Page 4 - BİOMEDYA SAYI 56

04 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ KASIM - ARALIK 2024 www.biomedya.com

BİZİ BİZ YAPAN MİKROORGANİZMALAR

Doğduğumuz andan itibaren vücudu- Enterik sinir sistemi olarak bilinen ba- almasında bağırsakların önemli bir rol Doğumdan hemen sonra oluşmaya baş-
muzda bize eşlik eden çok sayıda mik- ğırsağın beyni; yemek borusu, mide, oynadığı görülmektedir. Temelde yatan lar. Beslenme, genetik, yaş ve yaşanılan
roorganizma mevcuttur. İnsan vücudu, ince bağırsak ve kalın bağırsağı kapla- neden olmasalar bile korkular, huzursuz- coğrafi bölgeye göre değişiklik gösterir.
çoğunluğunu bakterilerin oluşturduğu yan dokunun kılıflarında yerleşmiştir, luk, uykusuzluk, aşırı uyku gereksinimi ve Bebeklerde doğum şekli, beslenme şekli,
mantar, virüs ve protozoaları içeren beyinde bulunan nöronlar veya destek depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklarda genetik faktörler mikrobiyotayı etkiler.
mikrobiyal populasyon barındırmakta- hücreleri arasındakiler gibi nöronlarla, bağırsak disfonksiyonları katılımcı bir Enfeksiyonlar, antibiyotik kullanımı gibi
dır. Ruh ve bedenin sindirim sistemin- nörotransmitterlerle ve proteinlerle do- rol oynayarak; risk faktörü oluştururlar. tedavi uygulamaları sonrasında bağırsak
deki temsili, nasıl bir vücut bütünlüğü ludur. Bağımsız olarak hareket etmesine, Yıllardır devam eden ve nedeni bir türlü mikrobiyotası değişebilir. Kötü bir bağır-
oluşturulduğunu göstermesine rağmen öğrenmesine, hatırlamasına ve bağırsak anlaşılamayan pek çok kronik psikolojik sak sağlığı, nörolojik ve nöropsikiyatrik
bağırsağın ve bağırsak florasının, beden duygularını oluşturmasına olanak sağ- hastalığın tedavisinde, bağırsak florası- bozukluklarla ilişkilidir. Campylobacter
sağlığındaki yeri ve önemi günümüzde layan karmaşık bir devreyi kapsamakta- nın düzenlenmesi, bu bölgede meyda- jejuni’nin subklinik dozlarda oral yoldan
hala ihmal edilmektedir. dır. Vücudun farklı bölümlerinin aksine na gelen disfonkisyonların nöralterapi
verildiği farelerde immun cevap olmak-
bağırsak; geniş, karmaşık, yarı-otonom uygulaması sonrası regülâsyon takibi
sızın anksiyete benzeri davranışa yol aç-
Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmemiz için beyindir ve beynin geri kalan kısmına yapılması son derece etkili olmakta-
tığı gösterilmiştir. Glukozla beslenmiş
bakterilere ve onların faydalı etkilerine göre daha çok serotonin oluşumuna ev dır. Tedavi edici etkilerin, bu bölgede
farelerde deneysel olarak yükseltilmiş
gereksinimimiz vardır. Vücudumuzun sahipliği yapmaktadır. Tüm vücutta üre- bulunan yaygın vejetatif sinir ağından
hipotalamopituiter adrenal eksen cevabı
farklı ekosistemlerinde bulunan ve be- tilen serotoninin yüzde 95’i bağırsakta, kaynaklandığı gösterilmiştir. Yıllar süren
ve depresyon, sadece tek bir bakterinin,
denimizi paylaşan kommensal, simbi- yüzde 5’i ise beyinde üretilmektedir. tecrübeler sonrasında, nöralterapi ve ko-
bifidobacterium infantis’in verilmesiyle
yotik ve patojenik mikroorganizmaların lon hidroterapi yapılan yüzlerce hastanın
geriye döndürülebilmektedir.
oluşturduğu topluluğa “mikrobiyota” Yalnızca besinler değil, hüzün, sevinç, bazı kemikleşmiş ve yıllardır başarısız
denmektedir. Bağırsaklarda 100 trilyon kaygı ve heyecan da mide ve bağırsak- şekilde sürdürülmüş psikoterapilerinin,
Bifidobacterium infantis, yenidoğan ba-
