Page 8 - BİOMEDYA SAYI 30
P. 8

08                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  Ocak - Şubat        2020           www.biomedya.com







        BİR ÇOCUK GENETİK                                                                               HIV İLE


        HASTALIĞI HGPS                                                                                  İLGİLİ

                                                                                                        BEKLEN-
          Tuğçe YAZICI
                                                                                                        MEDİK

                                                                                                        TAHMİN


                                                                                                        Kanadalı Profesör Jacques Pepin;
                                                                                                        AIDS’e yol açan HIV virüsünün
                                                                                                        bulaştığı ilk insanın, Birinci Dünya
                                                                                                        Savaşı sırasında Afrika kıtasında
                                                                                                        açlıktan ölmemek için şempanze
                                                                                                        avlayan bir asker olabileceğini belirtti.
                                                                                                        Daily Mail gazetesinin haberine göre,
                                                                                                        Kanada’da bulunan Sherbrooke
                                                                                                        Üniversitesi öğretim görevlisi Prof.
                                                                                                        Jacques Pepin; ilk AIDS hastasının
        Progeria hastalığı diğer adıyla,   Progeria, hastalarda aşırı erken                             HIV virüsünü 1916’da Kamerun’un
        Hutchinson-Gilford Progeria     yaşlanmaya neden olurken birçok                                 güneydoğusundaki Molundu
        Sendromu (HGPS) ilk defa 1886’da   vücut sistemini de etkiler. Vücuda                           bölgesinde maymun avı sırasında
        tespit edilmiştir. Yaşlanma hastalığı   oranla gelişmemiş büyük baş,                            yakaladığı varsayımında bulundu.
                                                                                                        Bilim insanı; “sıfırıncı” hastanın,
        olarak bilinen sendrom, dört    gelişmemiş küçük ağız ve çene, dar
        milyonda bir görülen genetik bir   burun ve büyük gözler karakteristik                          o dönem Almanya kolonisi olan
        hastalıktır. Erkek hastalarda görülme   yüz yapısını oluşturur. Dar göğüs                       Kamerun’da Almanlara karşı savaşan
        sıklığı kadın hastalara oranla 1,5   kafesi, ince, tiz bir ses, ağzın tam                       bir Fransız, Belçikalı veya İngiliz askeri
                                                                                                        olduğunu tahmin ediyor.
        kat daha fazladır. Bu sendroma   açılamaması ve devamlı açık
        sahip bebeklerde bir yaşına kadar   tutulamaması ve hastalarda insülin   Şekil 2: Fenerbahçe sevdalısı Gamze’nin   Pepin, “Askerler, yoluna devam
        normal seyreden hastalık sonrasında   bozukluğu ile gelişen diabetes   futbolcularla buluşması  [6]  etmeden önce Molundu’da 3 veya 4
        bebeklerde gelişmede güçlük olarak   mellitus gözlemlenen diğer etkilerdir.                     ay kaldı. Başlıca sorunları düşman
        kendini göstermeye başlar. Etkileri   Progerialı hastalar tipik olarak benzer   Günümüzdeki Geliştirilen Tedaviler  kurşunu değil, açlıktı” diye konuştu.
        dolayısıyla ortalama 13-14 yaşında   belirti ve semptomlar gösterseler de   Dünyada sayısız çocuğun hayalleriyle   Gıda stokları hızla tükenen askerlerin
        hastalar felçten veya kalp krizinden   kişiden kişiye bu özellikler değişebilir   birlikte hayata gözlerini yummasına   yemek bulmak için maymun ve
        hayatını kaybeder  .            [1][4] .                        neden olan bu hastalık için sevindirici   diğer hayvanları avlamak zorunda
                      [1]
                                                                        bir tedavi yöntemi bulundu.     kaldıklarını dile getiren Kanadalı
        Progeria, Lamin-A (LMNA) geninde   Semptomlar şu şekildedir:    Progeria hastası fareler üzerinde   profesör, “Hipotezim, askerlerden
        oluşan nokta mutasyondan        •  Zayıf büyüme,                yapılan deneylerde, CRISPR'den   birinin av sırasında virüs kaptığı
        kaynaklanır. Laminler, çekirdek   •  Yüze göre büyük kafa boyutu,  esinlenerek geliştirilen bir DNA   yönünde. Bir şempanze öldürülmüş
        tabakasının ana yapısal bileşenlerini   •  Deri altında yağ kaybı,  değiştirme yöntemi, DNA hatasını   ve asker, hayvanı kestiği sırada
        oluşturan lifli ağ tabakasındaki ara   •  Gecikmiş diş gelişimi ve diğer diş   düzelterek hastalığın tipik kalp   yaralanmış, bu da virüsü kapmasına
        filaman proteinleridir. Çekirdeğin   anormallikleri,            hasarını önledi. Tedavi edilen fareler,   yol açmış” ifadesini kullandı.
        boyut ve şeklinin ana belirleyicileri   •  Kellik (alopesi),    tedavi edilmeyen hayvanların iki   Askerin, savaştan sonra, Belçika
        olarak görev alırlar. Aynı zamanda   •  Sert eklemler,          katından fazla, yaklaşık 500 gün   Kongosu’ndaki (günümüz Kongo
