Page 8 - BİOMEDYA SAYI 42
P. 8
08 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ OCAK - ŞUBAT 2023 www.biomedya.com
KENDİNİ SÜREKLİ
BAŞKALARIYLA
KIYASLAMAK
Yaşamın ilk muz bir kültürde hangi davranışımızın sı- kişilerin bizimle benzerliğidir. Bu ben- Kendimizi kıyasladığımız kişilerin sayısı
yıllarından itibaren, cak ve olumlu kabul edileceğini anlamak zerlik yaş grubu, cinsiyet, etnik köken da kıyaslamanın etkileri üzerinde belirle-
için, kendi davranışlarımızla o kültürden
yici olabilir. Örneğin; kısıtlı bir kontenjanı
gibi kişisel özelliklerde aranabileceği gibi
konuşmayı insanların davranışlarını karşılaştırabi- yapılan bir işteki performans düzeyinde bulunan bir iş kolundaki başvuru sayısı
liriz veya bir konudaki mesleki etik de- de bulunabilir. Örneğin; denizde kendi arttıkça, kişiler kıyaslama yapmaya daha
öğrenmekten ğerlerimizin ne kadar doğru olduğundan akranlarımızla yüzme yarışı yaparken az gerek duyabilirler. Başvuran kişi sayısı
herhangi bir emin değilsek diğer meslektaşlarımızın onları geçmek bizi keyiflendirebilir; ama azaldığında ise, işe alınacak çalışan sa-
fikirlerini almak isteyebiliriz. Sonuç
aynı yarışmayı bizden yaşça daha genç
yısı aynı olmasına rağmen, kişiler arası
ortamda nasıl olarak bu yolla yeni şeyler öğrenmeye ve dinamik insanlarla yapmayı tercih kıyaslama önem kazanabilir ve dolayı-
devam edebilir, bir konuda kendimizi etmeyebiliriz veya kendimizi başarılı sıyla kişiler mülakattaki görüşmelerinin
hareket edeceğimize geliştirebiliriz. bir yüzücüyle kıyaslamak aklımıza dahi iyi geçmesi için daha çok çaba sarf ede-
kadar pek çok gelmeyebilir. bilirler.
Kıyaslamaya başvurmamızın bir diğer
davranışımızı nedeni de yeteneklerimiz ve performan- KENDIMIZI DIĞERLERIYLE Kıyaslamanın etkisini belirleyen bir diğer
geliştirmek için sımızla ilgilidir. Diğerleriyle kendimizi kı- KIYASLAMANIN ETKILERI faktör de kıyaslamanın yapıldığı alan-
daki standarda yakınlıktır. Bir standar-
yasladığımızda hem başarımızı ölçebilir
başvurduğumuz hem de kendimizi geliştirmek için mo- Bahsedilmesi gereken önemli faktörler- da yaklaştıkça kıyaslamanın yaratacağı
tive edebiliriz. Örneğin; müzik kulağının den biri kıyaslamanın yönüyle ilişkili- endişe de artabilir. Örneğin; birincinin
yollardan biri iyi olmadığını düşünen bir çocuk, bazı dir. Yaptığımız karşılaştırma yukarı ya ödüllendirileceği bir spor müsabaka-
de insanları notaları okul korosundaki diğer arka- da aşağı doğru olabilir. Kendimizi belli sında, 2. ve 3. sıradaki kişiler arasındaki
gerilim sıralamanın sonundaki kişilere
bir alanda bizden daha iyi performansa
daşlarından daha iyi yakalayabildiğini
gözlemlemektir. fark ederse; bu, onun çok sevdiği koroya sahip kişilerle kıyaslayabileceğimiz gibi oranla daha yüksek olabilir. Standart
devam etmesini ve daha güzel şarkı söy- daha zayıf performans gösterenleri de noktadan uzaklaştıkça kişilerin başarı
leyebilmek için daha istekli bir şekilde tercih edebiliriz. Bu iki durumun bizde- motivasyonları zayıflayabilir.
Kişiliğimize, yeteneklerimize ve başarı- çalışmasını teşvik edebilir. ki etkileri bireysel farklılıklarımıza göre
mıza yönelik kendi öz değerlendirmemizi değişebilir. Örneğin; kendimizi daha iyi Kıyaslamanın etkisi, bağlama göre de
yapabilmek için de yine başkalarına bak- KENDIMIZI KIMLERLE KIYASLARIZ? bir performansa sahip kişilerle kıyasla- değişebilir. Örneğin; ortalama başarıya
mayı; onlarla kendimizi kıyaslamayı ter- mayı tercih ettiğimizde, eğer o alandaki sahip bir öğrenci, görece daha başarılı
cih edebiliriz. Örneğin; bir iş ortamında Öncelikle kendimizi kıyaslamayı tercih becerilerimizi geliştirmeye yönelik bir öğrencilerin olduğu bir okulda eğitim
ne kadar işbirlikçi olduğumuzu, kendi- ettiğimiz kişiler, bizim önemli bulduğu- hedefimiz ve inancımız varsa, bu kişiler gördüğünde akademik olarak kendini
mizi diğer çalışma arkadaşlarımızla kı- muz alanlarla ilgilenen insanlardır. Ör- bize ilham ve motivasyon kaynağı ola- daha yetersiz hissedebilir. Buna karşılık
yaslayarak öğrenebiliriz ya da yaptığımız neğin; bizim için cesaret sahibi olmak bilir. Eğer değişim için çok geç olduğunu ortalamanın altında başarıya sahip öğ-
bir yemeğin ne kadar lezzetli olduğunu fiziksel olarak çekici olmaktan daha düşünüyorsak da örneğin; ehliyet alabil- rencilerden oluşan bir okulda ise, aynı
başkaları tarafından yapılan yemekleri önemliyse, her ne kadar iki özellik de mek için yaşımızın çok büyük olduğu gibi öğrencinin akademik doyumu artabilir.
de tadarak anlayabiliriz. genellikle olumlu kabul görse de ken- bir fikre sahipsek, bu kıyaslama başarısız Tüm bunları değerlendirdiğimizde kı-
dimizi cesaretli davranışlarıyla bilinen veya değersiz hissetmemize neden ola- yaslama yapmanın sadece olumlu ya da
KENDIMI HERKESLE KIYASLIYORUM kişilerle kıyaslarız. Ya da örneğin; sporla bilir. Benzer şekilde daha zayıf perfor- olumsuz bir davranış olduğunu söyleye-
hiç ilgilenmiyorsak, bu konuda başarılı mansa sahip kişileri gözlemlediğimizde meyiz. Bu yüzden kıyaslama yaparken
Özellikle iki durumda kendimizi diğerle- bir kişiyle kendimizi karşılaştırmaya da ise, bulunduğumuz pozisyondan mem- bunun sizi nasıl etkileyeceğini değerlen-
riyle karşılaştırma ihtiyacını duyabiliriz. gerek duymayız. nuniyet duyabileceğimiz gibi; o kişileri dirmek önemli olacaktır.
Bunlardan birisi kendi değerlendirme- küçümseyici davranışlar da gösterebi-
mizden emin olamadığımız zamanlarda Kendimizi kıyasladığımız kişileri seçer- liriz. Görüldüğü gibi her iki tercihin de
gerçekleşir. Örneğin; yabancısı olduğu- ken dikkat ettiğimiz bir diğer şey ise, o olumlu ve olumsuz sonuçları olabilir.