Page 15 - BİOMEDYA SAYI 48
P. 15
15
www.biomedya.com OCAK - ŞUBAT 2024 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ
korumanın azalmasından kaynaklanıp
kaynaklanmadığını da anlamaya çalı-
şıyorlar.
Mevcut endişelerden biri, virüsün mik-
ro pıhtılar oluşturarak kan damarlarına
ve iç organlara zarar verme kabiliyeti.
Exeter Üniversitesi'nden Doç. Dr. David
Strain'in gördüğü hastalara dayanarak,
yaklaşık bir milyon kılcal damardan
oluşan bir organ olan böbrek özellikle
savunmasız görünüyor.
Bunların sadece gözlemlerden ibaret
olduğunu söyleyen Strain, yeni JN.1
varyantında mikrovasküler yani küçük
kan damarları ile ilgili komplikasyonlar
ve böbrek fonksiyolarında daha kötü ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.
görünen bazı değişiklikler gördüklerini Politikacılar uzun zamandır Covid'i ge-
söylüyor: ride bırakmaya istekli olsa da Strain,
farklı varyantların bize nasıl bulaşmaya
“Ancak bunun varyanttan ötürü mü yok- devam ettiğini izlemeye devam etmenin
sa birçok insanın en son aşılarının üze- hayati önem taşıdığını söylüyor.
rinden 18 ay ile iki yıl geçmiş olmasın-
dan mı kaynaklandığını söylemek zor." Strain, “Belirtiler bir varyanttan diğerine
değişiyor gibi görünüyor” diyor ve şöyle
Ağustos 2023'te yapılan bir çalışma mik- devam ediyor:
ro pıhtıların uzun Covid'in bir nedeni
olabileceğini öne sürdü. Araştırmacılar “İlk semptomun baş ağrısı olduğu dö-
şimdi kronik vakalarda daha fazla artış nemler de oldu, daha gastrointestinal
görebileceğimizden endişe ediyor. Bu- (sindirim sistemiyle ilgili) olduğu dö-
nunla birlikte, bunun yeni varyantın mı nemler de. Hepimiz normal hayatımıza
yoksa toplum bağışıklığının azalmasının geri dönmek istiyoruz ama gerçek şu ki
mı bir sonucu olduğunu ayırt etmek güç. Covid hiçbir yere gitmiyor."
Imperial College London'da immünoloji JN.1'İN BELİRTİLERİ NELER?
profesörü olan Danny Altmann, “Mart-
2020 yaz döneminde yapılan çalışmalar, Son zamanlarda enfeksiyonların artma-
herhangi bir vakada uzun Covid riskinin sında rol oynayan JN.1, Sars-CoV-2'nin
yaklaşık yüzde 10 olduğunu gösteriyor" önceki varyantlarıyla aynı semptomla-
diyor. rın çoğuna sahip: Boğaz ağrısı, yorgun-
luk, baş ağrısı ve öksürük.
“Şimdi çok daha fazla enfeksiyon var
ve uzun Covid riski, daha hafif bir var- Belirtilerdeki farklılıklar genellikle kişi-
yant nedeniyle değil, aşı dozlarından nin sağlık durumuna ve bağışıklık sis-
bir dereceye kadar korunma nedeniyle temine bağlı. Ancak bazı uzmanlar, JN.1
düşmüş görünüyor. İsveç'te yapılmış bir enfeksiyonunun en yaygın ilk belirtileri
çalışmaya dair yayımlanan bir makale, arasında ishal veya baş ağrısı olduğunu
korumanın her ek dozla birlikte arttığını bildiriyor. Daha az sayıda hasta koku
olduğunu söylüyor. gösteriyor." alma duyusunu kaybediyor.
Towers ise "Viral tropizmde, yani hangi Tüm bunlar da aslında tüm yaş grupları Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/
hücrelerin enfekte olacağı konusunda için aşı takviyelerini güncel tutmanın articles/cv2dyvlwnveo
büyük bir değişim oldu" diyor ve şöyle
devam ediyor:
"Bu da spike proteininin dizilimi tara-
fından yönetilen bir durum. Dünyada
neredeyse herkes enfekte oldu ya da
aşılandı. Bu nedenle de virüs bulaşmaya
Fakültesi'ndeki araştırmacıların 2023’te devam etmek için bu bağışıklık sistem-
yaptığı bir çalışma, pandeminin başları- lerinden kaçmak için büyük bir baskı
na kıyasla, Omicron varyantının bulaştı- altında. Spike proteini de bu yüzden
ğı kişilerin koku veya tat alma duyularını çok gelişti. Bu da virüsün vücuda giriş
kaybetme olasılıklarının sadece yüzde yapmak için farklı hücreleri enfekte et-
6-7 olduğunu ortaya koydu. mesine yol açıyor, işte bu yüzden insan-
lar artık koku ve tatlarını kaybetmiyor."
İngiltere'deki Exeter Üniversitesi'nde
kardiyometabolik sağlık alanında çalı- Araştırmacılar Sars-CoV-2 enfeksiyonu-
şan Doç. Dr. David Strain BBC'ye yaptığı nun daha güç algılanan sonuçlarının vi-
değerlendirmede, bunun yerine has- rüsün varyantları arasında farklılık gös-
talarının JN.1 veya EG.5 varyantları ile terip göstermediğini anlamak üzerine
enfekte olduktan sonra ishal veya baş çalışmalarını sürdürüyor. Aynı zaman-
ağrısı şikayet olasılığının daha yüksek da herhangi bir farklılığın aşı kaynaklı