Page 7 - BİOMEDYA SAYI 56

07
www.biomedya.com KASIM - ARALIK 2024 BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ

Biyolog Muhyettin ŞENTÜRK

YANGININ FAYDALARI !

Yangınlar daima olumsuz senaryolarla yardımcı olarak kullanılan kontrollü ölü bilinmektedir. Organik maddenin, besin- Kaynaklar:
hafızalarımıza kazınmıştır. Oysa yangın- örtü yangınları bazı ülkelerde ‘faydalı’ bir lerin büyük oranının ağaç gövdelerinde
ların zarardan ibaret olmadıkları bilimsel silvikültür uygulaması olarak değerlen- veya ot öbeklerinde birikmesini engel- • Callenbach, E. 2008. Ecology-A Pocket
bir gerçektir. Yangınlar yanan alandaki dirilmiştir. lemesi açısından yangınlar önemlidir. Guide (Ekoloji-Cep Rehberi). Sinek Sekiz
florayı, faunayı ve yangının gerçekleştiği Bu besinler yandığında karbon ve azot Yayınları-Sürdürülebilir Yaşam Kitapları.
tüm ekosistemi etkiler. Bu etki kimi za- Burada mevzu bahis olan ‘faydalar’ tama- bileşenleri havaya karışarak yeni bitki- 2. Basım, Kaliforniya. (Çeviri: Egemen Öz-
man olumsuz iken kimi zaman da olumlu men doğal olan yangınlar için geçerlidir. lerin oluşmasına zemin oluşturur. Aynı kan, Basım Yeri: İstanbul, 2011).
olabilmektedir. Nitekim insan eliyle gerçekleşen doğal zamanda yangından arta kalan küllerdeki
olmayan (yapay) yangınların hiçbir olum- yanmış bitki hücrelerinden gelen fosfor • Çepel, N. 1975. Orman Yangınlarının
Kontrolsüz, yaz ortasında çıkan büyük lu etkisi yoktur. Bununla beraber doğal ve kükürt de toprak yüzeyinde yeni bitki- Mîkroklima Ve Toprak Özellikleri Üzerine
yangınlara bakılarak yangın faktörü hep sürecinde vuku bulan yangınların gerçek- lerin oluşmasına zemin hazırlar. Yaptığı Etkiler. İstanbul Üniversitesi Or-
bir afet olarak kabul edilmiştir. Diğer ta- leştiği ekosistemi ‘güncellemesi’ yönünde man Fakültesi Dergisi, 25(1), 71-93.
raftan doğal gençliğin getirilmesinde bir müspet katkılarının mevcut olduğu Bazı bitkilerin çimlenmesi veya tohumla-
rını dökmeleri (örneğin; çam kozalakları) • Kazancı, D. D. 2014. Akdeniz Bitkilerinin
yangınlara bağlıdır. Daha da ötesi; sıcaklık Yangın Sonrası Çimlenme Özelliklerinin
şoku ile çimlenme başarısı gösteren bitki- Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
lerin bulunmasının yanı sıra dumanın da
bazı bitkilerin çimlenmesinde olumlu etki • Keane, R. E., Karau, E. 2010. Evaluating
gösterdiği bulunmuş ve kanıtlanmıştır. the ecological benefits of wildfire by in-
tegrating fire and ecosystem simulation
Yangınlar, aynı zamanda gerçekleştiği böl- models. Ecological Modelling, 221 (2010)
gede bulunan ağaçlardaki böcek istilasını 1162–1172.
ve salgın hastalıkları da önler.
• Özkazanç, N. K., Ertuğrul, M. 2011. Orman
Bazı bölgelerde ekolojik simülasyonlar Yangınlarının Fauna Üzerine Etkileri. Bar-
yardımı ile yangınların getirebileceği ya- tın Orman Fakültesi Dergisi, 13 (19),128-135.
rar ve zararlar karşılaştırılarak bu vesile
ile bir kısım yangına müdahale edilmediği • http://bilimya.com/yanginin-faydalari.
ve gerçekleşmesine izin verildiği bilin- html
mektedir. Hatta yangın bölgesi olmayan
(yeterince doğal yangını bulunmayan)
bölgelerde ekosistemin yararına bir takım
kasıtlı ve hususi yangınların da yapıldığı
bilinmektedir.

Yangınlar, insan hayatı için maddi ve ma-
nevi zarardan başka bir şey ifade etmese
de doğal hayat için durumun böyle olma-
dığı açıkça görülebilmektedir.