Page 6 - BİOMEDYA SAYI 52

06 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ EYLÜL - EKİM 2024 www.biomedya.com

BÖCEKLERİN BÜYÜLEYİCİ

CİNSEL YAŞAMLARI

Kimi böceklerin cinsel organları be- yı dölleme yarışları yaşanır. Hayvanlar Kelebekler yalnızca birkaç hafta yaşa- boşalırlar. Bu davranış spermin dişiye
denlerinden ayrılabilirken, kimileri aleminde dişiler çok ender olarak eşleri- yabildiklerinden, kimi ayrıksı durumlar aktarılmasını sağlasa da, erkeğin felce
bedenlerinin 20 katına eşit büyüklükte ne sadık kaldıklarından, dişilerin üreme dışında, baba olmak isteyen erkeklerin uğraması ve sonunda ölmesiyle sonuç-
spermler üretiyor, kimileri de özel do- organlarında büyük olasılıkla çok sayıda aylaklık edecek zamanları yoktur. Kele- lanır. Bu yüzden erkekler güçlerinden en
nanımlarla rakiplerini olası eşlerinden erkeğin spermleri bulunur. Erkeklerin bu beklerin birçoğu kozadan çıkar çıkmaz iyi biçimde yararlanmak zorundadırlar.
uzak tutuyorlar. duruma karşı koyabilmeleri amacıyla, cinsel olgunluğa erişirler. Bu yüzden,
büyük spermler üretmek gibi, çeşitli kimi türlerde erkekler dişilerden birkaç Başka erkeklerin bir dişiyle çiftleşmesini
Böcekler ürkütücü olabilir, önlerine çı- yöntemler evrilmiştir. Meyve sinekle- gün önce ortaya çıkıp beklemeye koyu- önlemenin bir yolu da, farklı bir erke-
kanla cinsel ilişkiye girip, kana susamış rinin spermleri açılmamış durumda 6 lurlar ve ilk fırsatta dişilerle çiftleşirler. ğin spermini dişiye aktarıp döllemesini
olabilirler-ama asla sıkıcı olamazlar. santimetreyi bulabilir ki, bu da sineğin Daha sinir bozucu bir davranış biçimine önleyici bir tıkaç üretmesidir. Avrupa
boyutunun yaklaşık 20 katına eşittir. tahtakurularında tanık olunur. Erkekler cüce örümceği birleşme sırasında za-
Avrupa’nın en büyük böceği olan geyik dişinin karnını oyup spermini oradan man içinde sertleşen bir sıvı salgılar.
böceğinin erkekleri çiftleşmekte olan Ancak sperm yarışında uygulanan belki karın boşluğuna akıtır. Böcekler açık bir Araştırmacılar daha uzun süreli bir-
eşleri zorla birbirlerinden ayırmaya de en sıradışı yönteme, son derece ince- dolaşım sistemine sahip olduklarından leşmeler sonucunda başka erkeklerin
yarayan boynuz adı verilen çok geniş likli üreme organları olan, yusufçuk ve sperm kolaylıkla karın boşluğundan yu- baş edemeyecekleri denli sert tıkaçlar
çenelere sahiptirler. Erkekleri dişilerden kızböceklerini içeren odonata takımının murtalıklara ulaşıp döllenir. oluştuğunu gördüler.
ayırmak üzere evrilen farklı biçimlerde üyelerinde tanık olunur. Bu türün penis-
boynuzlara sahip olan çeşitli böceklerde lerinde düşman erkeklerin spermlerini Cinsel yamyamlık Küremsi ağ ören örümceklerin erkeği,
bu davranışa tanık olunur. Japon gerge- yerinden etmelerine ve kendi spermle- öldükten sonra dişisinin başka erkek-
dan böceğinin boynuzu çatalı andırır. rini dişinin üreme organlarının en dip Böceklerin cinsel davranışları arasında lerle çiftleşmemesini güvenceye almak
Dişileri ele geçirmeye çalışan başka köşelerine yerleştirmelerine olanak belki de en ünlüsüne sahip olanı pey- amacıyla, olağanüstü bir tıkaç oluşturur.
erkekler arasındaki savaşta da bu boy- tanıyan kanca ve kamçılar vardır. gamber böceğidir. Bu böceklerin dişileri Bu türün erkeği birleşmenin ardından
nuzlardan yararlanılır. cinsel ilişkinin ardından erkeğin başını dişinin bedeninde kalan, yerinden oy-
Üstelik incelikli üreme organlarına sa- yiyerek kendisine ve yavrularına yiye- nayabilir bir penise sahiptir. Örümceğin
Bu böcek türlerinin çoğunda daha kü- hip olanlar yalnızca erkekler değildir. cek sağlar. Bu davranış erkeklerin döl- penis ucunun dişinin bedeninde kırılıp
çük olan erkeklerin savaşta üstün gelme Brezilya mağara böceklerinin dişileri lediği yumurta sayısını arttırır. Kısa bir başka erkeklerin girişini önlemesi yay-
olasılıkları yoktur. Buna karşılık, başka erkeklere ulaşma konusunda birbirle- süre önce bilim insanları bu böceğin gın görülen bir durum olmakla birlikte,
sinsi çiftleşme taktiklerinin evrildiği bu riyle yarışırlar. Bu böcekler karşı cinsin erkeklerinin de dişilere saldırdıklarını, küremsi ağ örümceğinin yerinden oyna-
küçük böcekler erkeklerin birbirlerine üreme organına sahip olup, erkekle- onları yemeseler bile, çok ciddi biçimde yabilen penisi 20 dakikayı aşkın bir süre
girmelerini beklerler ve onlar boğuşur- rinde vajinayı andıran bir boşluk ve yaraladıklarını gördüler. Dişilerle giriş- boyunca kendi spermlerini aktarmayı
larken dişilerle çiftleşirler. Küçük erkek dişilerinde de penisi andıran sivri uçlu tikleri savaşı kazanan erkekler olası- sürdürmek gibi ek bir işleve de sahiptir.
bok böcekleri, içinde dişilerin olduğu sertleşebilir bir organ vardır. Dişi mağa- lıkla yenip bitirilmek yerine çiftleşmeyi
dehlizlerin girişinde nöbet tutan iri er- ra böceği “penisiyle” erkeğin spermini sürdürürler. Kaynak: https://theconversation.com/
keklerin arasından sıvışarak yeraltın- emerek dışarıya çıkarır ve bedenindeki the-fascinating-sex-lives-of-inse-
daki dişileri bulmak için gizli geçitler iki bölmeden birinde depolar. Dişiler Bekaret kemerleri cts-231619
oluştururlar. 70 saat sürebilen çiftleşme sırasında
aldıkları meniyi tüketerek enerji sağla- Erkek böceklerin birçoğu, eşleri tara-
Sperm yarışı dıklarından, bu davranışın kısıtlı yiyecek fından yenmediklerinde bile, yalnızca
sunumuna uyum sağlamak üzere evril- bir kez çiftleşme olanağına sahip olur.
Erkekler arasındaki fiziksel çekişmelerin diği düşünülüyor. Örneğin, erkek arılar insanların bile
dışında, spermler arasında da yumurta- duyabilecekleri gürültülü bir sesle