                                                                                                        Demokratik Cumhuriyeti) Leopoldville
        DNA replikasyonu ve transkripsiyon   •  İnce, zayıf kemikler (osteoporoz),  yaşadı. DNA'da çift sarmallı kesikler   (günümüz Kinşasa) şehrine
        gibi temel işlevlerde yer alırlar.   •  İlerleyen kalp hastalığı,  yapan CRISPR'den farklı olarak, bu   döndüğünü ve hastalığı yaydığını
        Lamin-A proteini de hücre nükleus   •  Normal zekâ .            tedavi yönteminde yalnızca bir şerit   anlatan Pepin, 1950’li yılların başında
                                                    [4]
                                                                                                 [7]
        oluşumundaki temel yapı elementidir.                            kesilerek tedavi uygulanmaktadır  .
                                                                                                        hasta sayısının yaklaşık 500’e çıktığını
        Bu mutasyon sonucunda ortaya    Hastalığın ilk yıllarında büyüme                                söyledi.
        çıkan progerin, nükleer membranın   geriliği, yağ kaybı, cilt değişiklikleri   Kaynakça
        yapısını bozan ve birçok doku hücresi   ve kellik olarak başlayan belirtiler,   1.  Yaman, B. C., & Erdemir, U. Hutchinson-Gilford   Bilim insanına göre, HIV
        için toksik etkiye sahip anormal bir   daha sonrasında yaşlı yetişkinlerde   Progeria Sendromu: Olgu Sunumu. Ege Üniversitesi   enfeksiyonunun yayılmasının temel
                                                                          Dişhekimliği Fakültesi Dergisi, 32(1), 45-49.
                 [2]
        proteindir .                    görülen eklem sertliği, diş kaybı,   2.  ‘https://www.pnas.org/content/106/49/20788’   sebebi, hastanelerde genel ilaç
                                        kemik erimesi, işitme kaybı ve kalp   Erişim Tarihi: 20.01.2021  ve tıbbi malzeme kıtlığı nedeniyle
                                        rahatsızlıkları olarak ilerleyerek   3.  ‘https://molekulerbiyolojivegenetik.org/progeria-  iğnelerin yeniden kullanımı.
                                        devam eder  .                     erken-yaslanma/’ Erişim Tarihi: 20.01.2021  Kongo’nun bağımsızlığını kazandığı
                                                  [4]
                                                                                                        1960’ta, Leopoldville’e kırsal
                                                                        4.  ‘https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/7467/
                                        Türkiye’de Progeria Hastalığı     progeria’ Erişim Tarihi: 20.01.2021  bölgelerden göç yaşandı, virüsün
                                        Çok nadir görülen bu hastalığa   5.  ‘https://www.haberturk.com/saglik/  yayılması için mükemmel bir ortam
                                                                          haber/1545153-gamze-acilarina-daha-fazla-  oluştu. O dönem şehirde bir kadına
                                        dünyada 400 kişinin sahip olduğu
                                                                          dayanamadi’ Erişim Tarihi: 20.01.2021  yaklaşık 10 erkek düşüyordu, bu da
                                        düşünülürse; Türkiye için bu sayı
                                                                        6.  ‘https://www.ntv.com.tr/yasam/gamze-yagar-  fuhuş yayılmasına yol açtı ve virüs
                                        çok daha azdır. İstanbul 2014     hayatini-kaybetti-hadise-mekanin-cennet-olsun-  cinsel yolla hızla yayılmaya başladı.
                                        Uluslararası Progeria Çocuklar    guzel-gamze,lasaqO8zzkqYSn6_zo8XmA’ Erişim   HIV virüsünün Leopoldville’den tüm
                                        Buluşması düzenlenerek Gamze      Tarihi: 20.01.2021            Kongo’ya, oradan da ülkeyi ziyaret
                                        Yaşar ve onun gibi olan çocuklar için   7.  J. Kaiser, 6 Ocak 2021, ’https://www.sciencemag.  eden bir Haitili sayesinde yurt dışına
                                        Türkiye’de farkındalık oluşturmak   org/news/2021/01/incredible-gene-editing-result-  yayıldığını kaydeden Pepin, “Birkaç yıl
                                                                          mice-inspires-plans-treat-premature-aging-
                                        amaçlanmıştır. Gamze Yağar, başta                               içinde ABD’ye ihraç edildi ve burada
                                                                          syndrome utm_campaign=news_daily_2021-01-
                                        Cumhurbaşkanımız ve ayrıca sanat                                eşcinseller ve uyuşturucu bağımlıları
                                                                          06&et_rid=604878122&et_cid=3621404’ Erişim
                                        ve spor dünyasından sayısız ünlü   Tarihi: 20.01.2021           arasında yayıldı, oradan da Batı
                                        ile tanışmış, sosyal medyada Gamze   8.  Tuğçe YAZICI / https://www.drbioengineer.  Avrupa’ya geçti” diye ekledi.
                                        için hayran kulüpleri kurulmuştur. Ne   com/post/bir-%C3%A7ocuk-genetik-
                                                                                                        Kaynak: https://tr.sputniknews.com
                                        yazık ki Gamze Yaşar 17 yaşındayken   hastal%C4%B1%C4%9F%C4%B1-hgps
        Şekil 1: Progeria hastası bir çocuk  [3]
                                        2017 yılında vefat etmiştir  .
                                                            [5]
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13