Page 4 - BİOMEDYA SAYI 49
P. 4
04 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ MART - NİSAN 2024 www.biomedya.com
İNSANLAR NE KADAR GÜÇLÜ
NÜKLEER BOMBA YAPABİLİR?
Modifiye edilmiş bir Sovyet Tu-95 bom- Nükleer denemelerin yasaklanması ve Daha büyük nükleer bombalar çok aşa- Neyse ki Teller’ın çılgınlığı herkesin ma-
bardıman uçağındaki havacılar, 30 Ekim nükleer silahların Dünya üzerindeki malı olarak inşa edilebilirdi. Geleneksel lumuydu ve bu fikir kısa sürede unutulup
1961 sabahı, taşıdıkları 60.000 kiloluk tüm yaşamı varoluşsal olarak tehlike- bir bomba bir fisyon bombasını tetikler, gitti.
metal canavarı uçağın bomba bölmesin- ye attığının anlaşılması sayesinde, Tsar o da bir füzyon bombasını tetikler, o da
den attılar. Uçağın 26 fit uzunluğundaki Bomba gibi bir şeyin bir daha kullanıl- daha büyük bir füzyon bombasını tetikler Ancak bu durum başkalarının teoriler
devasa paraşütü, Barents Denizi’ndeki dığını görmemiz pek olası değil. Amerika ve bu böyle devam eder. ABD için en kü- üretmesine engel olmadı. 1970’lerde
uzak kuzey Rus takımadaları olan Novaya Birleşik Devletleri’nin cephaneliğindeki çük, en güçlü ve en verimli fisyon silah- Lawrence Livermore Ulusal Laboratu-
Zemlya’nın üzerindeki boş gökyüzüne en yüksek patlama gücüne sahip savaş larını geliştirmesiyle tanınan Amerikalı varı’ndaki bilim insanları, büyük bir sıvı
doğru inişini yavaşlattı. Uçağın pilotla- başlığı şu anda sadece 1.2 megaton, yani teorik fizikçi Ted Taylor, dev bir bomba döteryum fıçısı içinde termonükleer bir
rı daha sonra uçağı geri döndürdü ve kıyaslandığında önemsiz. yapmak için teorik olarak “sonsuz sayı- yanma dalgasının başlatılabileceğini
olabildiğince hızlı uçtu. Teslim ettikleri da” bombanın birbirine bağlanabilece- gösteren süper bilgisayar hesaplama-
kargo belirli bir irtifaya ulaştığında ne Ancak insanlar yollarını kaybeder ve ğini belirtti. ları yaptılar.
olacağını biliyorlardı ve başlarına gele- yeniden “kazananı olmayan” bir nükle-
ceklerden kurtulmak istiyorlardı. er yarışa girerlerse, çok daha büyük bir Bu, “Hidrojen Bombasının Babası” Döteryum, atom çekirdeğinde bir proto-
bomba yapabilir miyiz? Cevap, ne yazık Edward Teller’ı heyecanlandırdı. Teller na ek olarak bir nötron içeren bir hidro-
Otuz mil ötede patlamayı gördüler, son- ki, “evet”. Ancak bu hem zor hem de hiç 1954 yılında ABD hükümet yetkililerine jen izotopudur ve termonükleer silahlar-
ra duydular ve hissettiler. Tsar Bomba pratik olmayacaktır. 10.000 megatonluk bir nükleer silah da füzyon yakıtı olarak yaygın bir şekilde
patlamıştı. önerdi. kullanılmaktadır. Döteryum daha küçük
TSAR BOMBA’DAN DAHA BÜYÜK miktarlarda başka bir hidrojen izotopu
Altmış yıldan fazla bir süre sonra, İkinci “10,000 megatonluk bir silah, benim olan trityum ile birleşerek bu süreçte
Dünya Savaşı sırasında kullanılan tüm Tsar Bomba bunu zaten göstermişti. Baş- tahminime göre, tüm New England’ı büyük miktarlarda enerji yaratır. Hesap-
mühimmatın toplamından on kat daha langıçta 100 megatonluk bir güce sahip ateşe verecek kadar güçlü olurdu. Ya lamalar 212 ton döteryumla doldurulmuş
güçlü olan 57 milyon ton TNT’ye (57 me- olacak şekilde tasarlanan bombanın da Kaliforniya’nın çoğunu. Ya da İngil- bir nükleer bombanın 5,200 megatonluk
gaton) eşdeğer termonükleer patlama, Sovyet yapımcıları, herhangi bir Sovyet tere ve İrlanda’nın tamamını. Ya da tüm bir patlama yaratacağını göstermiştir.
40 mil yüksekliğinde bir mantar bulutu uçağıyla uçamayacak kadar büyük ola- Fransa’yı. Ya da tüm Almanya’yı. Ya da
yaratarak ve yüzlerce mil ötedeki evlere cağı için bombayı küçültmek zorunda hem Kuzey hem de Güney Kore’yi.” Bilim Kaynak: https://www.bilimoloji.com/
zarar vererek, Dünya üzerinde kaydedil- kaldılar. Dahası, üretebileceği radyasyo- ve nükleer silahlar tarihçisi ve Stevens insanlar-ne-kadar-guclu-bir-nukle-
miş en büyük insan kaynaklı patlama nun Sovyetler Birliği’nin kuzey kesimini Teknoloji Enstitüsü’nde profesör olan er-bomba-yapabilir/
olmaya devam ediyor. kaplamasından endişe ediyorlardı. Alex Wellerstein şöyle yazmıştır.