Page 15 - BİOMEDYA SAYI 42
P. 15
15
www.biomedya.com OCAK - ŞUBAT 2023 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
UZAY YOLCULUĞUYLA
BAŞLAYAN TEHLİKELİ
MUTASYONLAR
Mount Sinai Sağlık Sistemi Icahn Tıp astronotların meslek hayatları boyunca tehlikesinin artmasıyla ilişkilendiriliyor.
Fakültesi’nde yürütülen ve türünün ilk devam eden kan taramasının ve emek-
örneği olan bir çalışmaya göre astro- lilikleri esnasında sağlık durumlarının Çalışmanın Baş Yazarı ve Icahn – Mount
notlar, ömürleri süresince kansere ve takip edilmesinin önemini vurguluyor. Sinai Sağlık Sistemi Kalp Damar Has-
kalp hastalığına yakalanma tehlikelerini talıkları Araştırma Enstitüsü’nde Tıp
artıran mutasyonlar bakımından daha Somatik mutasyonlar, bir insan gebe Profesörü olan David Goukassian şöy-
büyük risk altında. Söz konusu mutas- kaldıktan sonra sperm veya yumurta le aktarıyor: “Astronotlar, en önemlisi
yonlar ise muhtemelen uzay yolculu- hücrelerinin dışında gerçekleşiyor. Do- de uzay radyasyonu olmak üzere pek
ğuyla bağlantılı. layısıyla nesle aktarılmıyor. Bu çalış- çok etmenin somatik mutasyonlarla
mada belirlenen mutasyonlar, klonal sonuçlanabileceği olağanüstü bir or-
Bilim insanlarından oluşan bir araş- hematopoez (CH) adı verilen bir işlem tamda çalışıyor. Bu durum, söz konusu
tırma takımı, ABD Ulusal Havacılık ve olan ve tek bir klondan elde edilen kan mutasyonların klonal hematopoetize
Uzay Dairesinde (NASA) çalışan ve 1998 hücrelerinin aşırı temsiliyle nitelendi- dönüşme tehlikesi olduğu anlamına
ile 2001 yılları arasında uzay mekiği riliyor. Bu gibi mutasyonlar, morötesi geliyor. Uzaya yapılan ticari uçuşlara
görevleri yürüten astronotlardan kan ışınım veya belirli kimyasallara maruz ve uzayın derinliklerine yapılan keşif
örnekleri toplamış. Araştırmacılar in- kalmak gibi çevresel etmenlerden kay- uçuşlarına olan ilginin arttığı ve Mars
celenen 14 astronotun tamamının kan naklanıyor ve kanser kemoterapisi ya da yolculuğu gibi tekrarlı ya da uzun süreli
oluşum sisteminde (hematopoetik kök radyoterapisinin bir sonucu olabiliyor. uzay keşif görevleriyle ilişkili olan çeşitli
hücreler), somatik mutasyonlar olarak CH ile ilişkilendirilen birtakım işaretler zararlı unsurlara maruz kalmanın sağlık
da bilinen DNA mutasyonları tespit et- veya belirtiler bulunuyor. Çoğu hasta, üzerinde oluşturabileceği olası tehlike-
miş. Nature Communications Biology başka hastalıklar için yapılan genetik leri düşündüğümüzde, 14 astronottan
bülteninde yayımlanan bulgular, uzay kan tahlillerinden sonra belirleniyor. oluşan bu örnek grubunda somatik
yolculuğunun söz konusu mutasyon- CH mutlaka bir hastalığı göstermese mutasyonları geriye dönük incelemeye
larla ilişkilendirilebileceğini göstererek de kalp damar hastalığı ve kan kanseri karar verdik.” dedi.