Page 7 - BİOMEDYA SAYI 52

07
www.biomedya.com EYLÜL - EKİM 2024 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ

DAĞLAR OLMASAYDI

DAĞ KADAR SORUNUMUZ OLURDU!

Dağlar doğanın en hayranlık uyan- hale getirebilir. lecek, dünyanın derinliklerindeki olmayan minerallerle (kalsiyum
dıran yaratımlarından bazılarıdır ve mineraller için asansör görevi gör- gibi) bağlarını kırdığı ve böylece
onlar olmasaydı dünyamız çok daha Kilian Jornet Vakfı, dağlık bölgeleri düğünü öne süren yeni bir maka- karbonun CO2 olarak atmosfere
az etkileyici ve daha az dikkate de- korumak ve muhafaza etmek için lenin bulgusu. kaçtığı bilinmektedir.
ğer olurdu. Dahası, bugün bildiğimiz yorulmadan çalışıyor ve bunların
şekliyle hayat, dağlar olmadan var gezegenimiz için ne kadar önemli Özellikle Himalayalar, Rocky Dağları Ancak daha önce hiç kimse dağların
olamaz. olduğunu tam olarak vurguluyor. ve And Dağları gibi genç dağ sıraları büyük bir karbon açığını ortadan
Başlangıç olarak, dağların ve bu- önemli mineralleri yer kabuğundan kaldıracak kadar pirit dökebilece-
Patty Inglish’e göre bitki yaşamı- zulların güneş ışınımını yansıttı- yüzeye taşıyor. Bu minerallerde ğini düşünmemişti. [2]
nın ve dolayısıyla diğer her şeyin ğını, iklim değişikliğinin etkilerini bol miktarda kalsiyum bulunur ve
gelişmesi için gereken arazi dağlar hafifletmeye yardımcı olduğunu ve sıklıkla havadaki karbondioksite Kaynaklar:
olmadan var olamazdı. Yok olma- gezegenin tatlı suyunun (yani bu- bağlanarak kireç taşına dönüşür.
ları durumunda ağaçlar yok olacak zullar) %60 ila %80’ini sağladığını Yağmur, kar ve rüzgar kireçtaşını https://www.bilimoloji.com/
ve bu da yıkıcı bir domino etkisine vurguluyor. Ayrıca gezegen yüzeyi- çözerek okyanusa geri gönderir ve
yol açacaktır. Patty Inglish’e göre nin dörtte birini kaplıyorlar ve var- orada yerleşir. [1] https://www.grunge.
gezegenin atmosferi eninde so- sayımsal bir ortadan kaybolmanın com/485935/heres-w-
nunda kaybolacaktı. Bu arada hava ne kadar yıkıcı olabileceğini daha Mark Torres cevabın taşta olduğunu hat-would-happen-if-eart-
durumu da küresel ölçekte önemli da vurguluyorlar. [1] söylüyor. Aptal altını olarak da bili- hs-mountains-disappeared/
ölçüde etkilenebilir. Artık dağlar- nen pirit veya demir sülfür, dağlar
la korunmayan bölgelerde büyük Dağlar olmasaydı gezegenimiz yö- yükseldiğinde yüzeye çıkan derin [2] https://qz.com/189869/wit-
çöl fırtınaları meydana gelebilir. rüngede dönen bir kabuk olabilirdi. topraktaki metalik bir mineraldir. hout-fools-gold-earth-could-be-
Bu durum, sellerin yol açabileceği Bu, Nature dergisinde yer alan ve Dağdan uzaklaşıp oksijene maruz as-cold-and-lifeless-as-mars
korkunç erozyonla birlikte bu böl- dağların, atmosferin dengelenme- kaldığında kükürt dioksit açığa çıka-
geleri her zamankinden daha çorak sinde çok önemli bir rol oynayabi- rır. Bunun, karbonun diğer organik