken al-  düşünüyorum. Geçirgenliği düşük olan
                                                                         gıladıkları aydınlık seviyelerini gözleri
                                         sında gözlerin kapalı olduğu düşünül-
                                                                                                         ışık renkleri insanlar sadece gözlerini
         geçirmesinden                   düğünde, uyku esnasında aydınlatılan   açıkken algıladıkları aydınlık seviyele-  kapattığı zaman karanlık gibi algılan-
                                         ortamı doğru şekilde tarif etmek için göz   rine denkleştirmesiyle ölçülmüş. Işık   dığından, söz konusu bulguların tahliye
         kaynaklanıyor                   kapaklarının ışık geçirgenliğini ve kapalı   kaynakları olarak tek renkli kırmızı, sarı,   merkezi gibi hem uyanık hem de uyuyan
         olabilir.                       gözle algılanan aydınlığı anlamak gere-  yeşil ve mavi LED’ler ile beyaz bir LED   insanların bulunduğu yerlerdeki ışık-
                                         kiyor. Göz kapağının ışık aktarımını ölç-  kullanılmış.         landırmanın tasarlanmasında faydalı
                                         mek üzere çeşitli çalışmalar yürütülse                          olabileceğini düşünüyorum.” şeklinde
        Osaka Metropolitan Üniversitesinde   de deneysel koşullar gündelik yaşamda   Deneyin sonuçları, göz kapağındaki ge-  konuştu.
        çalışan bilim insanları göz kapakları-  aydınlatılan ortamlardan önemli ölçü-  çirgenlik değerlerinin önceden rapor
        nın zannedilenden çok daha fazla ışık   de farklılık gösteriyor. Şimdiye kadarki   edilenlere göre 10 kata kadar daha yük-
        geçirdiğini belirtiyor. Bulgular Color   değerlendirmeler ise son derece düşük   sek olduğunu (%0,3-%14,5) gösteriyor.
        Research and Application bülteninde   aydınlatma altında veya sadece tek göz   Işığın rengi de farklılık oluşturuyor ve
        yayımlandı. Uyku eksikliği ve uyku bo-  ile yapılmış.            kırmızı ışık daha parlak olarak algıla-
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12