mikroorganizma bulunmaktadır; bu da lardan geçer. Karın bölgesi yani bağırsak- kapsamlı bir bağırsak sanitasyonu dik-
ğırsağında ve probiyotik ilaçlarda bas-
insan hücrelerinden 10 kat fazla mikro- larımız duygusal beynimizdir, o yüzden kate alınmadığı için etkisiz kaldığı gös-
kın şekilde bulunmaktadır. Antidepresan
biyal hücre anlamına gelmektedir. Aynı âşık olunca karnımızda kelebekler uçar terilmiştir. Psikoterapötik yaklaşım ile
etkisi göstermesi nedeniyle bu bakteri,
zamanda bu mikroorganizmalar insan ve o yüzden sınav öncesi karnımızda birlikte sürdürülen bağırsak sanitasyonu,
psikobiyotik olarak tanımlanmıştır. Her
genomundan 150 kat fazla gen içermek- kramplar hissederiz. Pek çok bağırsak görünürde çözümsüz olan sürtüşmelerin
gün düzenli şekilde probiyotik kulla-
tedir. Bağırsak mikrobiyotasının beyin kaynaklı hastalık için, “psikosomatik ve duygusal tutuklukların iyileşmesini
nan deneklerde psikolojik stres düzey-
üzerindeki etkisi derindir ve davranış- hastalık” terimi kullanılır. Bu terim, psi- sağlamıştır.
lerinin gerilediği, idrar serbest kortizol
ları, kan-beyin bariyeri bütünlüğünü, kolojik kökenli olan fiziksel hastalıklara
seviyesinin düştüğü tespit edilmiştir.
mikroglial aktiviteyi, nörogenezisi ve verilen genel bir addır. Kişi davranışlarını Pek çok Alzheimer ve Parkinson rahat-
Başka bir deneyde 28 gün “Lactobacil-
nörotransmitterlerin üretimini etkilediği ve hareketlerini kısmen kontrol edeme- sızlığı hastaları kabızdır. İlk olarak beyni
lus rhamnosus” verilen farelerde hem
kabul edilir. mekle birlikte mide ya da karın ağrıları, veya merkezi sinir sistemini etkilediğini
anksiyete hem depresyon puanlarında
yorgunluk, halsizlik ayrıca sindirim siste- düşündüğümüz bir hastalık, bağırsağı da
düşüş saptanmıştır. Sağlıklı bireylerde
Bağırsak mikrobiyotamız kendi nöral minde ve iç organlarda bazı rahatsızlıklar etkiler. Bağırsağımız bazı hayret verici
ağıyla fiziksel ve psikolojik sağlığımız- görülebilir. Bağırsaklarda meydana gelen şekillerde de bize yardım eder. Bağır- probiyotik bakterilerle fermante edil-
da hayati bir rol oynar. Bu ağ, bağırsak toksin fazlalığının bedene yüklediği yük sak, benzodiyazepin olarak adlandırı- miş sütler duygusal merkezler üzerine
duvarında yaklaşık 100 milyon sinirden sonrasında, pek çok kronik hastalığın lan kimyasalları üretir. Bunlar, “Valium” olumlu etki etmektedir. Mikroskobun
oluşan karmaşık bir sistem olan enterik oluşumu kolaylaşmaktadır. gibi antidepresan ilaçlarda bulunan aynı altında bakterileri yalnızca karanlık bir
sinir sistemidir. Bağırsağımız ve beyni- kimyasallardır ve bunlar, ağrıyı yatıştıran arka planın üzerinde yer alan aydınlık
miz, embriyonun cenin gelişimi esna- Ruh ve bağırsak fonksiyonları arasında- aynı kimyasallardır. Belki de bağırsağımız noktalar olarak görsek de bizim için çok
sında bölünen aynı doku kümesinden ki ilişki anatomik ve fizyolojik olarak da gerçekten vücudumuzun endişe ve ağrıyı daha fazlasını ifade ederler.
meydana gelmektedir; bir bölüm merkezi gözlenebilir. Sebebe yönelik tedavilerin dindirenidir.
sinir sistemi haline gelirken, diğer parça etkileri incelendiğinde, hastalıkların Kaynak: https://www.bilimma.com/bi-
da enterik sinir sistemi haline gelmek oluşumunda ve herhangi bir hastalığın Sağlıklı bireylerde mikrobiyota çok sa- zi-biz-yapan-mikroorganizmalar/ Şafak
için göç eder. akut, kronik veya dejeneratif bir form yıda ve çeşitli mikroorganizmaları içerir. Esra Aslan